Σαν σήμερα το 1940 ο Στάλιν δολοφόνησε τον Λ. Τρότσκι.Μια κοστολόγηση της δολοφονίας του.

  Λέων Τρότσκι                          Ιωσήφ Στάλιν      

του Σάββα Παύλου

Έχει κάνει κανένας την αποτίμηση της δολοφονίας του Τρότσκι; Ποιες οι συνέπειές της στο διεθνές εργατικό κίνημα, στους αντιπάλους του εργατικού κινήματος, στις αναμεταξύ σχέσεις των μελών των αριστερών επαναστατικών οργανώσεων; Συνέβη κάτι το απρόσμενο. Ο Τρότσκι, ο αρχάγγελος της Επανάστασης, ο θεωρητικός νους του μαρξιστικού κινήματος, ο αρχηγός του Κόκκινου Στρατού, ο άνθρωπος που το άκουσμα του ονόματός του προκαλούσε φρικίαση στους αστούς και τους οπαδούς τους, δολοφονείται από τον Στάλιν, τον αρχηγό του σοβιετικού καθεστώτος. Δολοφονείται με τον πιο φρικιαστικό τρόπο, ο πράκτορας του Στάλιν τού ανοίγει το κεφάλι με μια αξίνα.
Ποιες οι συνέπειες αυτής της δολοφονίας;

Α) Πολλοί αγνοί ιδεολόγοι, που πίστευαν στην κοινωνική δικαιοσύνη, κρυώνουν και οπισθοχωρούν στο θέμα της ένταξής τους στα κομμουνιστικά κόμματα, γιατί βρίσκουν αυτές τις πράξεις αποτρόπαιες, φοβούνται αυτούς τους μηχανισμούς που εκκαθαρίζουν παλιούς και νέους συντρόφους τους. Έτσι τα κομμουνιστικά κινήματα στερούνται από τη στελέχωσή τους με αγνά, και έτοιμα για αγώνες και θυσίες, στελέχη.

Β) Στα ήδη μέλη των κινημάτων αυτών δημιουργείται μια τάση πειθαρχίας και υποταγής στην ηγεσία. Ή θα φύγουν από τα κινήματα αυτά, πράγμα που δεν το τολμούν και δεν το θέλουν, γιατί το θεωρούν προδοσία της επανάστασης ή θα παραμείνουν, πιο υπάκουοι στις αποφάσεις του συγκεντρωτικού κινήματος, χωρίς πια αμφισβήτηση και κριτική. Τη δολοφονία του Τρότσκι μπορεί οι περισσότεροι να την εξέλαβαν και να τη δικαιολόγησαν ως ατυχές γεγονός της επαναστατικής διαδικασίας, ή ως αδήριτη αναγκαιότητα που προωθούσε τη μονολιθικότητα του εργατικού κινήματος ή, ακόμη, αρκετοί πίστεψαν τις προπαγανδιστικές ηλιθιότητες του Στάλιν ότι ο Τρότσκι ήταν εχθρός της επανάστασης, , όμως, στο βάθος, έμεινε ο φόβος μεταξύ των στελεχών, η κρυψίνοια μήπως και κάτι παρεξηγηθεί, έτσι εδραιώθηκε η τυφλή υπακοή, η έλλειψη κριτικής και ελεύθερης συζήτησης στη θεωρία και πρακτική του κινήματος.
Η δολοφονία του Τρότσκι μετέβαλε, ακόμη, σε σκληρότερα και πιο άτεγκτα, τα στελέχη απέναντι στους απλούς συναγωνιστές τους. Αφού η ηγεσία, που υπολήπτονταν και σέβονταν όλοι, έκανε τέτοια, όπως η δολοφονία του περιώνυμου Τρότσκι, κι αυτοί, σε μικροκλίμακα, μπορούσαν να κάνουν παρόμοια σε ατίθασους και αμφισβητίες συντρόφους τους.

Γ) Ενίσχυσε τον αμοραλισμό και τον κυνισμό στον τρόπο που η αστική τάξη και τα όργανα καταστολής της αντιμετώπιζαν το εργατικό κίνημα και τα στελέχη του. Γιατί πολλά στελέχη του κατασταλτικού μηχανισμού είχαν μια αμφιθυμία, ήσαν αντίπαλοι μα είχαν και ένα θαυμασμό ή και έλξη προς τα αιτήματα κοινωνικής δικαιοσύνης που εξέφραζαν οι αντίπαλοι κομμουνιστές, θαύμαζαν την αγωνιστικότητά τους και την αγνότητά τους, τη διάθεσή τους για θυσία. Η δολοφονία του Τρότσκι τους κάνει πιο σκληρούς και κυνικούς. Όταν αντιμετωπίζουν τα μέλη των κομμουνιστικών κινημάτων που όλα, σχεδόν, ήταν σε σύνδεση με τη σοβιετική εξουσία, δεν βλέπουν αγνούς ιδεολόγους αλλά και ανθρώπους που ακόμη, με τον πιο σκληρό τρόπο, μάχονται τους δικούς τους, δολοφονούν και τους ομοϊδεάτες τους. Είναι δηλαδή αποτρόπαιοι όσο και η αστική εξουσία που οι ίδιοι υπηρετούν, ως στελέχη του αστικού μηχανισμού -δεν ευαγγελίζονται κάτι άλλο οι κομουνιστές που κυνηγούν. Και αυτό κάνει, ακόμη και τα απλά στελέχη του μηχανισμού καταστολής, πιο σκληρούς εναντίον τους.
Στον ισολογισμό της δολοφονίας του Τρότσκι ας συνυπολογιστεί, λοιπόν, ότι αύξησε την σκληρότητα των αντιπάλων, γιατί οι κομουνιστές που αυτοί κυνηγούσαν θεωρούνταν πια αδίστακτοι και αποτρόπαιοι, ακόμη και στις σχέσεις με τους ομοϊδεάτες συντρόφους τους.
Φίλος, που διάβασε το σημείωμα, τόνισε ότι, όπως εκδιπλώνεται η επιχειρηματολογία του, αναπαράγει το αίσθημα ότι αυτά τα αρνητικά (μονολιθικότητα, φόβος, απομάκρυνση ανθρώπων και μη ένταξή τους στην αριστερά, έκπτωση και φθορά του κομμουνιστικού κινήματος κ.λπ) είχαν ως αφετηρία τη δολοφονία του Τρότσκι, ενώ αναπτύσσονταν συνεχώς και προηγουμένως από άλλα, παρόμοιας φύσης, γεγονότα. Η παρατήρηση δεκτή, ας διαβαστεί το σημείωμα ότι απλώς μελετά «το επιβάλλον μέρος της ουσίας» από τη δολοφονία του Τρότσκι, δηλαδή τι επαύξησε σε όλα αυτά η συγκεκριμένη ενέργεια.