Θέσεις ή προθέσεις;

  

Από τις προγραμματικές θέσεις της νέας τρικομματικής κυβέρνησης, δίνεται η εικόνα ότι παρότι κυρίως στηρίζεται από ΝΔ-ΠΑΣΟΚ, ωστόσο οι πολιτικές της προθέσεις διαμορφώνονται κυρίως από την παρουσία της ΔΗΜΑΡ. Αλλά σε αυτό το κείμενο των θέσεων – καλύτερα προθέσεων ή προτάσεων στο μεγαλύτερο μέρος τους προς την τρόικα και τη Γερμανία– δεν απαντιέται το ερώτημα πώς θα γίνουν τώρα, έστω με πιο ανθρώπινο πρόσωπο, αυτά που δεν γίνονταν είτε από ανεπάρκειες του ίδιου του προγράμματος, είτε από έλλειψη πολιτικής βούλησης. Και μάλιστα τώρα, που η οικονομική ανέχεια και η κοινωνική ανασφάλεια έχουν αυξηθεί…

Μπορούν οι απλές προθέσεις για χαλάρωση των γνωστών αποτυχημένων πολιτικών να υποκαταστήσουν την σκληρότητα και την αποφασιστικότητα, που θα δείξει η τρόικα για να υπερασπιστεί τα συμφέροντα των δανειστών; Πώς θα γίνει πραγματική μείωση του δημοσίου τομέα χωρίς απολύσεις; Πώς θα προχωρήσουν οι ιδιωτικοποιήσεις και...
οι μεταρρυθμίσεις όταν ήδη μεταξύ των ΝΔ-ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜΑΡ υπάρχουν ουσιαστικές διαφορές; Και στο φορολογικό σύστημα πώς θα επιτευχθεί η διεύρυνση της φορολογικής βάσης, όταν μέχρι τώρα ΠΑΣΟΚ και ΝΔ κατέφευγαν διαρκώς σε οριζόντια μέτρα κατά των μικρομεσαίων; Αντέχει πλέον η κοινωνία νέα μέτρα χωρίς να σημειωθεί αποσταθεροποιητική διάλυση της κοινωνικής συνοχής;

Υπάρχει μια χαλάρωση του κριτικού πολιτικού λόγου μετά τις εκλογές της 17 Ιουνίου. Από όλες τις πλευρές. Μια κατάσταση αναμονής για τις πρακτικές πολιτικές κινήσεις της κυβέρνησης πέρα από τις θεωρητικές της προθέσεις. Κυρίως μια κατάσταση επιφυλακής σε σχέση με την επίσκεψη της τρόικα και τη σύνοδο κορυφής στις Βρυξέλλες, αυτήν την εβδομάδα. Μπορούμε, ωστόσο, να κάνουμε μια αρχική εκτίμηση για τη νέα κυβέρνηση και το κοινωνικό προφίλ που θέλει να εκπέμψει στους πολίτες. Δύο παρατηρήσεις:

(1) Αυτή η κυβέρνηση θα μπορούσε να θεωρηθεί ένα προσωρινό πολιτικό προϊόν και ο αναγκαστικός της συμβιβασμός μια τελευταία λύση κυβερνησιμότητας. Γνωρίζουμε πολύ καλά ότι μέχρι τώρα, ο τυχοδιωκτισμός και η αναξιοπιστία υπήρξαν σταθερά χαρακτηριστικά στην πολιτική συμπεριφορά τόσο του κ. Σαμαρά, όσο και του κ.Βενιζέλου. Άρα, μια ενδεχόμενη άρνηση της Γερμανίας να χαλαρώσουν οι όροι του μνημονίου, μπορεί να γίνει αιτία για υπαναχώρηση από τις «αγαθές προθέσεις» και επαναφορά στις πολιτικές που έχουν οι ίδιοι υπογράψει Σε μια τέτοια αναβίωση του πολιτικού κλίματος που οδήγησε στις εκλογές της 6ης Μαΐου, ο διαχωρισμός της θέσης της ΔΗΜΑΡ και η αποχώρηση του κ. Κουβέλη θα πρέπει να θεωρηθούν δεδομένα.

(2) Αυτή η κυβέρνηση θα μπορούσε να σηματοδοτεί την κοινή προσπάθεια των τριών πολιτικών κομμάτων που την συνιστούν να κερδίσουν την εμπιστοσύνη του μεσαίου χώρου, που ενώ συμπιέζεται ασφυκτικά, έδειξε στις εκλογές ότι προς το παρόν αναζητεί ακόμα μια όσο το δυνατόν πιο συντηρητική και ασφαλή διέξοδο. Το καθησυχαστικό και έστω απατηλό σύνθημα «δεν θα απολυθούν δημόσιοι υπάλληλοι» δείχνει τη μικροκομματική αγωνία των κυβερνητικών εταίρων να επηρεάσουν πολιτικά αυτόν τον χώρο, που πιστεύουν ότι είναι η δεξαμενή του ανερχόμενου ΣΥΡΙΖΑ. Βέβαια, ένα τέτοιο σχέδιο θα μπορούσε να έχει πιθανότητες επιτυχίας μόνο με τη βοήθεια και την ανοχή της τρόικα και των Γερμανών. Όμως και μια τέτοια προοπτική, μπροστά στον «κοινό εχθρό», περιέχει πολλές αντιφάσεις και δυσκολίες.

Τελικά, θα μπορούσαμε να ισχυριστούμε ότι ενώ το παιγνίδι του φόβου παίχτηκε με επιτυχία από τους μηχανισμούς της εξουσίας στις 17 Ιουνίου, τώρα τις τάξεις των νικητών, εντός και εκτός της χώρας, τις καταλαμβάνουν πιο έντονα από πριν οι δικοί τους φόβοι. Τώρα πια οι συνέπειες της πολιτικής αναξιοπιστίας και των αποτυχιών στη μάχη με τον χρόνο, θα οδηγήσουν σε πολιτικά σκηνικά, που ο φόβος δεν θα αρκεί για να καθορίζει την έλευση ή την αποτροπή τους. Και μπροστά σε αυτόν το μονόδρομο, έχουν μόνο δύο επιλογές: Ή να γίνουν πραγματικά καλύτεροι, ή απλά ακόμα πιο σκληροί και άδικοι με τους πολίτες…

Δ. Τρικεριώτης στο Γναθολόγιο