Σάββα Παύλου
Δεκεμβρίου 23, 2011
Σήμερα η κυρίαρχη ιδεολογία της καθεστηκυίας τάξης είναι η λαϊκιστική ισοπέδωση και ο αντιηρωική θεώρηση του βίου. Όλοι αξίζουν, μπορούν να γίνουν τα πάντα, όμως μέσα στην ισοπέδωση...
του πιο χαμηλού πήχη. Υπάρχει ο φασισμός της μετριότητας, της εξομοίωσης προς τα κάτω των πάντων, η υπονόμευση για κάθε τι που φαντάζει ανώτερο, που χρειάζεται ψυχικό σθένος για να το επιτύχεις, που απαιτεί ασκητική αφοσίωση, ανάληψη υπέρτερης ευθύνης, ηρωική αίσθηση του βίου.
Η γενικότερη τάση που χαρακτηρίζει την κοινωνία μας είναι η δημιουργία του μαζικού πολίτη, χωρίς κορυφώσεις και διαφορές, που ζει χωρίς Μνήμη, Ύπαρξη και Ιστορία, ένας συρφετός μυρμηγκιών που συσσωρεύει σύμφωνα με τα καταναλωτικά πρότυπα, με επιθυμίες που εύκολα μπορούν να προβλεφθούν και εύκολα μπορούν να καλυφθούν, με τη συσσώρευση έτσι των ανυπολόγιστων κερδών από τους μηχανισμούς παραγωγής, προώθησης και διανομής που είναι έτοιμοι.
Η αποδόμηση κάθε αξίας στην τέχνη και την καλλιτεχνική δημιουργία στοχεύει ακριβώς στην ισοπέδωση αυτή και στον πνευματικό καλλιτεχνικό χώρο. Η επέλαση των ποικίλων εκφραστών της απομυθοποίησης, της αποδόμησης για κάθε μεγάλο καλλιτέχνη και δημιουργό, συντείνει ακριβώς στη μαζική ψυχολογία της μετριότητας. Για κάθε ένα θα ανακαλυφθούν μύρια κουσούρια, φοβίες και συμπλέγματα, αρνητικά του βίου του και ελαττώματα. Σαν αστυνομικοί ντετέκτιβ οι φιλολογικοί, καλλιτεχνικοί και ιστορικοί ερευνητές θα τον παρακολουθήσουν στις σχέσεις με τους άλλους και θα καταγράψουν με άφατη ηδονή τα φερόμενα ως αρνητικά, θα μπουν στο κρεβάτι του, στις καθημερινές του σχέσεις, στο θησαυροφυλάκιο του και στην ιδιωτική του ζωή. Ο κάθε μεγάλος είχε και ένα τουλάχιστον κουσούρι που πρέπει να σημειωθεί με ενθουσιασμό για να αποδειχτεί ότι και αυτός έχει τις ελλείψεις και τις αδυναμίες, τις μικρότητες και τις ανασφάλειες για να κατεδαφιστεί ευκολότερα. Ο ένας έπαιρνε δανεικά και αγύριστα, ο άλλος ήταν αλκοολικός, ο τρίτος ερωτομανής, ο επόμενος βρισκόταν σε οικονομικές αντιδικίες με τον αδελφό του, άλλος ήταν έτσι και αλλιώς. Όλα, λοιπό, ισοπεδωμένα, ακόμη και η καλλιτεχνική δημιουργία, μην μείνει κάτι που να μπορείς να προσβλέψεις, να ατενίσεις, να δεις ως ανώτερο και υψηλό.
Ο σημερινός πολίτης δεν είναι ένας άνθρωπος που έχει το ψυχικό σθένος της αναγνώρισης του μεγάλου και του υψηλού, που έχει την πνευματική ετοιμότητα να αποδεχτεί το σπουδαίο, τη μεγαλοφυΐα, την ανώτερη πνευματική κατάθεση, την επιστημονική γνώση. Δεν θα πει με θαυμασμό ακούγοντας Μπαχ ή βλέποντας έργα του Ροντέν, η διαβάζοντας Αισχύλο, Σαίξπηρ, Σολωμό ή Ντοστογιέφσκι ότι είναι μια μεγαλοφυΐα αλλά πρέπει να σκεφτεί το κρεβάτι τους, τι περίεργο ή παράτυπο έχουν κάνει στη ζωή τους που θα καλύψει το έργο τους και θα ακυρώσει τον επιβαλλόμενο θαυμασμό. Όλα θυσία στο φασισμό της μετριότητας.
Όταν, λοιπόν, στην Τέχνη έχει επέλθει η ισοπέδωση, φανταστείτε τις δυνάμεις που κινούνται στο θέμα της Ιστορίας, πως να ισοπεδώσουν κάθε ηρωικό στοιχείο και κάθε ηρωική πράξη, κάθε επαναστατική ενατένιση και κάθε περίοδο της ιστορίας κατά την οποία κινούνται άνθρωποι και μάζες που έχουν υπερβεί το μπακαλίστικο δούναι και λαβείν, που ρίχνονται με τη μέθη του μεγάλου και του ηρωικού.
Δεκεμβρίου 23, 2011
Είπατε: «ή θα κάμουμε κάτι μεγάλο, ή δεν θα γυρίσουμε πίσω…»
Α. Σικελιανός, Πρωτέας
Η τοποθέτηση της αστυνομίας για τους δύο νεκρούς αξιωματικούς, που σκοτώθηκαν την ώρα της εκτέλεσης των καθηκόντων τους με την έκρηξη στο Μαρί, εντάσσεται μέσα σε μια διατεταγμένη λογική. Στην Κύπρο του 2011, μέσα σε μια κοινωνία παρακμής και παραίτησης, του φόβου και των συμπλεγματικών πολιτών, δεν επιτρέπεται να υπάρχουν άνθρωποι οι οποίοι να κάνουν το καθήκον τους και από ευσυνειδησία να πεθαίνουν, όπως ο πλοίαρχος Ανδρέας Ιωαννίδης και ο Λάμπρος Λάμπρου. Δηλαδή θα καταστρέψουμε αυτή την κοινωνία, την οποία θέλουμε να μετατρέψουμε σε εσμό καλοπερασάκηδων, του ωχαδερφισμού και της κονόμας, που υποκύπτουν και υποκλίνονται στους δυνατούς και τις ανώτερες δυνάμεις, θα την καταστρέψουμε προβάλλοντας ή, τουλάχιστον, αναγνωρίζοντας, ψυχικό σθένος και στάση ζωής που υπερβαίνει την ενστικτώδη συμπεριφορά των πρωτοζώων; Κατεδάφιση, μην μείνει τίποτε όρθιο.Σήμερα η κυρίαρχη ιδεολογία της καθεστηκυίας τάξης είναι η λαϊκιστική ισοπέδωση και ο αντιηρωική θεώρηση του βίου. Όλοι αξίζουν, μπορούν να γίνουν τα πάντα, όμως μέσα στην ισοπέδωση...
του πιο χαμηλού πήχη. Υπάρχει ο φασισμός της μετριότητας, της εξομοίωσης προς τα κάτω των πάντων, η υπονόμευση για κάθε τι που φαντάζει ανώτερο, που χρειάζεται ψυχικό σθένος για να το επιτύχεις, που απαιτεί ασκητική αφοσίωση, ανάληψη υπέρτερης ευθύνης, ηρωική αίσθηση του βίου.
Η γενικότερη τάση που χαρακτηρίζει την κοινωνία μας είναι η δημιουργία του μαζικού πολίτη, χωρίς κορυφώσεις και διαφορές, που ζει χωρίς Μνήμη, Ύπαρξη και Ιστορία, ένας συρφετός μυρμηγκιών που συσσωρεύει σύμφωνα με τα καταναλωτικά πρότυπα, με επιθυμίες που εύκολα μπορούν να προβλεφθούν και εύκολα μπορούν να καλυφθούν, με τη συσσώρευση έτσι των ανυπολόγιστων κερδών από τους μηχανισμούς παραγωγής, προώθησης και διανομής που είναι έτοιμοι.
Η αποδόμηση κάθε αξίας στην τέχνη και την καλλιτεχνική δημιουργία στοχεύει ακριβώς στην ισοπέδωση αυτή και στον πνευματικό καλλιτεχνικό χώρο. Η επέλαση των ποικίλων εκφραστών της απομυθοποίησης, της αποδόμησης για κάθε μεγάλο καλλιτέχνη και δημιουργό, συντείνει ακριβώς στη μαζική ψυχολογία της μετριότητας. Για κάθε ένα θα ανακαλυφθούν μύρια κουσούρια, φοβίες και συμπλέγματα, αρνητικά του βίου του και ελαττώματα. Σαν αστυνομικοί ντετέκτιβ οι φιλολογικοί, καλλιτεχνικοί και ιστορικοί ερευνητές θα τον παρακολουθήσουν στις σχέσεις με τους άλλους και θα καταγράψουν με άφατη ηδονή τα φερόμενα ως αρνητικά, θα μπουν στο κρεβάτι του, στις καθημερινές του σχέσεις, στο θησαυροφυλάκιο του και στην ιδιωτική του ζωή. Ο κάθε μεγάλος είχε και ένα τουλάχιστον κουσούρι που πρέπει να σημειωθεί με ενθουσιασμό για να αποδειχτεί ότι και αυτός έχει τις ελλείψεις και τις αδυναμίες, τις μικρότητες και τις ανασφάλειες για να κατεδαφιστεί ευκολότερα. Ο ένας έπαιρνε δανεικά και αγύριστα, ο άλλος ήταν αλκοολικός, ο τρίτος ερωτομανής, ο επόμενος βρισκόταν σε οικονομικές αντιδικίες με τον αδελφό του, άλλος ήταν έτσι και αλλιώς. Όλα, λοιπό, ισοπεδωμένα, ακόμη και η καλλιτεχνική δημιουργία, μην μείνει κάτι που να μπορείς να προσβλέψεις, να ατενίσεις, να δεις ως ανώτερο και υψηλό.
Ο σημερινός πολίτης δεν είναι ένας άνθρωπος που έχει το ψυχικό σθένος της αναγνώρισης του μεγάλου και του υψηλού, που έχει την πνευματική ετοιμότητα να αποδεχτεί το σπουδαίο, τη μεγαλοφυΐα, την ανώτερη πνευματική κατάθεση, την επιστημονική γνώση. Δεν θα πει με θαυμασμό ακούγοντας Μπαχ ή βλέποντας έργα του Ροντέν, η διαβάζοντας Αισχύλο, Σαίξπηρ, Σολωμό ή Ντοστογιέφσκι ότι είναι μια μεγαλοφυΐα αλλά πρέπει να σκεφτεί το κρεβάτι τους, τι περίεργο ή παράτυπο έχουν κάνει στη ζωή τους που θα καλύψει το έργο τους και θα ακυρώσει τον επιβαλλόμενο θαυμασμό. Όλα θυσία στο φασισμό της μετριότητας.
Όταν, λοιπόν, στην Τέχνη έχει επέλθει η ισοπέδωση, φανταστείτε τις δυνάμεις που κινούνται στο θέμα της Ιστορίας, πως να ισοπεδώσουν κάθε ηρωικό στοιχείο και κάθε ηρωική πράξη, κάθε επαναστατική ενατένιση και κάθε περίοδο της ιστορίας κατά την οποία κινούνται άνθρωποι και μάζες που έχουν υπερβεί το μπακαλίστικο δούναι και λαβείν, που ρίχνονται με τη μέθη του μεγάλου και του ηρωικού.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου