«ΥΠΟΘΕΣΕΙΣ» ΚΑΙ «ΔΕΔΟΜΕΝΑ»

Γράφει :  ο Μιχάλης Τζανάκης*, στο Τόνοι και Πνεύματα

Ας ξεκινήσουμε με μια υπόθεση. Ξαφνικά γίνομαι αναγνωρίσιμος διεθνώς για τον «χ» λόγο και ένα διεθνές μέσο, για παράδειγμα γαλλικό, κρίνει ότι θα χει εξαιρετικό ενδιαφέρον για το τηλεοπτικό ή το αναγνωστικό κοινό της φίλης χώρας ν ακούσει τις απόψεις μου, ή έστω να τις διαβάσει. Να, λοιπόν μια πρώτης τάξεως ευκαιρία να μιλήσω για τη χώρα μου και για τους πατριώτες μου. Τέτοιες ευκαιρίες εννοείται δεν τις χάνεις, καθότι λίγοι έχουν το «βήμα» για κάτι ανάλογο.

Κλείνεται το ραντεβού με τον «έγκριτο» ξένο δημοσιογράφο στο «έγκριτο» ξένο μέσο. Μιλώντας λοιπόν για τα «ιερά» και τα «όσια» της μητέρας-πατρίδας αποκαλώ συλλήβδην τους πολιτικούς «κομμουνιστές», «φασίστες» και «μαλ…»!!! μάλλον η αντίδραση μου θα έχριζε επείγουσας ψυχοπαθολογικής  νοσηλείας. Δεν μπαίνω στη «λογική» ερμηνεία των λόγων , διότι προφανώς αν επιχειρήσει κάποιος στοιχειωδώς να αναλύσει τους λόγους μου θα ματαιοπονήσει, αφού πιθανότατα θα μου χρεώσει τουλάχιστον τους δύο απ τους τρεις χαρακτηρισμούς (αφού κομμουνιστής και φασίστας δεν μπορεί να είσαι ταυτόχρονα), αλλά τον τρίτο χαρακτηρισμό τον έχεις «εξασφαλίσει» σίγουρα.

Ας κάνουμε τώρα μια δεύτερη υπόθεση. Ένα ελληνικό μέσο τηλεόραση, εφημερίδα προσκαλεί για

μία αποκλειστική συνέντευξη τον αντιπρόεδρο μιας χώρας π.χ. της Γαλλίας (δεν ξέρω καν αν έχει αντιπρόεδρο), να μιλήσει για τη χώρα του και τους Γάλλους «αγανακτισμένους». Ακούμε, λοιπόν, το Γάλλο αντιπρόεδρο να αποκαλεί όλους όσους διαφωνούν και αντιδρούν στην ορθότατη κατά τα άλλα πολιτική που εφαρμόζει η κυβέρνηση του (είπαμε υπόθεση κάνουμε), ως «κομουνιστές», «φασίστες» και «μαλ…». Ποιο συμπέρασμα θα έβγαζε ο Έλλην τηλεθεατής ή αναγνώστης; Ότι, είτε η συντριπτική πλειοψηφία των Γάλλων πολιτών είναι όντως «κομμουνιστές», «φασίστες» και «μαλ…», είτε ότι ο Γάλλος αντιπρόεδρος χρεώνεται με τουλάχιστον τους δύο απ τους τρεις χαρακτηρισμούς (είπαμε δεν μπορείς να σαι και κομουνιστής και φασίστας ταυτόχρονα), αλλά τον τρίτο χαρακτηρισμό τον κατακτά σίγουρα.

Πάμε σε μια τρίτη και τελευταία υπόθεση. Ένας ξένος πολιτικός δίνει συνέντευξη σε μια εφημερίδα γαλλική ή ελληνική και αποκαλεί όλους τους «αγανακτισμένους» Έλληνες ως «κομουνιστές», «φασίστες» και «μαλ…». Ποια είναι η αντίδραση μας; Φαντάζομαι, εκτός απ την δεδομένη ανταπόδοση των χαρακτηρισμών, που είναι και αυτονόητη για το πρόσωπο (ή καλύτερα «μούτρο»), προκαλείται και διπλωματικό επεισόδιο και στρεφόμαστε σε κάθε ένδικο μέσο εναντίον του.

Αφήνουμε τώρα τις υποθέσεις κι ερχόμαστε σε κάποια δεδομένα. Ένα δεδομένο είναι ότι εγώ, (για να μην πάρω άλλον στο λαιμό μου), είμαι αυτό που οι προηγούμενοι «κύριοι» προσδιόριζαν ως «αγανακτισμένο». Άρα, κατά τους ίδιους «κυρίους», ανήκω σε μια απ τις τρεις παραπάνω κατηγορίες. Επιχειρώ άμεσα να κάνω ένα είδος «ενδοσκόπησης». Με δεδομένο ότι ψήφιζα τους παραπάνω κυρίους τον ένα χαρακτηρισμό τον έχω εξασφαλισμένο. Ψάχνω τώρα να δω αν εμφορούμαι από κομουνιστικές ή φασιστικές ιδέες. Καθώς δεν έχω εντρυφήσει ούτε στο «Κεφάλαιο» του Κ. Μάρξ, ούτε στον «Αγώνα» του Αδόλφου αρχίζω να έχω σοβαρά υπαρξιακά προβλήματα.

Ας πάρουμε τώρα ένα άλλο δεδομένο. Ένας πολιτικός με το θάρρος της γνώμης που τον διακρίνει με την ευθυκρισία που πάντα τον χαρακτηρίζει, με την πασίγνωστη παρρησία του να λέει τα «σύκα,σύκα…κτλ», χαρακτηρίζει τους συμπατριώτες του «κομουνιστές», «φασίστες» και «μαλ…». Δεν υποκρίνεται ρε παιδί μου, είναι ο εαυτός του και καλά κάνει. Η ειλικρίνεια ποτέ δεν έβλαψε κανένα. Αυτά τώρα τα «προσόντα» ο συγκεκριμένος πολιτικός τα μετακένωσε στους πολίτες της χώρας του, καθότι μια 30αριά χρόνια κατέχει δημόσια αξιώματα, ασκώντας νομοθετική και εκτελεστική εξουσία κι όσο να ναι μας έχει επηρεάσει. Με δεδομένο, λοιπόν, την ίδια ευθυκρισία, παρρησία και ειλικρίνεια του ανταποδίδω, όχι τους τρεις αλλά τους δύο χαρακτηρισμούς (κομουνιστής και φασίστας δεν μπορεί να ναι ταυτόχρονα). Λέτε να χω πρόβλημα;

Κι ένα εντελώς «υποθετικό δεδομένο» (συμφύρονται εδώ τα παραπάνω). Αν  κάποιοι που θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν με τα παραπάνω επίθετα, σχημάτιζαν κυβέρνηση, θα υπήρχε πρόβλημα; 

*ο Μιχάλης Τζανάκης είναι φιλόλογος