Oι Ευρωπαίοι ηγέτες κρατών και κυβερνήσεων συναντήθηκαν χτες στις Βρυξέλλες σε μια σύνοδο που υποτίθεται ότι είχε σαν στόχο της να συμβιβάσει τη λιτότητα με την ανάπτυξη. Η ατζέντα περιλάμβανε την έγκριση των νέων μηχανισμών διάσωσης της Ευρωζώνης, τις τελευταίες πινελιές στο γερμανικό σχέδιο για αυστηρότερη δημοσιονομική πειθαρχία και την επεξεργασία τρόπων για την ενίσχυση της ανάπτυξης και τη δημιουργία νέων θέσεων απασχόλησης στην Ευρωζώνη. Δεν είναι τυχαίο όμως ότι όλα αυτά εν τέλει επισκιάστηκαν από τις ευρωπαϊκές διενέξεις για τη γερμανική πρόταση περί διορισμού επιτρόπου για την Ελλάδα, η οποία, πέρα από την αναξιοπιστία των ελληνικών κυβερνήσεων, δείχνει και τον πανικό του Βορρά μπροστά στο βαθμό με τον οποίο η ακραία λιτότητα τορπιλίζει οριστικά κάθε βιωσιμότητα του χρέους.
Επισήμως όπως είπαμε, η χτεσινή σύνοδος ήταν η ‘σύνοδος της ανάπτυξης’. Επρόκειτο δηλαδή, κατά τις ευρωπαϊκές διακηρύξεις να εστιάσει στους τρόπους με...
τους οποίους μπορεί να ενισχυθεί η ανάπτυξη σε μια συγκυρία όπου τα κράτη υποχρεώνονται να κόψουν δημόσιες δαπάνες και να αυξήσουν τη φορολογία. Αλλά η διαμάχη μεταξύ της γερμανικής ηγεσίας, της Ολλανδίας και της Σουηδίας αφενός και του Γάλλου προέδρου Νικολά Σαρκοζί, του επικεφαλής του Eurogroup Ζαν Κλοντ Γιούνγκερ, της Αυστρίας, του προέδρου του γερμανικού σοσιαλδημοκρατικού κόμματος και άλλων Ευρωπαίων πολιτικών αφετέρου για το θεμιτό της γερμανικής πρότασης περί διορισμού επιτρόπου στον οποίο η Ελλάδα θα μεταβιβάσει τη εθνική κυριαρχία επί των δημοσιονομικών της, εξέπεμψαν κάτι τελείως διαφορετικό από το αισιόδοξο μήνυμα που θα ήθελε να στείλει η Ευρώπη.
τους οποίους μπορεί να ενισχυθεί η ανάπτυξη σε μια συγκυρία όπου τα κράτη υποχρεώνονται να κόψουν δημόσιες δαπάνες και να αυξήσουν τη φορολογία. Αλλά η διαμάχη μεταξύ της γερμανικής ηγεσίας, της Ολλανδίας και της Σουηδίας αφενός και του Γάλλου προέδρου Νικολά Σαρκοζί, του επικεφαλής του Eurogroup Ζαν Κλοντ Γιούνγκερ, της Αυστρίας, του προέδρου του γερμανικού σοσιαλδημοκρατικού κόμματος και άλλων Ευρωπαίων πολιτικών αφετέρου για το θεμιτό της γερμανικής πρότασης περί διορισμού επιτρόπου στον οποίο η Ελλάδα θα μεταβιβάσει τη εθνική κυριαρχία επί των δημοσιονομικών της, εξέπεμψαν κάτι τελείως διαφορετικό από το αισιόδοξο μήνυμα που θα ήθελε να στείλει η Ευρώπη.
Το αρνητικό κλίμα συμπληρώθηκε από τις κακές ειδήσεις για την ισπανική οικονομία και τα πορτογαλικά σπρεντ. Ο νέος Ισπανός πρωθυπουργός Μαριάνο Ραχόι δήλωσε η χώρα του δεν θα πετύχει το στόχο της ανάπτυξης κατά 2.3% φέτος και ότι από το τέταρτο τρίμηνο του 2011 η ισπανική οικονομία έχει περάσει σε ύφεση. Κι αυτό εγείρει προφανώς πολλές αμφιβολίες για το αν η Ισπανία μπορεί να μειώσει το έλλειμμα της από 8% του ΑΕΠ το 2011 σε 4.4% φέτος και, κυρίως, για το τι συνέπειες θα έχει αν το επιχειρήσει. Ένα άλλο μεγάλο πρόβλημα προήλθε και από την Πορτογαλία που κατά τις αγορές ετοιμάζεται να ακολουθήσει την τύχη της Ελλάδας στη χρεοκοπία… Αυτό τουλάχιστον λέει το κόστος ασφάλισης έναντι κινδύνου πτώχευσης της Πορτογαλίας που έχει πάρει τα βουνά και η διαφορά αποδόσεων των πορτογαλικών ομολόγων έναντι των γερμανικών η οποία ξεπέρασε για πρώτη φορά χτες τις 1500 μονάδες βάσης.
Τα μέτρα για την ανάπτυξη ήταν φάρσα…
Η χτεσινή συνάντηση ήταν η 17η σύνοδος κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε δύο χρόνια κατά τα οποία η ΕΕ λύνει την κρίση χρέους και σώζει το ευρώ. Με δύο χώρες πλέον εκτός διαδικασιών, τη Βρετανία αλλά και την Τσεχία, που τελευταία στιγμή αποφάσισε να μην προσυπογράψει το νέο σύμφωνο, οι επικεφαλής των 25 κρατών της Ευρωπαϊκής Ένωσης προετοίμασαν την έγκριση του νέου δημοσιονομικού συμφώνου σύμφωνα με το οποίο ο ισοσκελισμένος προϋπολογισμός θα γίνει εθνικός νόμος σε όλα τα κράτη της Ευρωζώνης.
«Αν κάνουμε νόμο τη γερμανική άποψη για το πώς τρέχουμε μια οικονομία, σημαίνει ότι κηρύσσουμε εκτός νόμου του κεϋνσιανισμό», σχολίασε δηκτικά αλλά και εύστοχα Άγγλος αξιωματούχος στο πρακτορείο Ρόιτερ.
Απαντώντας στις επικρίσεις της συντριπτικής πλειοψηφίας των οικονομολόγων που έχουν επισημάνει ότι το νέο δημοσιονομικό σύμφωνο θα έχει ισχυρές κυκλικές επιπτώσεις και θα επιδεινώσει την ύφεση στον ευρωπαϊκό Νότο αλλά και στις προειδοποιήσεις του Ιταλού πρωθυπουργού Μάριο Μόντι ότι οι Ιταλοί θα εξεγερθούν κατά της Ευρώπης αν δουν ότι οι θυσίες τους μένουν χωρίς αποτέλεσμα, η σύνοδος είχε σαν σκοπό της, υποτίθεται, να προτείνει πολιτικές ανάπτυξης. Μόνο που οι ανακοινώσεις της στο μέτωπο της ανάπτυξης αποδείχτηκαν τελικά αξιοθρήνητες.
Ξεκινώντας από την αρχή ότι η λιτότητα είναι ανάγκη για τα κράτη, η μόνη πρόταση ήταν να χρησιμοποιηθούν αδιάθετα κονδύλια ύψους 20 δις ευρώ από τους ευρωπαϊκούς προϋπολογισμούς της περιόδου 2007-2013 για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, ιδίως για τους νέους, και να στηριχθεί η ενίσχυση του τραπεζικού δανεισμού σε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις – αλλά δεν ανακοινώθηκε το πώς θα γίνει αυτό… Κατά τα άλλα, τα κράτη κλήθηκαν να το παλέψουν μόνα τους μέσα στην ύφεση με την προώθηση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων για την απελευθέρωση των αγορών απασχόλησης που κάποτε… στο μέλλον … θα φέρουν τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.
Η Ελλάδα στο στόχαστρο
Παρά την κυρίαρχη σε πρώτο επίπεδο ρητορική της ανάπτυξης, ένα μεγάλο κομμάτι της συνόδου εστίασε όπως ήταν αναμενόμενο στο θέμα της Ελλάδας, του PSI, των ευρωπαϊκών απαιτήσεων για την έγκριση της δεύτερης δανειακής σύμβασης, της αδυναμίας της Αθήνας να εφαρμόσει μεταρρυθμίσεις και βέβαια το θέμα της γερμανικής πρότασης περί διορισμού επιτρόπου.
Η γερμανική ιδέα υποστηρίχθηκε από τους πρωθυπουργούς της Ολλανδίας και της Σουηδίας. «Πρέπει να εισάγουμε μηχανισμούς για να διασφαλίσουμε ότι (οι Έλληνες) πράγματι κάνουν αυτά που υπόσχονται», δήλωσε ο Σουηδός πρωθυπουργός Φρέντερικ Ράινφελντ. Αντίθετα η Γερμανίδα καγκελάριος Αγγέλα Μέρκελ, μετά και τις επικρίσεις που η πρόταση του Βερολίνου δέχτηκε, επιχείρησε να υποβαθμίσει την ιδέα του διεθνούς οικονομικού ελέγχου της Ελλάδας λέγοντας: «Έχουμε μια συζήτηση που δεν θα έπρεπε να έχουμε. Κι αφορά το πώς η Ευρώπη μπορεί να στηρίξει την προσαρμογή της Ελλάδας, αυτοί είναι οι στόχοι».
Το κλίμα που αντιμετώπισε ο Έλληνας πρωθυπουργός Λ. Παπαδήμος ήταν βαρύ καθώς μολονότι το ελληνικό ζήτημα δεν ήταν στην ημερήσια διάταξη, η Φιλανδία, η Ολλανδία, η Αυστρία και το Βέλγιο ζήτησαν να γίνει έκτακτη συζήτηση για την Ελλάδα. Στην οποία ασκήθηκε σκληρή κριτική για την απουσία αποτελεσμάτων, την αδυναμία δηλαδή της χώρας να βελτιώσει τη δημοσιονομική εικόνα της, ενώ σύμφωνα με πληροφορίες του Bloomberg η κριτική στόχευσε και στην άρνηση της Ελλάδας να δεχθεί το διορισμό ευρωπαίου επιτρόπου που θα ελέγχει την εφαρμογή του ελληνικού προϋπολογισμού.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου