Βαλκανική λυκοφιλία

Μια ενδιαφέρουσα ανταπόκριση δημοσίευσε εχθές η voria.gr, με πηγή το «Times Daily News» της Σερβίας, όπου ο Σέρβος πρωθυπουργός κ. Ίβιτσα Ντάτσιτς, μίλησε επί τέλους την γλώσσα της αλήθειας, την οποία κατ’ αυτάς αποφεύγουν οι άλλοι Βαλκάνιοι πολιτικοί, των Ελλήνων συμπεριλαμβανομένων.

Κατά την επίσκεψή του στο Μαυροβούνιο απέφυγε τα υποκριτικά περί φιλίας των λαών και αναφέρθηκε στην ανάγκη να αναζητηθούν τα κοινά συμφέροντα και όχι οποιαδήποτε συναισθηματική σχέση μεταξύ των λαών της πρώην Γιουγκοσλαβίας, προκειμένου να προωθηθεί η οικονομική ανάπτυξη στην περιοχή: «Δεν πιστεύω ότι υπάρχει αγάπη μεταξύ των λαών της πρώην Γιουγκοσλαβίας και των εθνών, γιατί αν πραγματικά υπήρχε, δεν θα είχαμε πόλεμο», συμπλήρωσε ο κ. Ντάτσιτς.

Αποδέχθηκε αυτήν την θέση και ο πρωθυπουργός του Μαυροβουνίου κ. Μίλο Τζουκάνοβιτς, ο οποίος έκανε λόγο για την ανάγκη να απομακρυνθούν από τις συναισθηματικές πολιτικές που μαστίζουν την περιοχή. Το γελοίο του πράγματος βέβαια, με τον Τσουκάνοβιτς, είναι ότι τα βαλκανικά κράτη διακρίνονται ως περιοχή με προδιάθεση στο έγκλημα και τη διαφθορά. Και είναι γελοίο, επειδή υπάρχει ένταλμα σύλληψής του από την ιταλική δικαιοσύνη για λαθρεμπόριο τσιγάρων. Καταδίκασε όμως

την διαφθορά!

Είναι επομένως καιρός, ακόμη και στους επίσημους υποκριτικούς συνήθως λόγους, να τίθενται τα θέματα σε ρεαλιστική βάση. Τα κοινά συμφέροντα, μπορούν να οδηγήσουν σε κάποια κοινή πολιτική σε συγκεκριμένους τομείς, πάντα με επιφύλαξη και την υπόνοια πως ο «εταίρος» είναι έτοιμος να παρασπονδήσει.

Πολλές φορές κατά το παρελθόν η Ελλάδα έπεσε θύμα της καλής πίστης της. Προπολεμικά, όλοι σχεδόν οι πολιτικοί της, όμνυαν στο όνομα της «Βαλκανικής Συνομοσπονδίας». Και διαφορετικών πολιτικών απόψεων μάλιστα, από τον Ελ. Βενιζέλο ως τον Ι. Μεταξά (ο Ίων Δραγούμης μίλησε κάποια εποχή και για Συνομοσπονδία και με τους Τούρκους, ενώ ο Θ. Κολοκοτρώνης -ως πολιτικός- με τους Αλβανούς). Θα πει κάποιος, ότι ίσως οι συνθήκες της εποχής ήσαν διαφορετικές και το επέβαλαν. Φοβούμαι όμως, πως επρόκειτο για λάθος εκτίμηση.

Αυτό το κατανόησε ο Ελευθέριος Βενιζέλος, αφού όμως η Ελλάδα υπέφερε από τους Βουλγάρους τόσο κατά τον Β΄ Βαλκανικό Πόλεμο όσο και κατά τον Α΄ Παγκόσμιο. Το ομολόγησε με το υπό ημερομηνία 26 Φεβρουαρίου 1919, υπόμνημά του προς την Επιτροπή της Διάσκεψης Ειρήνης των Παρισίων, όπου διεκήρυττε:

«... Η Βουλγαρία ... αν και τυγχάνει έπειτα από το αλβανικόν, το μικρότερον  έθνος, θέλησε να επιβάλει βιαίως την ηγεμονίαν της. Εκ της ιστορίας των τελευταίων ετών καταδεικνύεται ότι και οι πλέον καλόπιστοι και επωφελείς προτάσεις δεν απέβησαν ικανές να ικανοποιήσουν την Βουλγαρία, την αποβλέπουσα πάντοτε εις την ηγεμονία της Βαλκανικής.

» Θα απετέλει, ως εκ τούτου, η επίδειξις συμπαθείας προς τους Βουλγάρους νοσηρόν αισθηματισμόν και μεγάλην αδικίαν. Δεν έπαυσα, άλλοτε, να φαίνωμαι κατ' εξοχήν διαλλακτικός προς αυτούς, ελπίζων ότι θα επείθοντο να συμμετάσχουν καλοπίστως, εις Βαλκανικήν Συνομοσπονδίαν, τελικώς, όμως, αντελήφθην ότι θα ήτο παραφροσύνη το να ελπίζεται ότι θα εδέχοντο, ειλικρινώς, πάν ό,τι δεν θα τους έδιδε την ηγεμονίαν, την οποίαν επιδιώκουν....».

Επιβάλλεται επομένως ρεαλιστική αντιμετώπιση των πραγμάτων στην Βαλκανική, όπου να κυριαρχεί η αμοιβαιότητα στις εκατέρωθεν ενέργειες, μακριά από τα συναισθήματα -φιλικά ή εχθρικά-, αλλά με όλες τις αισθήσεις σε επιφυλακή (πρόσφατες άλλωστε είναι οι θριαμβολογίες περί ελληνοϊσραλινής φιλίας, μέχρι που ήρθε ένα «συγγνώμη» από τον κ. Νετανιάχου προς τον κ. Ερντογάν, και προσγειωθήκαμε).

Ενδεικτικό είναι το αποτέλεσμα έρευνας που πραγματοποίησε το σκοπιανό φιλοκυβερνητικό Ινστιτούτο "Ντιμίτριγια Τσούποφσκι", και όπου σύμφωνα με αυτό οι Σλάβοι Σκοπιανοί κατά 82,4% υποστηρίζουν πως δεν είναι φιλική η Ελλάδα, προς αυτούς, με μόλις 7% να έχει διαφορετική άποψη. Ενώ για την Αλβανία -που λόγω των εσωτερικών αλβανοσλαβικών εντάσεων, θα έπρεπε να θεωρείται εχθρική χώρα- μόνον το 51,6% των ερωτηθέντων θεωρεί ότι η χώρα αυτή δεν έχει φιλική προσέγγιση απέναντι στα Σκόπια.

Οι εκτιμήσεις των λαών, εξαρτώνται από την πολιτική που ασκούν οι ηγέτες τους. Θα μπορούσε να ισχύσει και αντίστροφα. Ότι οι ηγέτες που εκπροσωπούν τον λαό, προσαρμόζονται στις εκτιμήσεις του.

Ας αφήσουμε επομένως τα περί «φιλίας» με οιονδήποτε και ας στερεωθούν οι σχέσεις μας με τους γείτονες σε πραγματικές βάσεις. Καλώς ή κακώς, μ’ αυτούς ζούμε κοντά 1.500 χρόνια, και μ’ αυτούς θα ζούμε άλλον ενάμισυ αιώνα, ώσπου -σύμφωνα με τα στοιχεία του Ο.Η.Ε.- θα πάψουν να υπάρχουν Έλληνες στην Ελλάδα (το 2020 θα υπάρχουν 2,5 εκατ. Έλληνες της Τρίτης Ηλικίας στην πλειονότητά τους)..

Ο Μακεδών