ΜΑΡΙΚΑ ΛΥΣΙΑΝΘΗ
Πως ένα τόσο προικισμένο πνεύμα μπορούσε να υποστηρίζει την καθαρεύουσα; Η ερώτηση που αφορά τον Αδαμάντιο Κοραή, ο οποίος «έφυγε» σαν σήμερα, στις 6 Απριλίου του 1833, δεν είναι ρητορική, αλλά προσφέρεται για ιστορικό debate, σχετικά με τη δυναμική μιας εθνικής γλώσσας. Και των ιδιαίτερων εκφάνσεών της.
Μια από τις σημαντικότερες μορφές του Νεοελληνικού Διαφωτισμού άφησε την τελευταία πνοή του στο Παρίσι, την πόλη του φωτός. Μια κατάληξη απόλυτα φυσιολογική και αναμενόμενη, για ένα τόσο φωτεινό πνεύμα. Η ζωή και η δράση του ωστόσο, στάθηκαν για σειρά ετών αντικείμενο τριβών και δεύτερων αναγνώσεων.
Είχε επηρεαστεί καθοριστικά από τις φιλελεύθερες ιδέες του Διαφωτισμού, και υποστήριζε ότι...
μονάχα η πνευματική αναγέννηση και ανάπτυξη της Ελλάδας θα μπορούσαν να προσφέρουν ικανά εχέγγυα για τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα.
Ένα συμπέρασμα που τον οδήγησε στο να μην προσεγγίσει με θετική διάθεση την Επανάσταση του 1821, καθώς πίστευε ότι δεν είχαν ωριμάσει οι συνθήκες για να καταφέρει η ξεσηκωμένη Ελλάδα να πετύχει την εθνική αυτονομία της.
Μετά δε την απελευθέρωση, βρέθηκε σφόδρα πολέμιος του Ιωάννη Καποδίστρια, και της πολιτικής του πρώτου Κυβερνήτη της Ελλάδας να συγκεντρώσει στο πρόσωπό του το σύνολο των εξουσιών. Μια στάση που τον κατέταξε στην Ιστορία ως τον «ηθικό αυτουργό» της δολοφονίας του Ιωάννη Καποδίστρια από τους Μαυρομιχάληδες.
Διαβάζοντας εκ των υστερών τον Κοραή, καταλαβαίνει κανείς ότι έκανε λάθος και στις δυο εκτιμήσεις του. Η Ελλάδα τελικά απελευθερώθηκε. Ενώ ο Καποδίστριας υπήρξε η πλέον χαρισματική προσωπικότητα που πέρασε ποτέ από τον πολιτικό βίο του τόπου.
Μόνο που, ίσως και να είχε δίκιο. Η Ελλάδα απελευθερώθηκε από τον οθωμανικό ζυγό, μέχρι και σήμερα ωστόσο παραμένει… φόρου υποτελής στις ξένες δυνάμεις που συνέβαλαν στην «απελευθέρωση». Ακριβώς επειδή δεν είχε στηριχτεί στην πνευματική αναγέννηση που τόσο ζητούσε ο Κοραής.
Όσο για την περίπτωση του Καποδίστρια, υπήρξε ο πρόλογος της εθνικής αναζήτησης χαρισματικών ηγετών, όχι για να εμπνεύσουν ένα ικανό πολιτικό σύστημα. Αλλά για να καλύψουν τις ανεπάρκειές του. Μέχρι και τις μέρες μας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου