Μου εστάλει από το «Θέματα Ελληνικής Ιστορίας». Γνωρίζοντας τα πρόσωπα, δεν μπόρεσα να συνδέσω το κείμενο με τις δύο φωτογραφίες . Μια σκέψη της τελευταίας στιγμής... Μου θυμίζουν τους δύο ληστές, δεξιά και αριστερά του Εσταυρωμένου Ιησού, αλλά δεν στέκει γιατί σ΄εκείνη την περίπτωση ο ένας τουλάχιστον μετα-νόησε (άλλαξε γνώμη). Μάλλον για σταυρωτές του Ελληνισμού και του Ελληνικού Πνεύματος μου μοιάζουν ....
Είναι πανθομολογούμενο πως η σημερινή Ελλάδα εκτός από οικονομική κρίση, βιώνει και μια μεγάλη ηθική κρίση, σε όλα τα κοινωνικά επίπεδα. Παρακολουθούμε στην τηλεόραση την πολιτική και πνευματική ηγεσία να επισημαίνει το πρόβλημα, αλλά να αποτυγχάνει χαρακτηριστικά να προτείνει μια πειστική λύση. Και αυτό γιατί η ίδια αυτή η ηγεσία όχι μόνο είναι φορέας του αυτού προβλήματος, αλλά κυρίως μόλυνε και την κοινωνία με αυτό. Κατά την γνώμη μας η λύση είναι απλή. Τμήμα της θα μπορούσε να είναι η συστηματική διδασκαλία των κάτωθι παραγγελμάτων των 7 Σοφών της Αρχαιότητας που ήταν γραμμένα στον ναό του Μαντείου των Δελφών.
Το Μαντείο των Δελφών έγινε διάσημο σε ολόκληρο το γνωστό τότε κόσμο, όχι μόνο για τους χρησμούς και τις πλείστες πληροφορίες που έδινε, αλλά και για το μεγάλο αριθμό παραγγελμάτων που είχαν χαρακτήρα συμβουλευτικό, κάτι σαν προτροπή προς τον ανθρώπινο νου, για να πορεύεται στο βίο του με σκοπό τη μελέτη των ηθικών προβλημάτων της καθημερινότητας. Τα παραγγέλματα αυτά ήταν λιτά αποφθέγματα 2 έως 5 λέξεων αλλά μεστά σοφίας, και τα περισσότερα ανήκαν στους 7 σοφούς της... αρχαιότητας (Θαλής ο Μιλήσιος, Πιττακός ο Μυτιληναίος, Βίας ο Πρηνεύς, Σόλων ο Αθηναίος, Κλεόβουλος ο Ρόδιος, Περίανδρος ο Κορίνθιος, Χίλων ο Λακεδαιμόνιος) και ήσαν χαραγμένα στον πρόσθιο τοίχο του Πρόναου ή επί των παραστάδων της πύλης του μεγάλου ναού ή επί του υπέρθυρου ή επί των πολλών στηλών, που είχαν τοποθετηθεί στις πλευρές του ναού περιμετρικά.
Κατά τον Σωσιάδη (Των Επτά Σοφών Υποθήκαι), τα επιγράμματα περιλαμβάνουν 147 παραγγέλματα, αλλά υπήρχαν και πίνακες που περιείχαν χωριστά τα παραγγέλματα ενός εκάστου των Επτά. Ο θαυμασμός των αρχαίων Ελλήνων, για τα ανηρτημένα αυτά αποφθέγματα στο Μαντείο των Δελφών, ήταν τόσο μεγάλος, ώστε ο λυρικός ποιητής Πίνδαρος (522 π.Χ.) να θεωρεί τους επτά σοφούς, γιους του Ήλιου, που με την ακτινοβολία τους φώτιζαν και καθοδηγούσαν τον άνθρωπο στην οδό της αρετής. Η επίδραση των λιτών αυτών διδαγμάτων υπήρξε τόσο μεγάλη στους μεταγενέστερους, ώστε να αποτελέσει σταθμό για την πνευματική εξέλιξη του ανθρώπου και να θεωρούνται και σήμερα η πρώτη πνευματική πηγή των εννοιών της ισότητας, της ηθικής και του δικαίου.
Τα παραγγέλματα των 7 Σοφών της Αρχαιότητας
Έπου θεώ Ακολούθα τον θεό
Νόμω πείθου Να πειθαρχείς στο Νόμο
Θεούς σέβου. Να σέβεσαι τους θεούς.
Γονείς αίδου. Να σέβεσαι τους γονείς σου.
Ηττώ υπέρ δικαίου. Να καταβάλεσαι για το δίκαιο.
Γνώθι μαθών. Γνώρισε αφού μάθεις.
Ακούσας νόει. Κατανόησε αφού ακούσεις.
Σαυτόν ίσθι. Γνώρισε τον εαυτό σου.
Εστίαν τίμα. Να τιμάς την εστία σου.
Άρχε σε αυτού. Να κυριαρχείς τον εαυτό σου.
Φίλους βοήθει. Να βοηθάς τους φίλους.
Θυμού κράτε. Να συγκρατείς το θυμό σου.
Όρκω μη χρω. Να μην ορκίζεσαι.
Φιλίαν αγάπα. Να αγαπάς τη φιλία.
Παιδείας αντέχου. Να προσηλώνεσαι στην εκπαίδευσή σου.
Σοφίαν ζήτει. Να αναζητάς τη σοφία.
Ψέγε μηδένα. Να μην κατηγορείς κανένα.
Επαίνει αρετήν. Να επαινείς την αρετή.
Πράττε δίκαια. Να πράττεις δίκαια.
Φίλοις ευνόει. Να ευνοείς τους φίλους.
Εχθρούς αμύνου. Να προφυλάσσεσαι από τους εχθρούς.
Ευγένειαν άσκει. Να είσαι ευγενής.
Κακίας απέχου. Να απέχεις από την κακία.
Εύφημος ίσθι. Να έχεις καλή φήμη.
Άκουε πάντα. Να ακούς τα πάντα.
Μηδέν άγαν. Να μην υπερβάλλεις.
Χρόνου φείδου. Να μη σπαταλάς το χρόνο.
Ύβριν μίσει. Να μισείς την ύβρη.
Ικέτας αίδου. Να σέβεσαι τους ικέτες.
Υιούς παίδευε. Να εκπαιδεύεις τους γιους σου.
Έχων χαρίζου. Όταν έχεις, να χαρίζεις.
Δόλον φοβού. Να φοβάσαι το δόλο.
Ευλόγει πάντας. Να λες καλά λόγια για όλους.
Φιλόσοφος γίνου. Να γίνεις φιλόσοφος.
Γνους πράττε. Να πράττεις με επίγνωση.
Φόνου απέχου. Να μη φονεύεις.
Σοφοίς χρω. Να συναναστρέφεσαι με σοφούς.
Ήθος δοκίμαζε. Να επιδοκιμάζεις το ήθος.
Υφορώ μηδένα. Να μην είσαι καχύποπτος.
Τέχνη χρω. Να ασκείς την Τέχνη.
Ευεργεσίας τίμα. Να τιμάς τις ευεργεσίες.
Φθόνει μηδενί. Να μη φθονείς κανένα.
Ελπίδα αίνει. Να δοξάζεις την ελπίδα.
Διαβολήν μίσει. Να μισείς τη διαβολή.
Δικαίως κτω. Να αποκτάς δίκαια.
Αγαθούς τίμα. Να τιμάς τους αγαθούς.
Αισχύνην σέβου. Να σέβεσαι την εντροπή.
Ευτυχίαν εύχου. Να εύχεσαι ευτυχία.
Εργάσου κτητά. Να κοπιάζεις για πράγματα άξια κτήσης.
Έριν μίσει. Να μισείς την έριδα.
Όνειδος έχθαιρε. Να εχθρεύεσαι τον χλευασμό.
Γλώσσαν ίσχε. Να συγκρατείς τη γλώσσα σου.
Ύβριν αμύνου. Να προφυλάσσεσαι από την ύβρη.
Κρίνε δίκαια. Να κρίνεις δίκαια.
Λέγε ειδώς. Να λες γνωρίζοντας.
Βίας μη έχου. Να μην έχεις βία.
Ομίλει πράως. Να ομιλείς με πραότητα.
Φιλοφρόνει πάσιν. Να είσαι φιλικός με όλους.
Γλώττης άρχε. Να κυριαρχείς τη γλώσσα σου.
Σεαυτόν ευ ποίει. Να ευεργετείς τον εαυτό σου.
Ευπροσήγορος γίνου. Να είσαι ευπροσήγορος.
Αποκρίνου εν καιρώ. Να αποκρίνεσαι στον κατάλληλο καιρό.
Πόνει μετά δικαίου. Να κοπιάζεις δίκαια.
Πράττε αμετανοήτως. Να πράττεις με σιγουριά.
Αμαρτάνων μετανόει. Όταν σφάλλεις, να μετανοείς.
Οφθαλμού κράτει. Να κυριαρχείς των οφθαλμών σου.
Βουλεύου χρήσιμα. Να σκέπτεσαι τα χρήσιμα.
Φιλίαν φύλασσε. Να φυλάττεις τη φιλία.
Ευγνώμων γίνου. Να είσαι ευγνώμων.
Ομόνοιαν δίωκε. Να επιδιώκεις την ομόνοια.
Άρρητα μη λέγε. Να μην λες τα άρρητα.
Έχθρας διάλυε. Να διαλύεις τις έχθρες.
Γήρας προσδέχου. Να αποδέχεσαι το γήρας.
Επί ρώμη μη καυχώ. Να μην καυχιέσαι για τη δύναμή σου.
Ευφημίαν άσκει. Να επιδιώκεις καλή φήμη.
Απέχθειαν φεύγε. Να αποφεύγεις την απέχθεια.
Πλούτει δικαίως. Να πλουτίζεις δίκαια.
Κακίαν μίσει. Να μισείς την κακία.
Μανθάνων μη κάμνε. Να μην κουράζεσαι να μαθαίνεις.
Ους τρέφεις αγάπα. Να αγαπάς αυτούς που τρέφεις.
Απόντι μη μάχου. Να μην μάχεσαι αυτόν που είναι απών.
Πρεσβύτερον αιδού. Να σέβεσαι τους μεγαλύτερους.
Νεώτερον δίδασκε. Να διδάσκεις τους νεότερους.
Πλούτω απόστει. Να αποστασιοποιείσαι από τον πλούτο.
Σεαυτόν αιδού. Να σέβεσαι τον εαυτό σου.
Μη άρχε υβρίζων. Να μην κυριαρχείς με αλαζονεία.
Προγόνους στεφάνου. Να στεφανώνεις τους προγόνους σου.
Θνήσκε υπέρ πατρίδος. Να πεθάνεις για την πατρίδα σου.
Επί νεκρώ μη γέλα. Να μην περιγελάς τους νεκρούς.
Ατυχούντι συνάχθου. Να συμπάσχεις με το δυστυχή.
Τύχη μη πίστευε. Να μην πιστεύεις την τύχη.
Τελεύτα άλυπος. Να πεθαίνεις χωρίς λύπη
Σημ Φιλίστωρος: μέρος της μικρής εισαγωγής γράφτηκε από τον Ευθύμιο Φούντα)
Είναι πανθομολογούμενο πως η σημερινή Ελλάδα εκτός από οικονομική κρίση, βιώνει και μια μεγάλη ηθική κρίση, σε όλα τα κοινωνικά επίπεδα. Παρακολουθούμε στην τηλεόραση την πολιτική και πνευματική ηγεσία να επισημαίνει το πρόβλημα, αλλά να αποτυγχάνει χαρακτηριστικά να προτείνει μια πειστική λύση. Και αυτό γιατί η ίδια αυτή η ηγεσία όχι μόνο είναι φορέας του αυτού προβλήματος, αλλά κυρίως μόλυνε και την κοινωνία με αυτό. Κατά την γνώμη μας η λύση είναι απλή. Τμήμα της θα μπορούσε να είναι η συστηματική διδασκαλία των κάτωθι παραγγελμάτων των 7 Σοφών της Αρχαιότητας που ήταν γραμμένα στον ναό του Μαντείου των Δελφών.Το Μαντείο των Δελφών έγινε διάσημο σε ολόκληρο το γνωστό τότε κόσμο, όχι μόνο για τους χρησμούς και τις πλείστες πληροφορίες που έδινε, αλλά και για το μεγάλο αριθμό παραγγελμάτων που είχαν χαρακτήρα συμβουλευτικό, κάτι σαν προτροπή προς τον ανθρώπινο νου, για να πορεύεται στο βίο του με σκοπό τη μελέτη των ηθικών προβλημάτων της καθημερινότητας. Τα παραγγέλματα αυτά ήταν λιτά αποφθέγματα 2 έως 5 λέξεων αλλά μεστά σοφίας, και τα περισσότερα ανήκαν στους 7 σοφούς της... αρχαιότητας (Θαλής ο Μιλήσιος, Πιττακός ο Μυτιληναίος, Βίας ο Πρηνεύς, Σόλων ο Αθηναίος, Κλεόβουλος ο Ρόδιος, Περίανδρος ο Κορίνθιος, Χίλων ο Λακεδαιμόνιος) και ήσαν χαραγμένα στον πρόσθιο τοίχο του Πρόναου ή επί των παραστάδων της πύλης του μεγάλου ναού ή επί του υπέρθυρου ή επί των πολλών στηλών, που είχαν τοποθετηθεί στις πλευρές του ναού περιμετρικά.
Κατά τον Σωσιάδη (Των Επτά Σοφών Υποθήκαι), τα επιγράμματα περιλαμβάνουν 147 παραγγέλματα, αλλά υπήρχαν και πίνακες που περιείχαν χωριστά τα παραγγέλματα ενός εκάστου των Επτά. Ο θαυμασμός των αρχαίων Ελλήνων, για τα ανηρτημένα αυτά αποφθέγματα στο Μαντείο των Δελφών, ήταν τόσο μεγάλος, ώστε ο λυρικός ποιητής Πίνδαρος (522 π.Χ.) να θεωρεί τους επτά σοφούς, γιους του Ήλιου, που με την ακτινοβολία τους φώτιζαν και καθοδηγούσαν τον άνθρωπο στην οδό της αρετής. Η επίδραση των λιτών αυτών διδαγμάτων υπήρξε τόσο μεγάλη στους μεταγενέστερους, ώστε να αποτελέσει σταθμό για την πνευματική εξέλιξη του ανθρώπου και να θεωρούνται και σήμερα η πρώτη πνευματική πηγή των εννοιών της ισότητας, της ηθικής και του δικαίου.
Τα παραγγέλματα των 7 Σοφών της Αρχαιότητας
Έπου θεώ Ακολούθα τον θεό
Νόμω πείθου Να πειθαρχείς στο Νόμο
Θεούς σέβου. Να σέβεσαι τους θεούς.
Γονείς αίδου. Να σέβεσαι τους γονείς σου.
Ηττώ υπέρ δικαίου. Να καταβάλεσαι για το δίκαιο.
Γνώθι μαθών. Γνώρισε αφού μάθεις.
Ακούσας νόει. Κατανόησε αφού ακούσεις.
Σαυτόν ίσθι. Γνώρισε τον εαυτό σου.
Εστίαν τίμα. Να τιμάς την εστία σου.
Άρχε σε αυτού. Να κυριαρχείς τον εαυτό σου.
Φίλους βοήθει. Να βοηθάς τους φίλους.
Θυμού κράτε. Να συγκρατείς το θυμό σου.
Όρκω μη χρω. Να μην ορκίζεσαι.
Φιλίαν αγάπα. Να αγαπάς τη φιλία.
Παιδείας αντέχου. Να προσηλώνεσαι στην εκπαίδευσή σου.
Σοφίαν ζήτει. Να αναζητάς τη σοφία.
Ψέγε μηδένα. Να μην κατηγορείς κανένα.
Επαίνει αρετήν. Να επαινείς την αρετή.
Πράττε δίκαια. Να πράττεις δίκαια.
Φίλοις ευνόει. Να ευνοείς τους φίλους.
Εχθρούς αμύνου. Να προφυλάσσεσαι από τους εχθρούς.
Ευγένειαν άσκει. Να είσαι ευγενής.
Κακίας απέχου. Να απέχεις από την κακία.
Εύφημος ίσθι. Να έχεις καλή φήμη.
Άκουε πάντα. Να ακούς τα πάντα.
Μηδέν άγαν. Να μην υπερβάλλεις.
Χρόνου φείδου. Να μη σπαταλάς το χρόνο.
Ύβριν μίσει. Να μισείς την ύβρη.
Ικέτας αίδου. Να σέβεσαι τους ικέτες.
Υιούς παίδευε. Να εκπαιδεύεις τους γιους σου.
Έχων χαρίζου. Όταν έχεις, να χαρίζεις.
Δόλον φοβού. Να φοβάσαι το δόλο.
Ευλόγει πάντας. Να λες καλά λόγια για όλους.
Φιλόσοφος γίνου. Να γίνεις φιλόσοφος.
Γνους πράττε. Να πράττεις με επίγνωση.
Φόνου απέχου. Να μη φονεύεις.
Σοφοίς χρω. Να συναναστρέφεσαι με σοφούς.
Ήθος δοκίμαζε. Να επιδοκιμάζεις το ήθος.
Υφορώ μηδένα. Να μην είσαι καχύποπτος.
Τέχνη χρω. Να ασκείς την Τέχνη.
Ευεργεσίας τίμα. Να τιμάς τις ευεργεσίες.
Φθόνει μηδενί. Να μη φθονείς κανένα.
Ελπίδα αίνει. Να δοξάζεις την ελπίδα.
Διαβολήν μίσει. Να μισείς τη διαβολή.
Δικαίως κτω. Να αποκτάς δίκαια.
Αγαθούς τίμα. Να τιμάς τους αγαθούς.
Αισχύνην σέβου. Να σέβεσαι την εντροπή.
Ευτυχίαν εύχου. Να εύχεσαι ευτυχία.
Εργάσου κτητά. Να κοπιάζεις για πράγματα άξια κτήσης.
Έριν μίσει. Να μισείς την έριδα.
Όνειδος έχθαιρε. Να εχθρεύεσαι τον χλευασμό.
Γλώσσαν ίσχε. Να συγκρατείς τη γλώσσα σου.
Ύβριν αμύνου. Να προφυλάσσεσαι από την ύβρη.
Κρίνε δίκαια. Να κρίνεις δίκαια.
Λέγε ειδώς. Να λες γνωρίζοντας.
Βίας μη έχου. Να μην έχεις βία.
Ομίλει πράως. Να ομιλείς με πραότητα.
Φιλοφρόνει πάσιν. Να είσαι φιλικός με όλους.
Γλώττης άρχε. Να κυριαρχείς τη γλώσσα σου.
Σεαυτόν ευ ποίει. Να ευεργετείς τον εαυτό σου.
Ευπροσήγορος γίνου. Να είσαι ευπροσήγορος.
Αποκρίνου εν καιρώ. Να αποκρίνεσαι στον κατάλληλο καιρό.
Πόνει μετά δικαίου. Να κοπιάζεις δίκαια.
Πράττε αμετανοήτως. Να πράττεις με σιγουριά.
Αμαρτάνων μετανόει. Όταν σφάλλεις, να μετανοείς.
Οφθαλμού κράτει. Να κυριαρχείς των οφθαλμών σου.
Βουλεύου χρήσιμα. Να σκέπτεσαι τα χρήσιμα.
Φιλίαν φύλασσε. Να φυλάττεις τη φιλία.
Ευγνώμων γίνου. Να είσαι ευγνώμων.
Ομόνοιαν δίωκε. Να επιδιώκεις την ομόνοια.
Άρρητα μη λέγε. Να μην λες τα άρρητα.
Έχθρας διάλυε. Να διαλύεις τις έχθρες.
Γήρας προσδέχου. Να αποδέχεσαι το γήρας.
Επί ρώμη μη καυχώ. Να μην καυχιέσαι για τη δύναμή σου.
Ευφημίαν άσκει. Να επιδιώκεις καλή φήμη.
Απέχθειαν φεύγε. Να αποφεύγεις την απέχθεια.
Πλούτει δικαίως. Να πλουτίζεις δίκαια.
Κακίαν μίσει. Να μισείς την κακία.
Μανθάνων μη κάμνε. Να μην κουράζεσαι να μαθαίνεις.
Ους τρέφεις αγάπα. Να αγαπάς αυτούς που τρέφεις.
Απόντι μη μάχου. Να μην μάχεσαι αυτόν που είναι απών.
Πρεσβύτερον αιδού. Να σέβεσαι τους μεγαλύτερους.
Νεώτερον δίδασκε. Να διδάσκεις τους νεότερους.
Πλούτω απόστει. Να αποστασιοποιείσαι από τον πλούτο.
Σεαυτόν αιδού. Να σέβεσαι τον εαυτό σου.
Μη άρχε υβρίζων. Να μην κυριαρχείς με αλαζονεία.
Προγόνους στεφάνου. Να στεφανώνεις τους προγόνους σου.
Θνήσκε υπέρ πατρίδος. Να πεθάνεις για την πατρίδα σου.
Επί νεκρώ μη γέλα. Να μην περιγελάς τους νεκρούς.
Ατυχούντι συνάχθου. Να συμπάσχεις με το δυστυχή.
Τύχη μη πίστευε. Να μην πιστεύεις την τύχη.
Τελεύτα άλυπος. Να πεθαίνεις χωρίς λύπη
Σημ Φιλίστωρος: μέρος της μικρής εισαγωγής γράφτηκε από τον Ευθύμιο Φούντα)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου