Η Ελλάδα μπήκε στην ΕΟΚ νομικά το 1979. Τότε οι βουλευτές του ΠΑΣΟΚ και του ΚΚΕ ψήφισαν ΟΧΙ στην ένταξη. Το ΚΚΕ γενικώς σαν σύνθημα έχει το “δεν ξέρω ποια είναι η ερώτηση αλλά ΌΧΙ”. Να σημειωθεί ότι ανάμεσα στα ναι ήταν ο Λεωνίδας Κύρκος και ο Ηλίας Ηλίου. Το 1981 το ΠΑΣΟΚ κατέβηκε στις εκλογές με ένα σύνθημα : ΕΞΩ από την ΕΟΚ, ΕΞΩ από το ΝΑΤΟ (κάτι που έλεγε,λέει το ΚΚΕ). Πήρε 48% στις εκλογές. Δηλαδή 48% (+ το ποσοστό του ΚΚΕ) ήθελε έξοδο από την τότε ΕΟΚ, πράγμα που δεν έγινε τελικά.
Γιατί δεν έγινε ποτέ εκείνη η έξοδος? Γιατί το ΠΑΣΟΚ που αθέτησε την κύρια προεκλογική του υπόσχεση έγινε το κύριο κόμμα εξουσίας? Να παραθέσω κάποιους αριθμούς για τον αναγνώστη. Το 1981 το χρέος της Ελλάδος ήταν κάτω από 22%, άρα είχε ευκαιρίες για δανεισμό το κράτος μεγάλες. Επίσης η Ελλάδα πριν τις εκλογές δεν είχε προλάβει να αρχίσει να δέχεται τις επιδοτήσεις της ΕΟΚ (αγροτικές, στήριξης, υποδομών). Το πάρτι δεν είχε αρχίσει.
Ο Ανδρέας ήταν ένας πολύ έξυπνος λαϊκιστής. Έκανε τα πάντα για να εκλεχθεί και για να μείνει στην εξουσία. Πώς το κατάφερε αυτό? Καταρχάς έδωσε μισθούς και ασφάλεια σε μεγάλο ποσοστό των Ελλήνων. Προσοχή, δεν έδωσε δουλειές, αλλά...
εισόδημα. Άνθρωποι τον ευγνωμονούν για το εισόδημα τους (το οποίο πληρώθηκε με δανεικά). Να γίνει κάτι κατανοητό ο Ανδρεάς δεν ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΣΕ ΕΙΣΟΔΗΜΑ/ΠΛΟΥΤΟ. Το πήρε (δανείστηκε) από κάποιους (τράπεζες -εταιρίες) και το μοίρασε σε αυτούς που θα τον ψηφίζαν. Έφτιαξε ένα μηχανισμό αλληλεπίδρασης : Με ψηφίζετε – σας διορίζω εσάς και τους συγγενείς σας. Ήξερε ότι μόλις μοιράσει διορισμούς και χρήματα της ΕΟΚ ο κόσμος θα γλυκαθεί. Το πέτυχε και με το παραπάνω. Το σύνθημα ΕΟΚ- ΝΑΤΟ το ίδιο συνδικάτο ξεχάστηκε. Με το ΠΑΣΟΚ ο κόσμος μπορούσε να ικανοποιεί τις αριστερές του πεποιθήσεις και να έχει γεμάτες τις δεξιές τσέπες. Win-WIn situation!
Υπάρχουν 2 σενάρια που χρίζουν προσοχής. Αρχικά τι θα γινόταν εάν η Ελλάδα δεν είχε μπει στην ΕΟΚ το 1980 ή έστω βγει το 1981 (όπως ζητούσε ο Λαός). Το Δεύτερο σχετίζεται με τους κανόνες της ΕΟΚ. Ποίες θα ήταν οι εξελίξεις εάν η ΕΟΚ είχε έναν κανόνα που καθόριζε ότι κανένα κράτος μέλος δεν μπορούσε να πάρει επιδοτήσεις για τα 5 χρόνια της ένταξης του. Φυσικά αυτά είναι σενάρια επιστημονική φαντασίας. Η αλήθεια είναι ότι η Ελλάδα καταστράφηκε την Δεκαετία του 80. Αρκετοί Έλληνες δεν το δέχονται αυτό και πρεσβεύουν αντιθέτως ότι εκείνα τα χρόνια ήταν τα καλύτερα της Ελλάδος. Μπορεί, αλλά μην διαμαρτύρονται τώρα για τον λογαριασμό που ήρθε.
Στην κουβέντα που έγινε με διάφορα άλλα άτομα (σσ – με τα οποία έχουμε κοινές απόψεις) προσπαθήσαμε να κάνουμε όσο καλύτερη ανάλυση γινόταν, ακόμα και με δημοσιονομικά στοιχεία. Το ερωτήματα που προσπαθήσαμε να απαντήσουμε ήταν τα εξής για το πρώτο σενάριο.
1:) Θα αναγκαζόταν η Ελλάδα να ακολουθήσει πιο σοβαρό δρόμο και όχι τόσο λαϊκιστικό εάν βρισκόταν εκτός της ΕΟΚ μέχρι και μετά την πτώση του Κομμουνισμού?
2:) Θα έβγαινε ο Ανδρέας στην εξουσία και εάν ναι θα μπορούσε να κρατηθεί?
2:) Θα έβγαινε ο Ανδρέας στην εξουσία και εάν ναι θα μπορούσε να κρατηθεί?
Όλοι συμφωνήσαμε ότι η Ελλάδα εκτός ΕΟΚ σίγουρα θα ήταν πιο φτωχή για αρκετά χρόνια και θα ήταν έρμαιο των τοπικών δυνάμεων. Το θέμα του δανεισμού αποτέλεσε ένα μεγάλο αγκάθι. Την δεκαετία του 80 σαν μέλος της η ΕΟΚ η Ελλάδα είχε πολύ καλύτερη πρόσβαση στις αγορές και το εκμεταλλεύτηκε. Το αυγό έκανε την κότα ή το αυγό την κότα? Η ΕΟΚ έδωσε το δικαίωμα για περισσότερο δανεισμό ή η Ελλάδα με την καθοδήγηση του Ανδρέα θα δανειζόταν ότι και να γίνει? Καταλήγουμε ότι η Ελλάδα με τον μανδύα της ΕΟΚ (και της ανάπτυξης) μπορούσε να δανείζεται πιο πολύ εντός της ΕΟΚ.
Εκεί που διαφωνήσαμε ήταν στην πορεία της Ελλάδος σαν κοινωνία. Μετά την Χούντα η Ελληνική κοινωνία είχε πάρει μια τέτοια αριστερή στροφή που πολύ δύσκολα θα σταματούσε. Υπήρχε διάσταση απόψεων ανάμεσα μας. Η μια πτέρυγα (στην οποία ανήκω) υπέθεσε ότι εάν δεν υπήρχαν τα χρήματα για λαϊκισμό το 1980 δεν θα γινόταν η τεράστια αποβιομηχανοποίηση της Ελλάδας. Οι αγρότες δεν θα σταματούσαν να δουλεύουν για να παίρνουν επιδοτήσεις. Τα εργοστάσια οι συνδικαλιστές τα έκλειναν (θυμηθείτε την Pirelli που όταν ζήτησε να κάνει 10% απολύσεις, οι εργαζόμενοι έκλεισαν το εργοστάσιο) με τόσο ευκολία, γιατί ήξεραν ότι το ΠΑΣΟΚ θα τους φροντίσει (κυρίως σαν υποψήφιους βουλευτές) . Γενικώς το κόστος για “μαγκιές” εκτός την ΕΟΚ θα ήταν πολύ υψηλότερο. Όπως οι χώρες που πέρασαν τον Κομμουνισμό έγιναν οι πιο Καπιταλιστικές, έτσι θα μπορούσε να γίνει και η Ελλάδα. Με την πτώση του Κομμουνισμού η οικονομία θα μπορούσε (έως έναν βαθμό) να ήταν πιο ελεύθερη (πάντα βασισμένη στην Ελληνική πραγματικότητα).
Υπάρχει όμως και η άλλη όψη του νομίσματος. Η Αλβανία πέρασε και αυτή κομμουνισμό και ακόμη δεν έχει ξεπεράσει τα κόμπλεξ, κληρονομία του Χότζα. Υπήρχε ο κίνδυνος ότι η Ελλάδα εκτός ΕΟΚ και κάτω από τον Ανδρέα θα έκανε ακόμη πιο αριστερή στροφή. Ο Καντάφι ήταν “σύμμαχος” του Ανδρέα. Η Ελλάδα θα μπορούσε να κάνει παρέα με τους παρίες του 80 και να καταλήξει σαν και αυτούς. Η ωριμότητα των πολιτικών και των πολιτών που τους εξέλεξε ενισχύουν το παραπάνω τρομακτικό σενάριο.
Συμπέρασμα : Η Ελλάδα εκτός ΕΟΚ θα ήταν πιο φτωχή εκτός ΕΟΚ, αλλά χωρίς να είναι σίγουρο ότι θα έπαιρνε έναν πρέπον δρόμο ανάπτυξης (είτε τουρισμού, παραγωγής, υπηρεσιών ή αγροτικής)
Σχετικά με τον Ανδρέα. Ο Ανδρέας ήταν ο πιο ταλαντούχος πολιτικός που γνώρισε η Ελλάδα. Έστησε ένα σύστημα που όχι μόνο επικράτησε για 30 χρόνια, αλλά όλοι οι αντίπαλοί τους έκλεψαν τις τακτικές του για να τον αντιμετωπίσουν. Ο Ανδρέας θα κέρδιζε τις εκλογές του 1981 έστω και με την Ελλάδα εκτός ΕΟΚ και θα έστηνε το σύστημα διαφορετικά για να επιβιώσει. Ότι κατάσταση και να υπήρχε στην Ελλάδα ο Ανδρέας θα την χρησιμοποιούσε προς όφελος του. Χρήματα θα έβρισκε από κάπου. Ο λογαριασμός δεν τον ένοιαζε, θα ήταν πολλά χρόνια νεκρός πριν φτάσει (όπως και έγινε).
Στο Δεύτερο σενάριο παίζουν πολλές συνιστώσες. Οι συμμετέχοντες δεν ήταν ενήλικες στις αρχές της δεκαετίας του 80 για να ξέρουν πόσο σημαντικό ήταν το ρεύμα που όντως ήθελε έξοδο από την ΕΟΚ. Υποθέτουμε ότι ο κόσμος όντως ήθελε έξοδο από το Ευρώ. Ο Ανδρέας από την άλλη ήξερε ότι έξοδος από το ΕΟΚ, ενώ ακούγεται καλή θα σήμαινε και τέλος επιδοτήσεων. Εάν οι Έλληνες έπρεπε να περιμένανε για 5 χρόνια για να έρθουν οι πρώτες επιδοτήσεις οι εκλογές του 1985 θα ήταν πολύ ενδιαφέρουσες.
Από την μια πλευρά ο Ανδρέας ήξερε ότι πρέπει να κάνει άμυνα γιατί ο νικητής θα είχε στα χέρια του αρκετό χρήμα να μοιράσει και από την άλλη έπρεπε να παίξει το χαρτί του λαϊκισμού για να συσπειρώσει τους τους ψηφοφόρους του. Με την Ελλάδα στην ΕΟΚ ο Ανδρέας την πρώτη τετραετία θα είχε κάποιες επιλογές αλλά περιορισμένες τόσο σε έκταση και σε βάθος. Μπορεί οι ψηφοφόροι να έβλεπαν ότι ο Ανδρέας όχι μόνο είπε ψέμματα (δεν βγήκε από την ΕΟΚ), αλλά δεν έφερε και την τρελή ανάπτυξη. Τι θα ψηφίζαν? ΝΔ? ΚΚΕ? Κάποιον νέο λαϊκιστή? Ένας έξυπνος άνθρωπος σαν τον Ανδρέα (μπορεί να ήταν πολλά, αλλά βλάκας δεν ήταν) θα έβρισκε τρόπο να επιβιώσει. Με καλύτερες πολιτικές? Πιθανό. Με χειρότερες πολιτικές? Πιο πιθανό
Θα χρειαστεί κάποιος πολιτικός επιστήμονας για να δώσει απάντηση στην ψυχοσύνθεση του Έλληνα ψηφοφόρου την δεκαετία του 1980. Τα λάθη του 80 (και των συμπεριφορών που επέτρεψαν) πληρώνονται τώρα. Η νίκη του Ανδρέα ολοκληρωτική. Είναι προσωπική μας πεποίθηση ότι εάν οι ψηφοφόροι του 80 ήξεραν τι συνέπειες θα είχε ο λαϊκισμός του πάλι Ανδρέα θα ψήφιζαν. Κλείνοντας σίγουρα η μη είσοδος ή έξοδος στην/από ΕΟΚ θα είχε περισσότερα θετικά παρά αρνητικά στο μακροπρόθεσμο μέλλον.
Το λεφτά υπάρχουν δεν είναι σύνθημα του 2009, αλλά του 1981.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου