Τέταρτο συνέδριο της Έκθεσης Agrotica: Εναλλακτικές καλλιέργειες με μέλλον, απάντηση στη μιζέρια του Μνημονίου. Γεωπόνοι αναλύουν στη Voria.gr τα υπέρ και τα κατά κάθε καλλιέργειας
του Αλέξανδρου Μητάκη
Στην Ελλάδα της κρίσης και του Μνημονίου, με την εθνική οικονομία να βιώνει μια πρωτοφανή ύφεση και την καταναλωτική δύναμη των πολιτών να μειώνεται δραματικά, ο πρωτογενής τομέας επιχειρεί να δείξει τον δρόμο για επιστροφή στην ανάπτυξη. Οι νέες εναλλακτικές καλλιέργειες καλούν τους παραγωγούς – νέους και παλιούς – να τις γνωρίσουν, υποσχόμενες ότι η γεωργία μπορεί να γίνει ξανά η “ατμομηχανή” της εγχώριας οικονομίας.
Αυτός είναι ο σκοπός του 4ου Πανελληνίου Συνεδρίου Agrotica, με τίτλο «Νέες Καλλιέργειες και Τεχνολογίες στη Γεωργία, ως Προοπτική Ανάπτυξης», που συνδιοργανώνεται από τη Helexpo και τη Γεωπονική Σχολή του ΑΠΘ και πραγματοποιείται στις 4 και 5 Φεβρουαρίου στο Συνεδριακό Κέντρο «Νικόλαος Γερμανός», στο πλαίσιο της 24ης Διεθνούς Έκθεσης Agrotica (1-5 Φεβρουαρίου). Γεωπόνοι που συμμετέχουν...
«Οι εναλλακτικές καλλιέργειες παρουσιάζουν πολύ μεγάλο ενδιαφέρον, κυρίως για τους νέους ανθρώπους που έχουν κάποια έκταση και έχουν βρεθεί, λόγω της κρίσης, να έχουν ελάχιστες επιλογές. Στην κατάσταση που έχουμε βρεθεί η επιστροφή στην πρωτογενή παραγωγή αποτελεί μονόδρομο, αρκεί να υπάρχει σωστή ενημέρωση και ο κατάλληλος σχεδιασμός», δηλώνει ο πρόεδρος του τμήματος Γεωπονίας, Δημήτρης Κωβαίος.
Ακολουθούν καλλιέργειες με... μέλλον
Τρούφα
Το εδώδιμο «χρυσοφόρο» υπόγειο μανιτάρι- παρουσιάζεται τα τελευταία χρόνια ως μία από τις πιο ελπιδοφόρες εναλλακτικές καλλιέργειες για τους Έλληνες αγρότες. Ευδοκιμεί σε ορινές και ημιορεινές περιοχές, το κόστος είναι χαμηλό – περίπου στα 1.500 ευρώ/στρέμμα ( φυτά, αρδευτικό σύστημα και φράχτης). Δεν είναι μια απαιτητική καλλιέργεια, καθώς δεν θέλει φάρμακα, ενώ απαγορεύονται και τα λιπάσματα.
Το αξιοσημείωτο είναι οι υψηλές αποδόσεις που δίνει, καθώς κατ' ελάχιστο ανέρχονται στα 800 με 1.000 ευρώ το στρέμμα (στο 6ο ή 7ο έτος παραγωγής), ενώ με συστηματική φροντίδα και σωστή καλλιέργεια μπορεί να φτάσει ακόμη και τα 3.000 ευρώ.
«Για να δώσουμε γνωμοδότηση καταλληλότητας για καλλιέργεια τρούφας σε έναν αγρό πρέπει αυτός να τηρεί δύο ειδών κριτήρια. Πρώτον, τα οικολογικά, δηλαδή να είναι υψόμετρο 300-700 μέτρων, σε ημικλινές έδαφος, να υπάρχει νερό και δρυοδάση στην περιοχή. Δεύτερον, τα εδαφολογικά. Το έδαφος πρέπει να είναι αλκααλικό και ασβεστούχο, δηλαδή το Ph του να είναι από 7,4 έως 8,4. Αν είναι για παράδειγμα 7,3, κρίνεται ακατάλληλο», εξηγεί στηVoria.gr o ερευνητής στο Ινστιτούτο Δασικών Ερευνών, Στέφανος Διαμαντής.
Όπως επισημαίνει, το ενδιαφέρον που παρουσιάζεται τα τελευταία χρόνια στην καλλιέργεια τρούφας είναι πολύ μεγάλο και ίσως μεγαλύτερο από όσο μπορεί να “σηκώσει” η ελληνική οικονομία, υπογραμμίζοντας πως πρέπει να γίνουν σωστές κινήσεις και να υπάρχει η κατάλληλη ενημέρωση για όποιον ενδιαφέρεται να ασχοληθεί με τη συγκεκριμένη παραγωγή. «Θα ήταν εγκληματικό να πούμε στους παραγωγούς βάλτε τρούφα και να μην ξέρουν μετά πού θα την πουλήσουν. Η αγορά στην Ελλάδα τώρα δημιουργείται και πρέπει να είμαστε προσεκτικοί και συγκρατημένοι», αναφέρει.
Ροδιά
Η ροδιά παρουσιάζεται ως το παλαιότερο καλλιεργημένο καρποφόρο δέντρο. Πρωτοεμφανίστηκε στην περιοχή μεταξύ του Ιράν και της βόρειας Ινδίας, ενώ σε αυτή στρέφονται όλο και περισσότεροι Έλληνες παραγωγοί, οι οποίοι βρήκαν ένα εναλλακτικό προσοδοφόρο προϊόν, το οποίο μπορεί να αντικαταστήσει τις παλαιές τους καλλιέργειες, αφού μπορεί να αναπτυχθεί τόσο σε άγονα μειονεκτικά χωράφια όσο και σε πρώην καπνοχώραφα. Είναι σχετικά ανθεκτική στο ψύχος, ενώ δεν απαιτεί ιδιαίτερες εδαφικές συνθήκες.
Η μέση απόδοσή του φτάνει τους 2,5 τόνους ανά στρέμμα, ενώ εφόσον αρδεύεται συστηματικά και γίνονται όλες οι εργασίες που πρέπει, μπορεί να αποδόσει μέχρι και 4 τόνους. Η τιμή του ροδιού αυτή τη στιγμή είναι περίπου 40 λεπτά το κιλό, ενώ το ενδιαφέρον των παραγωγών στρέφεται κυρίως στον χυμό, ο οποίος κρίνεται πολύτιμος, εξ'ου και η ακριβή τιμή του, καθώς τα 300ml κοστίζουν 2-2,5 ευρώ στο εμπόριο.
«Η απόδοση για τον χυμό είναι χαμηλή, γύρω στο 35%, δηλαδή θέλουμε 3-4 κιλά ρόδια για 1 κιλό χυμό. Αυτό είναι που τον κάνει πολύτιμο», τονίζει ο καθηγητής της Γεωπονικής Σχολής του ΑΠΘ, Μιλτιάδης Βασιλακάκης.
Φαινόμενα Νοθείας:
Όπως αναφέρει ο καθηγητής, στο εργαστήριο του πανεπιστημίου δοκιμάζονται το τελευταίο διάστημα δείγματα χυμών που κυκλοφορούν στο εμπόριο και έχουν βρεθεί χυμοί που είναι “απάτη”, ενώ τα στοιχεία των ερευνών θα δημοσιοποιηθούν σύντομα. «Δεν μπορεί κάποιος να αγοράζει κάτι τόσο ακριβό και να πίνει “χρωματισμένο νεράκι”. Πρέπει να επέμβει η Πολιτεία για να κάνει τον έλεγχο. Μπορεί να κάνουμε κακό στον εαυτό μας και εκεί που περιμένουμε να αυξηθεί η κατανάλωση του ροδιού να έχουμε αντίστροφη πορεία, λόγω φαινομένων νοθείας», επισημαίνει.
Στέβια
Η στέβια είναι ένα εντελώς καινούργιο είδος φυτού για την Ελλάδα, άγνωστο στη χώρα μας μέχρι το 2005, όταν το Πανεπιστήμιο της Θεσσαλίας άρχισε συστηματική επιστημονική έρευνα την οποία και συνεχίζει σε συνεργασία με διάφορους φορείς.
Είναι ένα πολυετές, πολύκλαδο και ποώδες φυτό, που ζει και καλλιεργείται αλλού ως ετήσιο και αλλού για ορισμένα χρόνια (3-7).
Στην Ελλάδα, όπως έχει προκύψει από τις έρευνες του πανεπιστημίου, η συγκεκριμένη καλλιέργεια μπορεί να ευδοκιμήσει και να προσαρμοστεί στις συνθήκες που επικρατούν στη χώρα.
Η απόδοσή της τόσο στα πειράματα που έχουν διενεργηθεί όσο και στις αποδεικτικές παραγωγές είναι αρκετά ικανοποιητική, στα 100 με 400 κιλά το στρέμμα, ενώ το κόστος της παραγωγής ανέρχεται περίπου στα 400-500 ευρώ/στρέμμα, το πρώτο έτος παραγωγής. Το προϊόν του παραγωγού πωλείται από 1-3 ευρώ.
«Το κόστος είναι αρκετά υψηλό στον πρώτο χρόνο εγκατάστασης της καλλιέργειας. Σε ετήσια βάση το 30-40% του κόστους παραγωγής είναι αυτό των σποροφύτων, τα οποία μεταφυτεύονται για να πάρουμε τα φύλλα, προκειμένου αυτά να μεταποιηθούν για να μας δώσουν τη λεγόμενη στεβιοζάχαρη», δηλώνει στη Voria.gr o καθηγητής στο Τμήμα Γεωπονίας Φυτικής Παραγωγής και Αγροτικού Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Πέτρος Λόλας.
Ο ίδιος εκφράζει την εκτίμηση πως μέσα στο 2013 είναι δυνατόν να ξεκινήσει στη χώρα μας η πρώτη εμπορική παραγωγή, καθώς μέχρι στιγμής είναι σε πειραματικό στάδιο. «Έχει ιδρυθεί Ένωση Παραγωγών Στέβιας και Καινοτόμων Καλλιεργειών, η οποία θα πρέπει να λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα ώστε καλλιέργεια της στέβιας να ξεκινήσει σωστά», αναφέρει, υπογραμμίζοντας πως είναι θέμα χρόνου να δημιουργηθεί στη χώρα μας εργοστάσιο μεταποίησης της στέβιας. «Υπάρχει ήδη ενδιαφέρον από ιδιώτες. Σε περίπτωση που προχωρήσει η επένδυση θα είναι το πρώτο εργοστάσιο επεξεργασίας φύλλων στέβιας στην Ευρώπη», επισημαίνει.
'Οσπρια
Ευκαιρία για την ανάδειξη της καλλιέργειας των οσπρίων είναι η κρίση που διανύει η ελληνική οικονομία, ενώ σύμφωνα με τους ειδικούς οι δυνατότητες για την παραγωγή οσπρίων κυρίως στη βόρεια Ελλάδα είναι τεράστιες.
Η απόδοσή της τόσο στα πειράματα που έχουν διενεργηθεί όσο και στις αποδεικτικές παραγωγές είναι αρκετά ικανοποιητική, στα 100 με 400 κιλά το στρέμμα, ενώ το κόστος της παραγωγής ανέρχεται περίπου στα 400-500 ευρώ/στρέμμα, το πρώτο έτος παραγωγής. Το προϊόν του παραγωγού πωλείται από 1-3 ευρώ.
«Το κόστος είναι αρκετά υψηλό στον πρώτο χρόνο εγκατάστασης της καλλιέργειας. Σε ετήσια βάση το 30-40% του κόστους παραγωγής είναι αυτό των σποροφύτων, τα οποία μεταφυτεύονται για να πάρουμε τα φύλλα, προκειμένου αυτά να μεταποιηθούν για να μας δώσουν τη λεγόμενη στεβιοζάχαρη», δηλώνει στη Voria.gr o καθηγητής στο Τμήμα Γεωπονίας Φυτικής Παραγωγής και Αγροτικού Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Πέτρος Λόλας.
Ο ίδιος εκφράζει την εκτίμηση πως μέσα στο 2013 είναι δυνατόν να ξεκινήσει στη χώρα μας η πρώτη εμπορική παραγωγή, καθώς μέχρι στιγμής είναι σε πειραματικό στάδιο. «Έχει ιδρυθεί Ένωση Παραγωγών Στέβιας και Καινοτόμων Καλλιεργειών, η οποία θα πρέπει να λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα ώστε καλλιέργεια της στέβιας να ξεκινήσει σωστά», αναφέρει, υπογραμμίζοντας πως είναι θέμα χρόνου να δημιουργηθεί στη χώρα μας εργοστάσιο μεταποίησης της στέβιας. «Υπάρχει ήδη ενδιαφέρον από ιδιώτες. Σε περίπτωση που προχωρήσει η επένδυση θα είναι το πρώτο εργοστάσιο επεξεργασίας φύλλων στέβιας στην Ευρώπη», επισημαίνει.
'Οσπρια
Ευκαιρία για την ανάδειξη της καλλιέργειας των οσπρίων είναι η κρίση που διανύει η ελληνική οικονομία, ενώ σύμφωνα με τους ειδικούς οι δυνατότητες για την παραγωγή οσπρίων κυρίως στη βόρεια Ελλάδα είναι τεράστιες.
Όπως αναφέρει στη Voria.gr o Γεωπόνος της Εταιρείας «Προϊόντα Γης Βοϊου»,Ιωάννης Παπαϊορδανίδης, τα όσπρια μπορούν να αναπτυχθούν στις εκτάσεις της Μακεδονίας, αρκεί να καλλιεργηθούν με τον σωστό τρόπο και να υπάρχει πλήρης ενημέρωση προς τους ενδιαφερόμενους παραγωγούς. «Ο πρωτογενής τομέας μπορεί να μας βοηθήσει να βγούμε αυτάρκεις από την κρίση που βιώνουμε και να δώσει την ευκαιρία να επιστρέψουμε στη φύση, που έχουμε παραμελήσει».
Το κόστος παραγωγής των οσπρίων, και κυρίως της φακής, ανέρχεται περίπου στα 70 ευρώ/στρέμμα και έχει μια απόδοση περί τα 100 με 200 κιλά, με την τιμή για τους παραγωγούς να είναι το 2011 85-90 λεπτά/κιλό.
Ελαιοκράμβη
Η ελαιοκράμβη ευδοκιμεί στα περισσότερα εδάφη της χώρας, υπό την προυπόθεση ότι αυτά έχουν ικανοποιητική αποστράγγιση. Η καλλιέργειά της εξαπλώνεται με ραγδαίους ρυθμούς σ΄όλο τον κόσμο, λόγω της μεγάλης ζήτησης του λαδιού που βγαίνει από τον καρπό της, το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί είτε ως πρώτη ύλη για την παραγωγή βιοκαυσίμου, είτε για ανθρώπινη κατανάλωση, ενώ και τα υποπροϊόντα της έχουν μεγάλη θρεπτική αξία και χρησιμοποιούνται για ζωοτροφή.
Η σπορά της γίνεται από αρχές Σεπτεμβρίου μέχρι τα μέσα Οκτωμβρίου, ώστε το φυτό να φτάσει στο στάδιο ροζέτας. Το ύψος του φυτού προς σπορά είναι από 0,5 μέχρι 2 μέτρα, ενώ η απόδοσή του σε χλωρή βιομάζα ανέρχεται στα 300-800 κιλά/στρέμμα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου