Γιατί το Ισραήλ κτύπησε τη Συρία;

Χρήστος Ιακώβου

Διευθυντής του Κυπριακού Κέντρου Μελετών (ΚΥΚΕΜ)

Δύο είναι οι μοναδικοί λόγοι για τους οποίους το Ισραήλ θα κτυπούσε τη Συρία. Ο πρώτος αφορά τη χρήση χημικών όπλων και ο δεύτερος τη μεταφορά οπλισμού προς τη σιιτική οργάνωση του Λιβάνου Χιζμπολλάχ. Οι πρόσφατες αεροπορικές επιθέσεις έχουν να κάνουν με το δεύτερο λόγο και σηματοδοτούν μία νέα εύθραυστη φάση αναφορικά με τις περιφερειακές επιπτώσεις του εμφυλίου πολέμου, στη Συρία καθώς επίσης καταδεικνύουν και τα ρίσκα που θα πρέπει να λάβει το Ισραήλ σε περίπτωση ασύντακτης κατάρρευσης του καθεστώτος Άσαντ. Επίσης, το Ισραήλ είχε ήδη προβεί σε κτυπήματα κατά στόχων της Χιζμπολλάχ στη Συρία στις 30 του περασμένου Ιανουαρίου. Στην πραγματικότητα, με τα κτυπήματα κατά της Συρίας, το Ισραήλ προσπαθεί να δημιουργήσει περισσότερο την εικόνα της αποτροπής και όχι της διάβρωσης του καθεστώτος. Προσπαθεί δηλαδή να αποτρέψει τη δημιουργία μελλοντικώς αρνητικών στρατηγικών δεδομένων σε βάρος του.

Παρά το ότι τέτοιες αεροπορικές επιθέσεις λαμβάνουν μεγάλη περιφερειακή αλλά και διεθνή διάσταση και θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε κλιμάκωση και μετατροπή του συριακού εμφυλίου πολέμου σε διακρατικό πόλεμο εντούτοις αφήνοντας τη Χιζμπολλάχ να
ενισχυθεί ακόμη περισσότερο στρατιωτικά μέσα από τη κρίση θα μπορούσε να οδηγήσει το Ισραήλ σε επικίνδυνες περιπέτειες για την ασφάλεια του βορείου τμήματος της χώρας στο μέλλον.

Το Ισραήλ έχει ήδη προσδιορίσει τέσσερεις τύπους οπλικών συστημάτων τα οποία θα αποτελούν την κόκκινη γραμμή: σύγχρονα αντιαεροπορικά συστήματα, βαλλιστικοί πύραυλοι, χημικά όπλα και σύγχρονοι πύραυλοι εδάφους θαλάσσης.

Ενόσω θα συνεχίζεται η τρέχουσα κρίση και θα αποδυναμώνεται ο στρατός του Άσαντ, η Χιζμπολλάχ του Λιβάνου, η οποία τον στηρίζει, θα απομονώνεται ολοένα και περισσότερο.

Ήδη μέρος του ενόπλου τμήματος της Χιζμπολλάχ έχει μεταφερθεί στη Συρία και αναπτύχθηκε με σκοπό να υποστηρίξει τον Άσαντ. Επιπλέον, η οργάνωση έχει επανεξοπλιστεί σημαντικά μετά την Ισραηλολιβανική κρίση του 2006. Υπολογίζεται ότι σήμερα κατέχει βαρύ οπλισμό, ο οποίος ξεπερνά τις 60.000 ροκέτες και η περεταίρω ενίσχυσή της με πυραύλους ιρανικής κατασκευής, Fateh – 100, οι οποίοι διαθέτουν βεληνεκές 300 χιλιόμετρα, θα μπορούσε να δημιουργήσει αδιέξοδα για το Ισραήλ στο μέλλον.

Στη φάση που έχει εισέλθει ο εμφύλιος πόλεμος στη Συρία, διάφοροι περιφερειακοί παίκτες που αναμειγνύονται στην κρίση άρχισαν ήδη να επεξεργάζονται εναλλακτικά σχέδια για το τι θα ακολουθήσει μετά την πτώση ή απομόνωση του Άσαντ. Το Ιράν γνωρίζει ότι ο Άσαντ μπορεί να μην αντέξει τη στρατιωτική πίεση για πολύ και ότι αν καταρρεύσει θα χάσει μία ισχυρή βάση επιρροής στην περιοχή. Συνεπώς θα πρέπει στρατηγικά να επεξεργαστεί εναλλακτικό σχέδιο. Το σχέδιο αυτό είναι η μοναδική εναλλακτική επιλογή ή καλύτερα επιλογή ανάγκης που έχει η Τεχεράνη.

Στο παρόν στάδιο για να αποφευχθεί η ολοκληρωτική κατάρρευση του καθεστώτος θα πρέπει πάση θυσία ο Άσαντ να διατηρήσει τουλάχιστον τον έλεγχο της δυτικής Συρίας και πιο συγκεκριμένα των πόλεων Αλέπο, Χομς και Δαμασκού. Έτσι εξηγείται το γιατί δίδει στις στρατιωτικές επιχειρήσεις προτεραιότητα στις δυτικές περιοχές, όπως για παράδειγμα εσχάτως στην Μπανίγιας και Αλ Κουσάιρ. Ο σκοπός του απολύτου ελέγχου αυτών των περιοχών είναι η αποφυγή ολικής κατάρρευσης του καθεστώτος και τυχόν απώλεια του υπολοίπου εδάφους της Συρίας από τον Άσαντ να διασωθεί ένα μέρος στα δυτικά στο οποίο να δημιουργηθεί ένα κράτος από τους Αλαουίτες, μειονότητα από την οποία προέρχεται η οικογένεια Άσαντ, και τους Σιίτες του Λιβάνου με την πιθανή ενσωμάτωση σε αυτό της κοιλάδας Μπεκάα. Ως γνωστόν οι Αλαουίτες αποτελούν παρακλάδι του σιιτικού δόγματος του Ισλάμ. Σε τέτοια περίπτωση σιιτοαλαουιτικού κράτους η Χιζμπολλάχ θα αναδειχθεί ένας από τους ισχυρούς παίκτες από την κρίση. Επιπλέον, το κράτος αυτό θα αποτελεί στο μέλλον εδαφική βάση ισχύος του Ιράν στην περιοχή με ό,τι αυτό συνεπάγεται αρνητικώς για το Ισραήλ . Πολύ πιθανόν αυτό να ήταν και το αντικείμενο των επαφών που είχε κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στην Τεχεράνη ο ηγέτης της Χιζμπολλάχ, Χασάν Νασσράλλα.

Παρά το ότι το Ισραήλ δεν επιθυμεί να δει να ανατρέπεται το καθεστώς Άσαντ, με το οποίο εξασφάλισε τουλάχιστον μία ψυχρή ειρήνη και να αντικαθίσταται από ένα καθεστώς φανατικών σαλαφιστών, ελεγχομένων από την Τουρκία, έχει θέσει στρατηγικά κόκκινες γραμμές σε ό,τι αφορά την περεταίρω στρατιωτική ενίσχυση της Χιζμπολλάχ. Συνεπώς οι πρόσφατες ισραηλινές αεροπορικές επιθέσεις υπηρετούσαν ένα μόνο σκοπό, την αποτροπή της στρατιωτικής ενίσχυσης της Χιζμπολλάχ.

πηγή