Σελίδες

Τετάρτη 28 Δεκεμβρίου 2011

Οι πνευματικοί άνθρωποι και η ευθύνη τους προς το λαό, στις δύσκολες μέρες που ζούμε



Έχουν περάσει ήδη δύο χρόνια τραγικής οικονομικής κατάστασης. Οι πολίτες αυτής της χώρας ζουν το χειρότερο εφιάλτη τους. Το μέλλον προδιαγράφεται δυσχερέστερο. Τα χειρότερα δεν έχουν έρθει ακόμα. Σε όλη αυτή την τραγωδία που ζούμε, λόγω του οικονομικού πολέμου, που κάποιοι εξαπέλυσαν εναντίον μας, οι πνευματικοί άνθρωποι του τόπου φαίνεται να μένουν αμέτοχοι. 
Αναρωτιέμαι!! Υπάρχουν πνευματικοί άνθρωποι στην Ελλάδα ή όλοι νοιάζονται μόνο για την αυτοπροβολή και τα οικονομικά τους συμφέροντα; 
Θα έπρεπε να διαδραματίζουν το ρόλο του μπροστάρη. Αυτοί θα έπρεπε να εμπνεύσουν το λαό, να του δώσουν κουράγιο και δύναμη. Θα έπρεπε να συμμετέχουν, να αφυπνίζουν, να οδηγούν....

Λέει ο μεγάλος μας ποιητής Κώστα Βάρναλης:


«Η Τέχνη δεν είναι καπρίτσιο του ατομικού δημιουργού. Είναι κοινωνική λειτουργία, που έχει κι αυτή τα υπερατομικά της προστάγματα. 


...;.Πάντως καθαρή κι άδολη Τέχνη δεν υπάρχει. Κι αυτή η «άδολη» είναι σκόπιμη. Μονάχα που η σκοπιμότητά της είναι αντιδραστική, επομένως όπως είπαμε αντικοινωνική. 


...;Η Τέχνη των κυρίαρχων (των ολίγων) βάζει τους σκοπούς της: 


1. Να «διασκεδάσει» αυτούς τους ολίγους. 


2. Να αποτρέψει τους πολλούς από τον πραγματικό κόσμο κι από τα άμεσα ζωτικά τους συμφέροντα και 


3. Να ωραιοποιήσει τη σαπίλα του καθεστώτος κι έτσι να αμβλύνει την αντίθεση του παλιού κόσμου, που καταρρέει, με τον καινούριο που ανεβαίνει. 


...;.Αλλά σε τέτοιους καιρούς μόνο η Τέχνη που συνειδητοποιεί την ανάγκη της αλλαγής κι ανοίγει δρόμο στο μέλλον, αυτή μόνον είναι Τέχνη αληθινή κι ωφέλιμη και πραγματώνει τον ιστορικό της προορισμό. Αλλά τέτοια Τέχνη, τη ζωντανή Τέχνη, την καταδιώκουν, ενώ τη νεκρή και την ψεύτικη την υποστηρίζουνε με κάθε τρόπο και την τιμούνε τα αντιδραστικά καθεστώτα ...; Και μόνον αυτή η Τέχνη, που είναι ζωντανή στον καιρό της, επιζεί σε όλους τους καιρούς και είναι ωφέλιμη.


Κ. Βάρναλης-Αφορισμοί και διαλογισμοί 


Όταν ρωτήθηκε το 1958 για τους διανοούμενους και τις ευθύνες τους απέναντι στα προβλήματα του καιρού τους, ο ποιητής απάντησε:
«Για τους διανοούμενους;
Άλλοι νιώθουν και άλλοι δε νιώθουν την ευθύνη τους. Για τους δεύτερους θα δουλέψει η σκούπα της ιστορίας. Οι πρώτοι δημιουργούν ιστορία.
Θέλεις να δεις ποιοι είναι σήμερα οι σκάρτοι; Κοίτα ψηλά. Εκεί σκαρφαλώνουν οι πίθηκοι...»


Θα προσθέσω και κάτι ακόμα : 


Μ. Πλωρίτης: Οι πνευματικοί άνθρωποι «όρθιοι ή ορθούμενοι»
Εφημ. ΤΟ ΒΗΜΑ, 12-5-82


« ...;Το χρέος του πνευματικού ανθρώπου γίνεται πιο επιτακτικό σε ώρες κρίσης -κρίσης ιδεών, αρχών, θεσμών, δικαιωμάτων. Τότε, προπάντων, έχει καθήκον ο πνευματικός άνθρωπος να δράσει, να μιλήσει, να αγωνιστεί για να υπερασπιστεί τα «παλλάδια» τα δικά του και της κοινωνίας, για να φωτίσει τους αφώτιστους, να κινήσει τους νωθρούς, να γαλβανίσει τους ενθουσιώδεις, να ξεσκεπάσει τους κάπηλους, να καταγγείλει τους επιτήδειους. [ ...;] Σωπαίνοντας, από αυταρέσκεια, δειλία ή καιροσκοπία, προδίνεται και προδίνει. 


Σε τέτοιες ώρες κρίσης δείχνει ο πνευματικός άνθρωπος αν είναι οδηγός ή οδηγούμενος, «όρθιος ή ορθούμενος» -αν στέκεται όρθιος μόνος του ή τον στήνουν όρθιο οι άλλοι. Αλλά πνευματικός άνθρωπος που δέχεται το ρόλο του ουραγού της αγέλης, που παραδέχεται να «περιαχθεί» σε κατάσταση ανδρείκελου, που απαρνιέται το σπουδαιότερο κι ευγενικότερο μέρος της αποστολής του, παύει να είναι πνευματικός ηγέτης. Αυτοδικάζεται σε συνεργό και σε ενεργούμενο των βιαστών ή, το πολύ πολύ, σε αυτοηδονιζόμενο νάρκισσο ...;» 

Δεν υπάρχουν σχόλια: