Σελίδες

Σάββατο 7 Σεπτεμβρίου 2013

Το χρηματοδοτικό κενό κάνει πιο... «καινό» τον Σαμαρά


Κων/νος Μανίκας
Οικονομολόγος – Ψυχολόγος

Αναπόφευκτα χρηματοδοτικά κενά, προκαθορισμένα δημοσιονομικά κενά και η ανάγκη για καινές πολιτικές κινήσεις που θα αποτελέσουν το ρουά-ματ σε με παρτίδα με παγίδες αλλά και μπλόφες που οδηγείται νομοτελειακά στο τέλος της το πολύ ως το επόμενο καλοκαίρι. Αν αποκρυπτογραφήσει κανείς τα μηνύματα των τελευταίων εξελίξεων μάλλον θα καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ο μνημονιακός κύκλοςοδηγείται ταυτόχρονα σε τέλμα και σε τέρμα. Αυτό που διαμορφώνεται πλέον είναι οι συνθήκες της επόμενης μέρας γι’ αυτό και οι αποφάσεις των επόμενων μηνών θα είναι πιο καθοριστικές από κάθε άλλες.
Το χρηματοδοτικό κενό προκύπτει από τις καθυστερήσεις στις αποκρατικοποιήσεις κι από την ανάγκη αποπληρωμής ομολόγων. Μοιάζει δύσκολο σε κάποιους να κατανοήσουν ότι ένα τέτοιο τεχνικό ζήτημα δεν αποτελεί δημοσιονομική απόκλιση για να χρειάζεται οποιοδήποτε νέο μέτρο από πλευράς μας. Οι εμμονές τους κάνουν να βλέπουν στις δηλώσεις Ευρωπαίων αξιωματούχων για νέα μέτρα (εννοώντας μέτρα χρηματοδοτικής στήριξης της Ελλάδας), ανύπαρκτες δημοσιονομικές παρεμβάσεις.
Η χρήση έστω και ενός μέρους του αδιάθετου ποσού για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών σε συνδυασμό με αποφάσεις είτε για μετακύλιση της αποπληρωμής συγκεκριμένων εκδόσεων ομολόγων, είτε για αναπτυξιακή στήριξη από τα διαρθρωτικά ταμεία, είτε ακόμα και με έκδοση ενός ετήσιου εντόκου γραμματίου 3-5 δις ευρώ, θα μπορούσαν να δώσουν «αναίμακτες λύσεις» στο ζήτημα.
Όπως τους είναι ακόμα πιο δύσκολο να αποδεχτούν ότι οι αναφορές στομικρό δημοσιονομικό κενό έως το 2016, δεν αποτελούν τίποτα το καινοφανές πέρα από την ανάγκη εξειδίκευσης προτάσεων για τον περαιτέρω περιορισμό της κρατικής σπατάλης. Κινήσεις που όφειλαν να είναι αυτόβουλη προμετωπίδα μας εδώ και χρόνια αλλά... παράπεσαν πνιγμένες από τις πολιτικές αγκυλώσεις μιας ολόκληρης εποχής.
Επειδή η ευφάνταστη μυθοπλασία συχνά δημιουργεί προσδοκίες που τελικά απογοητεύουν, θα μείνουμε στα δεδομένα. Οι άμεσες χρηματοδοτικές μας ανάγκες δεν είναι τόσο δύσκολο να καλυφθούν. Το στοίχημα βρίσκεται στην έξοδο στις αγορές και τους τρόπους με τους οποίους μπορούμε να πείσουμε για την αξιοπιστία μας ως δανειζόμενοι. Το πραγματικό ερωτηματικό λοιπόν αφορά τη χρηματοδοτική διαχείριση των αμέσως επόμενων ετών έως ότου η χώρα επιστρέψει πλήρως στις αγορές. Η απάντηση δεν έρχεται τόσο από την επίτευξη πλεονασμάτων αλλά από τις πολιτικές πρωτοβουλίες που θα δίνουν σαφές στίγμα για τον μετά μνημονίου σχεδιασμό μας και τις νέες σταθερές που μπορούμε να αποκτήσουμε ως παραγωγική και διοικητική μονάδα.
Από την άλλη, μπορεί το απευθείας «κούρεμα» του διακρατικού χρέους να στέλνει μηνύματα αστάθειας για την Ευρωζώνη (λες και όλες οι υπόλοιπες ετεροχρονισμένες αποφάσεις δημιουργούσαν πλαίσιο σταθερότητας) αλλά εξαρχής η χρήση αυτού του όρου είχε κυρίως το νόημα της χρονικής επιμήκυνσης και του περιορισμού των επιτοκίων γεγονός που αυτόματα θα κάλυπτε μεγάλο μέρος των δημοσιονομικών απαιτήσεων για έλλειμμα 3% έως το 2016. Δεν πρέπει βέβαια να παραβλέπεται και η σοβαρή προοπτική μεταφοράς, έστω ενός σημαντικού μέρους, των ποσών για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών στον ESM.
Το καινοφανές στη στρατηγική Σαμαρά δεν εκπορεύεται από θεαματικά άλματα στο κενό ή ακραίες συγκρουσιακές συμπεριφορές αλλά από την ανάδειξη του προφανούς. Μια χώρα με πρωτογενές πλεόνασμα, βελτιωμένη ανταγωνιστικότητα, στο δρόμο για την ουσιαστική αναδόμηση του κράτους, αρχίζει να αποκτά το αναγκαίοπροφίλ σταθερότητας και αξιοπιστίας. Άρα δικαιούται να διεκδικεί και να πιέζει για το αυτονόητο, τόσο από τους εταίρους (ελάφρυνση τοκοχρεολυτικών υποχρεώσεων) όσο και τις αγορές (σταδιακή προσφορά χρηματοδότησης). Αλλιώς ας ετοιμαστούν στην Ε.Ε. να συνδιαλέγονται με τις συνιστώσες του ΣΥΡΙΖΑ και οι Έλληνες να... εκπλαγούν από την κενότητα και την επικινδυνότητα των θέσεων Τσίπρα.
Αν αυτό συνδυαστεί με τις προοπτικές εκμετάλλευσης της ΑΟΖ με Ευρωπαϊκή «ομπρέλα» ασφαλείας ή την πιο προσοδοφόρα εκμετάλλευση της δημόσιας ακίνητης περιουσίας, αυξάνονται οι πιθανότητες για ενδείξεις μακρόπνοης διαχειρισιμότητας του χρέουςάρα και ταχύτερης ολικής επαναφοράς στις αγορές.

Δεν υπάρχουν σχόλια: