Να αφεθεί η Ελλάδα και η Πορτογαλία να πτωχεύσουν εισηγούνται αναλυτές στα πλέον «σοβαρά» και «σημαίνοντα» σε παγκόσμιο επίπεδο έντυπα, όπως στους Financial Times, επισημαίνοντας σοβαρά επιχειρήματα αλλά επιδεικνύοντας σοβαρότατη άγνοια κινδύνου για το τι θα σήμαινε αυτό για τη γεωπολιτική υπόσταση αν όχι και για την οικονομική, της Ευρωζώνης.
Το άρθρο του Wolfgang Münchau με τίτλο «Why Greece and Portugal ought to go bankrupt» αποτελεί ενδεικτικό του όλου κλίματος αμφισβήτησης του πακέτου λύσης που έχει εκπονηθεί και έχει υιοθετηθεί από τη χώρα μας, κατόπιν της αφόρητης και απαράδεκτης πίεσης από τους δανειστές μας. Είναι τρομακτικό να αντιλαμβάνεται κανείς πως μετά τα όσα έχουν συμβεί υπάρχουν απόψεις οι οποίες καταδεικνύουν πως όλα πρόκειται να πάνε χαμένα. Είναι πραγματικά αδιανόητο την επομένη της ψήφισης των του νομοσχεδίου το οποίο σμπαράλιασε επισήμως – και καλά έκανε – τον φατριαρχικό δικομματισμό αλλά και τη μεσαία τάξη της χώρας μας αλλά κατέστρεψε και το κέντρο της Αθήνας, μέσω των ελληνόφωνων και μη Βανδάλων, να έρχονται οι ίδιοι οι οποίοι σε πίεσαν προς τη συγκεκριμένη κατεύθυνση και να σου λένε πως ότι και να κάνει δεν έχει πλέον νόημα… δικαιώνοντας στην ουσία αυτούς που αρνήθηκαν να ψηφίσουν «ναι»…
Ας δούμε τι ακριβώς γράφει στο κείμενό του ο αναλυτής. Λόγω δε της σημασίας του κειμένου, σε σχέση με το ύφος του αλλά και την πραγματικότητα που βιώνουμε καθημερινά στην χώρα μας το παρουσιάζουμε ολόκληρο:
«Μέχρι πριν δύο έτη, οι περισσότεροι Ευρωπαίοι ηγέτες θεωρούσαν που η Ελλάδα μπορεί να διασωθεί. Μέχρι τότε δεν είχαν την εμπειρία διαχείρισης μίας χρηματοπιστωτικής κρίσης. Δεν θεώρησαν σωστό να χρησιμοποιήσουν τις εμπειρίες από αντίστοιχους συναδέλφους τους από χώρες και περιοχές του πλανήτη όπου είχαν στο παρελθόν το ίδιο πρόβλημα. Οπλισμένοι με άγνοια και αλαζονεία κατέληξαν να επαναλαμβάνουν λάθη που έπραξαν άλλοι στο παρελθόν. Θεώρησαν πως ήταν έξυπνο να προχωρήσουν στην υιοθέτηση πολιτικών που θα οδηγούσαν σε δημοσιοοικονομική ύφεση. Ενώ θεώρησαν πως ένας εθελοντικός μηχανισμός «κουρέματος» (PSI: Private Sector Involvement) θα μπορούσε να λειτουργήσει.
»Έχοντας αποτύχει να πάρουν μαθήματα από άλλους, μερικοί φαίνεται να έχουν αρχίσει να μαθαίνουν από την δικιά τους εμπειρία. Σε κάποιες πρωτεύουσες του Βορρά αυτοί που χαράσσουν πολιτική έχουν αρχίσει να αντιλαμβάνονται πως το Ελληνικό πρόγραμμα δεν είναι τίποτα άλλο από μία απόλυτη αποτυχία (unmitigated failure). Έχουν επίσης χάσει κάθε εμπιστοσύνη στο ελληνικό πολιτικό σύστημα. Ενώ λοιπόν μπαίνουμε στο πέμπτο έτος της ύφεσης, και με βάση το γεγονός πως το Ελληνικό ΑΕΠ πρόκειται να συνεχίσει να κατρακυλάει, κάποιοι φαίνονται έτοιμοι να τα παρατήσουν, αναφορικά με την διάσωση της χώρας.
»Επειδή όμως είναι εκ’ φύσεως άτομα που θέλουν να απομακρύνουν τα διάφορα ρίσκα και κινδύνους και επειδή τείνουν να προσκολλώνται στις επιλεγόμενες διαδικασίες αισθάνονται πως θα πρέπει να προσποιηθούν πως θα αντιμετωπίσουν το νέο Ελληνικό πρόγραμμα λιτότητας με την δέουσα προσοχή (They feel they must pretend to take the latest Greek austerity programme seriously), ενώ ταυτοχρόνως προσπαθούν να δώσουν την εντύπωση πως θα περιφρουρήσουν τα συμφέροντα των δικών τους φορολογουμένων. Τα ελληνικά κόμματα που συμμετέχουν στην κυβέρνηση συμμαχίας έχουν φτάσει σε μία συμφωνία η οποία θα έπρεπε, τουλάχιστον επισήμως, να ικανοποιεί τις απαιτήσεις των Ευρωπαίων υπουργών οικονομικών. Το Ελληνικό κοινοβούλιο την έχει αποδεχτεί, το Eurogroup την έχει και αυτό αποδεχθεί, ενώ οι ομολογιούχοι της Ελλάδας έχουν φτάσει σε συμφωνία μέσω του PSI.
»Και όμως το γερμανικό κοινοβούλιο θα μπορούσε να την εκτροχιάσει, αφού η κοινή γνώμη της χώρας έχει αρχίσει να αντιδρά πολύ νευρικά αναφορικά με το νέο πρόγραμμα βοήθειας της Ελλάδας ύψους 130 δισεκατομμυρίων ευρώ το οποίο θα μπορούσε να αποδειχθεί ανώφελο.
»Πιστεύω πως σε κάθε περίπτωση το πρόγραμμα θα ενεργοποιηθεί. Μία περίοδος ηρεμίας θα επακολουθήσει αλλά μετά από λίγους μήνες θα γίνει ολοφάνερο πως οι περικοπές στους μισθούς και στις συντάξεις θα βαθύνουν την ύφεση περαιτέρω. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα αντιληφθούν πως σε ένα τέτοιο τοπίο ερήμωσης (desolate environment) ακόμα και ο πλέον μετριοπαθής στόχος για τις αποκρατικοποιήσεις στην ουσία είναι μη-ρεαλιστικός. Το ελληνικό ΑΕΠ έπεσε κατά 6% το 2011, ενώ και αυτό το έτος συνεχίζει την καθοδική του πορεία με τον ίδιο ρυθμό, με αποτέλεσμα ένας νέος γύρος «κουρέματος» να θεωρείται δεδομένος.
»Και αυτό δεν είναι καν το πλέον απαισιόδοξο σενάριο. Η παραπάνω υπόθεση προϋποθέτει πως το υπάρχον ελληνικό πολιτικό σύστημα θα συνεχίζει να προσφέρει την αρωγή του στις επιδιωκόμενες λύσεις. Αλλά με τις νέες απεργίες και τις υπουργικές παραιτήσεις οι οποίες υποδέχθηκαν το νέο πρόγραμμα γνωρίζουμε στην πραγματικότητα εάν ο Αντώνης Σαμαράς, ο ηγέτης της Νέας Δημοκρατίας, και πιθανότερος νικητής των εκλογών του Απριλίου, θα συνεργαστεί προς την κατεύθυνση της υλοποίησης της υπάρχουσας υιοθετηθείσας στρατηγικής; Δεν μπορώ να δω πως αυτό θα μπορούσε να λειτουργήσει με πολιτικούς όρους. Για έναν νέο πρωθυπουργό ο οποίος θεωρεί πως έχει μπροστά του τέσσερα έτη θητείας, ο πειρασμός θα είναι μεγάλος να «τραβήξει την πρίζα» και να κατηγορήσει μετά τους προηγούμενους. Θα έχει μετά την χρονική ευχέρεια να ξαναχτίσει την χώρα μέσα από τα χαλάσματα μίας εξόδου από την Ευρωζώνη. Θα ήταν πολιτικό πιο επικίνδυνο για τον ίδιο να συνεχίσει να εμμένει σε ένα πρόγραμμα το οποίοι ο ίδιος κατατείνει πως δεν είναι λειτουργικό και το οποίο θα ωθήσει την χώρα του στην ύφεση όχι μόνο για ένα διάστημα το οποίο θα καλύψει την δικιά του θητεία αλλά πιθανότατα και παραπέρα.
»Ακόμα όμως και να υποθέσουμε, για χάρη της συζήτησης, πως ο κύριος Σαμαράς θα ακολουθήσει το πρόγραμμα, πως η πτώχευση θα αποφευχθεί, και πως τα πάντα θα λειτουργήσουν όπως έχουν προγραμματιστεί. Θα είναι αυτό το τέλος της ελληνικής κρίσης; Στη συγκεκριμένη περίπτωση το ποσοστό του χρέους επί του ΑΕΠ από το 160% και πάνω που είναι σήμερα, θα πέσει στο 120% μέχρι το τέλος της δεκαετίας. Ακόμα όμως και αυτό είναι πολύ μεγάλο. Θα πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας πως το 120% δεν αποτελεί παρά ένα «πολιτικό» νούμερο το οποίο δεν έχει καμία «οικονομική» λογική. Δεν είναι τυχαίο πως το 120% αποτελεί την σημερινή κατάσταση της Ιταλίας αναφορικά με το ποσοστό του χρέους επί του ΑΕΠ της. Εάν λοιπόν κάποιος παραδεχθεί πως το 120% δεν αποτελεί ένα βιώσιμο ποσοστό για την Ελλάδα, το ίδιο θα πρέπει να παραδεχτεί και για την υπόθεση της Ιταλίας.
»Αλλά οι δύο οικονομίες είναι πολύ διαφορετικές. Η Ελλάδα έχει την κατάρρευση της οικονομίας της. Για να την ξανακτίσει η χώρα χρειάζεται ένα λειτουργικό υπόβαθρο, μία μοντέρνα αγορά εργασίας, και ένα λιγότερο «φυλετικό» πολιτικό σύστημα (tribal political system – με την έννοια των φατριών και του νεποτισμού). Μόνο μετά από όλα αυτά οι χρηματοοικονομικές αγορές θα αρχίσουν να εμπιστεύονται την Ελλάδα για ακόμα μία φορά. Αλλά αυτό μπορεί να συμβεί σε δεκαετίες από σήμερα.
»Έτσι ακόμα και εάν όλα πάνε όπως έχουν σχεδιαστεί η βιωσιμότητα του χρέους απέχει πολύ από το να χαρακτηριστεί ως εξασφαλισμένη. Πιστεύω πως το ποσοστό του χρέους επί του ΑΕΠ θα πρέπει να κατέβει σε ένα μικρότερο επίπεδο – γύρω στο 60% του ΑΕΠ – πριν η χώρα ανακτήσει την αξιοπιστία της και έχει την δυνατότητα να ξεφύγει από τη κρίση. Αυτό θα εξαφανίσει το περισσότερο από το χρέος της χώρας σε ξένους ομολογιούχους συμπεριλαμβανομένου και του χρέους που κρατείται από το δημόσιο.
»Κάποιοι υποστηρίζουν πως θα πρέπει να σπρώξουμε την Ελλάδα εκτός ευρωζώνης τώρα και να χρησιμοποιήσουμε τα κονδύλια για να σώσουμε την Πορτογαλία. Προσωπικά πιστεύω πως θα ήταν καλύτερα να αναγνωρίσουμε την κρίσιμη κατάσταση και των δύο κρατών και να τις αφήσουμε να χρεοκοπήσουν μέσα στην ευρωζώνη, και μετά να χρησιμοποιήσουμε ένα επαρκώς μεγάλο ποσό σωτηρίας για να τις βοηθήσουμε να ορθοποδήσουν, προστατεύοντας τους υπολοίπους ταυτοχρόνως. Αυτό πρόκειται να είναι πολύ ακριβό αλλά με το να αγνοούμε την πραγματικότητα για ακόμα δύο έτη θα ήταν καταστρεπτικό».
Είναι σαφές πως η όλη κατάσταση, δηλαδή το να πιέζεται νυχθημερόν η χώρα να «υπογράψει» διότι αλλιώς «θα χαθεί», ενώ αμέσως μετά την υπογραφή να τονίζεται πως και πάλι σωτηρία δεν υπάρχει, εάν δεν χαρακτηριστεί ως παράλογη μόνο ένας τρόπος υπάρχει για να περιγραφεί και αυτός είναι με όρους και βαθμό… ηλιθιότητας του καθενός (αυτών που μας «πιέζουν», αυτών που «πιέζονται», αλλά και του κάθε ενός που τους «υποφέρουμε»).
Βέβαια, το θέμα θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως καθαρά γεωπολιτικό, οπότε πολλά «παράλογα» που βιώνουμε αναφορικά με την περίπτωσή μας, ειδικά στο εξωτερικό, μπορούν πολύ εύκολα να εξηγηθούν. Το σίγουρο είναι πως το θέμα της Ελλάδας έχει προ πολλού «ξεφύγει» από τα στενά του όρια – ήταν αλήθεια ποτέ «εσωτερικό» ζήτημα; – και το τι θα συμβεί στην χώρα μας δείχνει να έχει τη δυναμική μα καθορίσει ακόμη και τις νέες ισορροπίες στην Ευρασία, την «Παγκόσμια Νήσο» αλλά και στον πλανήτη γενικότερα…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου