Δημήτριος Νεζερίτης στο «Διπλωματικό Περισκόπιο»
Στον Ελληνικό τύπο ανεγράφη διά βραχέων –εφ’ όσον ανεγράφη- η είδηση σχετικά με την ανανέωση, στις 14 Δεκεμβρίου 2011, από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, της θητείας της Ειρηνευτικής Δυνάμεως (Ε.Δ.) στην Κύπρο, της UNFICYP, μέχρι της 19ης Ιουλίου 2012 (Απόφαση 2026/2011). Γιατί τη φορά αυτή η παράταση γίνεται γιά επτά μήνες και όχι γιά τους συνήθεις έξι, δεν το γνωρίζω. Αν ήμουνα καχύποπτος θα μπορούσα να υποθέσω ότι τα πάντοτε αμερόληπτα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας επιθυμούν να δουν τι επίδραση θα έχει στις επιδιώξεις τους γιά «προώθηση δικαίας λύσεως του Κυπριακού» η ανάληψη από την Κυπριακή Δημοκρατία της Προεδρίας της ΕΕ από την 1η Ιουλίου σε συνδυασμό με τις αναμενόμενες τουρκικές αντιδράσεις και να διαμορφώσουν αναλόγως τη θέση τους κατά την προσεχή συζήτηση γιά την ανανέωση της θητείας. ΄Η, μπορεί να αποτελεί έμμεσο απειλή ότι πρέπει το θέμα να έχει λήξει μέχρι τότε, άλλως τίθεται εν αμφιβόλω η περαιτέρω παράταση της παρουσίας της ΕΔ στην Κύπρο. Αλλά μακράν εμού τέτοιες βέβηλες σκέψεις...
΄Οπως ανέφερα στην αρχή, η είδηση περί της ανανεώσεως της θητείας της Ε.Δ. δεν έλαβε κάποια ιδιαίτερη προβολή στον ελληνικό τύπο. Και αυτό είναι φυσικό. Από την μία μεριά η ανανέωση της θητείας δεν αποτελεί «είδηση». Είναι μία υπόθεση ρουτίνας που επαναλαμβάνεται ανά εξάμηνο τα τελευταία σαράντα τόσα χρόνια. Από την άλλη, η αθλία μας εσωτερική κατάσταση έχει επισκιάσει σχεδόν κάθε άλλη είδηση.
Και όμως, η Απόφαση του ΣΑ αξίζει να μελετηθή. Είναι ένα χαρακτηριστικό υπόδειγμα του πώς οι θέσεις μιάς πλευράς μπορούν να διαβρωθούν και να υπονομευθούν από ένα συνδυασμό επιμόνου εργασίας των μεν και μειωμένης αντιστάσεως, γιά να μη πω αδιαφορίας, των δε...
Είχα, ομολογώ, πολύ καιρό να διαβάσω Απόφαση του ΣΑ για την ανανέωση της θητείας της Ε.Δ. και έμεινα κατάπληκτος διατρέχοντάς την τελευταία αυτή. Πρώτα απ’ όλα, το μήκος της (21 παράγραφοι σκεπτικού και 13 διατακτικού). Από ένα –άλλοτε- σύντομο και εν πολλοίς τεχνικού περιεχομένου κείμενο, που δεν περιείχε πολλά πράγματα πέραν της αποφάσεως περί ανανεώσεως της θητείας, έχουμε τώρα ένα πολυσέλιδο κείμενο που ομιλεί περί παντός επιστητού –ακόμα και γιά το AIDS !!! Και το οποίο μπαίνει στην ουσία του προβλήματος, υπαγορεύει την ακολουθητέα από τους διαπραγματευτές τακτική και χαράσσει τις κατευθυντήριες γραμμές γιά την «επίλυσή» του. Τούτο όμως δεν είναι αξιοπερίεργο. Είναι ΑΝΑΠΟΦΕΥΚΤΗ ΣΥΝΕΠΕΙΑ ΤΗΣ ΑΠΕΜΠΟΛΗΣΕΩΣ από την πλευρά μας της προσφυγής στη Γενική Συνέλευση των ΗΕ γιά την συζήτηση του Κυπριακού, σε ένα χώρο δηλαδή που είναι πολύ πιό δεκτικός στα επιχειρήματά μας από ότι το Συμβούλιο Ασφαλείας. Ας υπομνησθή ότι το Κυπριακό συζητήθηκε γιά τελευταία φορά στην Γενική Συνέλευση το 1983 (!!!), και μάλιστα μετά τη λήξη της τακτικής Συνόδου της Γενικής Συνελεύσεως, σε resumed session της. Μετά, σιγή ασυρμάτου. Πότε με το επιχείρημα ότι τυχόν συζήτηση θα χάλαγε το κλίμα των πάντοτε επικειμένων συνομιλιών, πότε με τον ισχυρισμό ότι η στιγμή δεν ήταν κατάλληλη, πότε διότι θα στενοχωρείτο ο κ. Ντενκτάς , εγκατελείφθη το μόνο βήμα όπου η πλευρά μας είχε την δυνατότητα να προωθήσει τις θέσεις της και όπου είχε λίγο-πολύ εξασφαλισμένη την υποστήριξη της πλειοψηφίας. Και όταν κάποια στιγμή, μετά από χρόνια, η Κυπριακή Κυβέρνηση σφυγμομέτρησε τις προοπτικές που θα είχε μία συζήτηση στην Γενική Συνέλευση, τα αποτελέσματα ήσαν απογοητευτικά και εγκατελείφθη πάσα σκέψη γιά την πραγματοποίησή της. Εκτοτε, περιωρισθήκαμε στο Συμβούλιο Ασφαλείας, όπου τα περιθώρια ασκήσεως επιρροής από την πλευρά μας ήσαν ουσιαστικώς ανύπαρκτα.
Ας επανέλθουμε όμως στο περί ου ο λόγος κείμενο. Και ας επισημάνουμε ωρισμένα ενδιαφέροντα σημεία.
Μπορεί να μην έχει τεθή στο κείμενο σαφές expressis verbis χρονοδιάγραμμα γιά την επίτευξη λύσεως, αλλά τα χρονικά περιθώρια που είναι επιθυμητά –για να μη χρησιμοποιηθή άλλη έκφραση- προκύπτουν σαφώς. Κατ’ επανάληψιν (παράγραφοι 5 και 6 σκεπτικού, 3 διατακτικού) γίνεται λόγος γιά τη συνάντηση που θα έχουν οι δύο ηγέτες με τον Γενικό Γραμματέα τον Ιανουάριο του 2012, και την ενημερωτική έκθεση που ο κ.Μπαν-Κι Μουν θα υποβάλει εν συνεχεία στο Συμβούλιο Ασφαλείας. Προσεκτική ανάγνωση των παραγράφων αυτών σε συνδυασμό με την παράγραφο 11 του διατακτικού καθιστούν σαφές ότι υπάρχει όντως χρονοδιάγραμμα και ότι έχει επιθυμητή-καταληκτική ημερομηνία την 30 Ιουνίου. Πράγματι, η παρ. 11, μεταξύ άλλων καλεί τον Γεν Γραμματέα να ενημερώσει το Σ.Α. μέχρι της 1ης Ιουλίου 2012, γιά τις εξελίξεις «συμπεριλαμβανομένου εκτάκτου σχεδιασμού (contingency planning) σχετικά με την διευθέτηση...». Ο συσχετισμός είναι, φοβούμαι, σαφής: επικειμένης της Κυπριακής Προεδρίας, θα έπρεπε να έχουν επιλυθή τα πάντα προ αυτής.
Η παράγραφος 9 του σκεπτικού έρχεται σαν απόηχος της γνωστής τηλεοπτικής ομιλίας του Τάσσου Παπαδόπουλου, με την οποία κάλεσε τους ελληνοκυπρίους να απορρίψουν το Σχέδιο Αννάν. Ό,τι γνώμη και να έχει κανείς γιά την ομιλία αυτή, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι υπήρξε καταλυτική. Τέτοια πράγματα, βεβαίως, κατά την άποψη των υποστηρικτών της απόψεως «λύση νάναι κι’ ό,τι νάναι», δεν πρέπει να επαναληφθούν. Γιά τον λόγο αυτό στην εν λόγω παράγραφο υπάρχει μία πρωτοφανής διατύπωση, διά της οποίας καλούνται οι δυο πλευρές και οι ηγέτες τους να «προωθήσουν θετικές δημόσιες δηλώσεις και...να εξηγήσουν σαφώς τα αγαθά της λύσεως καθώς και την ανάγκη γιά ηυξημένη ευελιξία και συμβιβασμό...πολύ πρίν από ενδεχόμενα δημοψηφίσματα». Οι δύο ηγέτες –ανάγνωθι: η ελληνοκυπριακή πλευρά- φιμώνονται ώστε να αποτραπή οποιαδήποτε δημοσία επικριτική δήλωση που μπορεί να χαλάσει τη σούπα. Είναι σαφής, επίσης, η τάση να αποφευχθή, ει δυνατόν, η προσφυγή στο λαό ο οποίος απεδείχθη ότι δεν είναι ούτε προβλέψιμος ούτε δεκτικός στην επιχειρηματολογία των επισπευδόντων. Η ιδία φιλοσοφία περίπου αντανακλάται και στην παράγραφο 3 (β) του διατακτικού, όπου καλούνται οι δύο ηγέτες να εκφωνούν περισσότερο εποικοδομητικά και εναρμονισμένα μηνύματα. Τα σχόλια περιττεύουν.
Αξιοπρόσεκτη είναι και η παράγραφος 10 του σκεπτικού κατά την οποίαν «υπονόμευση του αξιοπίστου των Η.Ε. υπονομεύει αυτήν ταύτην την ειρηνευτική διαδικασία». Με απλά λόγια, όποιος επικρίνει κάποια συγκεκριμένη ενέργεια ή σκέψη των ΗΕ, ή των εκπροσώπων του, υπονομεύει την ειρηνευτική διαδικασία και συνεπώς είναι άξιος της τύχης του.
Δεν αξίζει τον κόπο να ασχοληθή κανείς με τα τμήματα της Αποφάσεως που μιλούν γιά εντατικοποίηση των προσπαθειών ώστε να επιλυθούν οι εναπομένουσες διαφορές στα καίρια θέματα –σαν να έχει επιλυθεί κάτι το ουσιαστικό μέχρι στιγμής. Πρόκειται περί της συνήθους προσπαθείας ωραιοποιήσεως της καταστάσεως, στην οποία τόσα και τόσα κείμενα των ΗΕ μας έχουν συνηθίσει.
΄Εχουμε και τα άσχετα αποσπάσματα, τα οποία προφανώς έχουν ένταχθή γιά να ικανοποιήσουν Κυριος οίδε ποία ενδιαφέροντα και συμφέροντα –η παράγραφος 21 του Σκεπτικού όπου καλωσορίζεται και ενθαρρύνεται η προσπάθεια ευαισθητοποιήσεως του προσωπικού της Ειρηνευτικής Δυνάμεως σε θέματα AIDS και η μακροσκελής παράγραφος 12 του Διατακτικού περί μηδενικής ανοχής σε θέματα σεξουαλικής εκμεταλλεύσεως....
΄Ισως όμως η πιό θλιβερή παράγραφος να είναι η υπ΄αριθ. 9 του Διατακτικού, με την οποία καλείται «η τ/κ πλευρά και οι τουρκικές (στρατιωτικές) δυνάμεις να επαναφέρουν στα Στροβίλια το στρατιωτικό καθεστώς που υφίστατο προ του Ιουνίου 2000». Εντεκάμιση χρόνια... Εντεκάμιση χρόνια κατά τα οποία η Τουρκία γράφει στα παλαιότερα των υποδημάτων της την τόσο ευγενικά διατυπωμένη πρόσκληση των ΗΕ να άρει την κατάσταση που επέβαλε. ΄Οχι πώς κακώς η Κυπριακή πλευρά επιμένει γιά την συμπερίληψη της παραγράφου αυτής. Η υπόμνηση χρειάζεται. Αυτό όμως που πρέπει να σημειωθή είναι η περιφρόνηση της τουρκικής πλευράς στις αποφάσεις των ΗΕ – ακόμα και σ’αυτές που και η ίδια αποδέχεται.
Αυτά ως προς την Απόφαση του ΣΑ. Υπάρχουν όμως και χειρότερα. Στο κάτω-κάτω η απόφαση είναι η απόρροια της κοινής θελήσεως/αδιαφορίας/ συμφερόντων των κατ΄ιδίαν μελών του ΣΑ. Δεν πρέπει να παραγνωρίζουμε επίσης το γεγονός ότι πάρα πολλά μέλη των ΗΕ έχουν κουρασθή από το Κυπριακό, το αγνοούν και δεν βλέπουν γιατί πρέπει να ασχολούνται επί πενήντα περίπου χρόνια με αυτό.
Υπάρχει όμως και ο Γενικός Γραμματεύς των ΗΕ. Αυτός που υποτίθεται ότι πρέπει να είναι η μνήμη και η συνείδηση των ΗΕ. Βεβαίως, έχουμε καιρό να δούμε Γενικό Γραμματέα εις το ύψος των περιστάσεων. Κατά τη γνώμη μου, όμως, για ο,τι αυτή αξίζει, ο κ. Μπαν-κι Μουν υπερέβη πολλά όρια. Σύμφωνα με δημοσιογραφικές ανταποκρίσεις, ο ΓΓ εξέφρασε αισιοδοξία γιά την μέχρι τώρα πρόοδο (;), αλλά τόνισε ότι ο εναπομένων χρόνος γιά επίτευξη συμφωνίας είναι περιωρισμένος γιατί η ανάληψη από την Κύπρο της Προεδρίας της ΕΕ θα έκανε τις συνομιλίες «πολιτικά δυσχερείς και ευαίσθητες» (politically difficult and sensitive). ΄Οπερ έστι μεθερμηνευόμενον: Η Τουρκία έχει δηλώσει ότι δεν θα αναγνωρίσει την Κυπριακή Προεδρία γιά τις επαφές της με την ΕΕ. Και γιά να εκφράσει την δυσανασχέτησή της κατα πάσαν πιθανότητα θα παγώσει και τις συνομιλίες γιά το Κυπριακό. Πριν λοιπόν φθάσουμε στο σημείο αυτό, στη απευκταία αναβάθμηση της υποστάσεως της Κυπριακής Δημοκρατίας την οποία συνεπάγεται η ανάληψη της Προεδρίας, πρέπει να ξεμπερδεύουμε με το ενοχλητικό αυτό πρόβλημα....
Ομολογώ ότι τόσο σκαιά παρέμβαση του υποτιθεμένου αμερόληπτου και «υπερκομματικού» Γενικού Γραμματέως δεν μπορούσα να την φαντασθώ. Ο κ. Μπαν-κι Μουν λέγει λίγο-πολύ καθαρά ότι η ανάληψη από την Κυπριακή Δημοκρατία της Προεδρίας της ΕΕ, αποτελεί δυσμενή εξέλιξη. Μακάρι να μπορούσαμε να αποφύγουμε το πικρόν αυτό ποτήριον...
Μία τελευταία παρατήρηση: πιθανώτατα όλες αυτές οι απαράδεκτες διατυπώσεις να μη πρωτοεμφανίζονται στην τελευταία αυτή Απόφαση, αλλά σε πολλές περιπτώσεις να επαναλαμβάνεται λεκτικό που έχει διαμορφωθή κατά τα τελευταία χρόνια –απλούστατα εγώ δεν είχα παρακολουθήσει τα τελευταία κείμενα. Αλλά αναρωτιέμαι: τόσο πολύ έχει μειωθή η δύναμις αντιστάσεώς μας –τόσον της Ελλάδος όσον και, κυρίως, της τον μείζονα λόγον εχούσης Κυπριακής Δημοκρατίας- ώστε να αποδεχόμεθα αδιαμαρτύρητα όλα αυτά; Αν έτσι είναι τα πράγματα, τότε οι οιωνοί είναι όντως σκοτεινοί.
Στον Ελληνικό τύπο ανεγράφη διά βραχέων –εφ’ όσον ανεγράφη- η είδηση σχετικά με την ανανέωση, στις 14 Δεκεμβρίου 2011, από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, της θητείας της Ειρηνευτικής Δυνάμεως (Ε.Δ.) στην Κύπρο, της UNFICYP, μέχρι της 19ης Ιουλίου 2012 (Απόφαση 2026/2011). Γιατί τη φορά αυτή η παράταση γίνεται γιά επτά μήνες και όχι γιά τους συνήθεις έξι, δεν το γνωρίζω. Αν ήμουνα καχύποπτος θα μπορούσα να υποθέσω ότι τα πάντοτε αμερόληπτα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας επιθυμούν να δουν τι επίδραση θα έχει στις επιδιώξεις τους γιά «προώθηση δικαίας λύσεως του Κυπριακού» η ανάληψη από την Κυπριακή Δημοκρατία της Προεδρίας της ΕΕ από την 1η Ιουλίου σε συνδυασμό με τις αναμενόμενες τουρκικές αντιδράσεις και να διαμορφώσουν αναλόγως τη θέση τους κατά την προσεχή συζήτηση γιά την ανανέωση της θητείας. ΄Η, μπορεί να αποτελεί έμμεσο απειλή ότι πρέπει το θέμα να έχει λήξει μέχρι τότε, άλλως τίθεται εν αμφιβόλω η περαιτέρω παράταση της παρουσίας της ΕΔ στην Κύπρο. Αλλά μακράν εμού τέτοιες βέβηλες σκέψεις...
΄Οπως ανέφερα στην αρχή, η είδηση περί της ανανεώσεως της θητείας της Ε.Δ. δεν έλαβε κάποια ιδιαίτερη προβολή στον ελληνικό τύπο. Και αυτό είναι φυσικό. Από την μία μεριά η ανανέωση της θητείας δεν αποτελεί «είδηση». Είναι μία υπόθεση ρουτίνας που επαναλαμβάνεται ανά εξάμηνο τα τελευταία σαράντα τόσα χρόνια. Από την άλλη, η αθλία μας εσωτερική κατάσταση έχει επισκιάσει σχεδόν κάθε άλλη είδηση.
Και όμως, η Απόφαση του ΣΑ αξίζει να μελετηθή. Είναι ένα χαρακτηριστικό υπόδειγμα του πώς οι θέσεις μιάς πλευράς μπορούν να διαβρωθούν και να υπονομευθούν από ένα συνδυασμό επιμόνου εργασίας των μεν και μειωμένης αντιστάσεως, γιά να μη πω αδιαφορίας, των δε...
Είχα, ομολογώ, πολύ καιρό να διαβάσω Απόφαση του ΣΑ για την ανανέωση της θητείας της Ε.Δ. και έμεινα κατάπληκτος διατρέχοντάς την τελευταία αυτή. Πρώτα απ’ όλα, το μήκος της (21 παράγραφοι σκεπτικού και 13 διατακτικού). Από ένα –άλλοτε- σύντομο και εν πολλοίς τεχνικού περιεχομένου κείμενο, που δεν περιείχε πολλά πράγματα πέραν της αποφάσεως περί ανανεώσεως της θητείας, έχουμε τώρα ένα πολυσέλιδο κείμενο που ομιλεί περί παντός επιστητού –ακόμα και γιά το AIDS !!! Και το οποίο μπαίνει στην ουσία του προβλήματος, υπαγορεύει την ακολουθητέα από τους διαπραγματευτές τακτική και χαράσσει τις κατευθυντήριες γραμμές γιά την «επίλυσή» του. Τούτο όμως δεν είναι αξιοπερίεργο. Είναι ΑΝΑΠΟΦΕΥΚΤΗ ΣΥΝΕΠΕΙΑ ΤΗΣ ΑΠΕΜΠΟΛΗΣΕΩΣ από την πλευρά μας της προσφυγής στη Γενική Συνέλευση των ΗΕ γιά την συζήτηση του Κυπριακού, σε ένα χώρο δηλαδή που είναι πολύ πιό δεκτικός στα επιχειρήματά μας από ότι το Συμβούλιο Ασφαλείας. Ας υπομνησθή ότι το Κυπριακό συζητήθηκε γιά τελευταία φορά στην Γενική Συνέλευση το 1983 (!!!), και μάλιστα μετά τη λήξη της τακτικής Συνόδου της Γενικής Συνελεύσεως, σε resumed session της. Μετά, σιγή ασυρμάτου. Πότε με το επιχείρημα ότι τυχόν συζήτηση θα χάλαγε το κλίμα των πάντοτε επικειμένων συνομιλιών, πότε με τον ισχυρισμό ότι η στιγμή δεν ήταν κατάλληλη, πότε διότι θα στενοχωρείτο ο κ. Ντενκτάς , εγκατελείφθη το μόνο βήμα όπου η πλευρά μας είχε την δυνατότητα να προωθήσει τις θέσεις της και όπου είχε λίγο-πολύ εξασφαλισμένη την υποστήριξη της πλειοψηφίας. Και όταν κάποια στιγμή, μετά από χρόνια, η Κυπριακή Κυβέρνηση σφυγμομέτρησε τις προοπτικές που θα είχε μία συζήτηση στην Γενική Συνέλευση, τα αποτελέσματα ήσαν απογοητευτικά και εγκατελείφθη πάσα σκέψη γιά την πραγματοποίησή της. Εκτοτε, περιωρισθήκαμε στο Συμβούλιο Ασφαλείας, όπου τα περιθώρια ασκήσεως επιρροής από την πλευρά μας ήσαν ουσιαστικώς ανύπαρκτα.
Ας επανέλθουμε όμως στο περί ου ο λόγος κείμενο. Και ας επισημάνουμε ωρισμένα ενδιαφέροντα σημεία.
Μπορεί να μην έχει τεθή στο κείμενο σαφές expressis verbis χρονοδιάγραμμα γιά την επίτευξη λύσεως, αλλά τα χρονικά περιθώρια που είναι επιθυμητά –για να μη χρησιμοποιηθή άλλη έκφραση- προκύπτουν σαφώς. Κατ’ επανάληψιν (παράγραφοι 5 και 6 σκεπτικού, 3 διατακτικού) γίνεται λόγος γιά τη συνάντηση που θα έχουν οι δύο ηγέτες με τον Γενικό Γραμματέα τον Ιανουάριο του 2012, και την ενημερωτική έκθεση που ο κ.Μπαν-Κι Μουν θα υποβάλει εν συνεχεία στο Συμβούλιο Ασφαλείας. Προσεκτική ανάγνωση των παραγράφων αυτών σε συνδυασμό με την παράγραφο 11 του διατακτικού καθιστούν σαφές ότι υπάρχει όντως χρονοδιάγραμμα και ότι έχει επιθυμητή-καταληκτική ημερομηνία την 30 Ιουνίου. Πράγματι, η παρ. 11, μεταξύ άλλων καλεί τον Γεν Γραμματέα να ενημερώσει το Σ.Α. μέχρι της 1ης Ιουλίου 2012, γιά τις εξελίξεις «συμπεριλαμβανομένου εκτάκτου σχεδιασμού (contingency planning) σχετικά με την διευθέτηση...». Ο συσχετισμός είναι, φοβούμαι, σαφής: επικειμένης της Κυπριακής Προεδρίας, θα έπρεπε να έχουν επιλυθή τα πάντα προ αυτής.
Η παράγραφος 9 του σκεπτικού έρχεται σαν απόηχος της γνωστής τηλεοπτικής ομιλίας του Τάσσου Παπαδόπουλου, με την οποία κάλεσε τους ελληνοκυπρίους να απορρίψουν το Σχέδιο Αννάν. Ό,τι γνώμη και να έχει κανείς γιά την ομιλία αυτή, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι υπήρξε καταλυτική. Τέτοια πράγματα, βεβαίως, κατά την άποψη των υποστηρικτών της απόψεως «λύση νάναι κι’ ό,τι νάναι», δεν πρέπει να επαναληφθούν. Γιά τον λόγο αυτό στην εν λόγω παράγραφο υπάρχει μία πρωτοφανής διατύπωση, διά της οποίας καλούνται οι δυο πλευρές και οι ηγέτες τους να «προωθήσουν θετικές δημόσιες δηλώσεις και...να εξηγήσουν σαφώς τα αγαθά της λύσεως καθώς και την ανάγκη γιά ηυξημένη ευελιξία και συμβιβασμό...πολύ πρίν από ενδεχόμενα δημοψηφίσματα». Οι δύο ηγέτες –ανάγνωθι: η ελληνοκυπριακή πλευρά- φιμώνονται ώστε να αποτραπή οποιαδήποτε δημοσία επικριτική δήλωση που μπορεί να χαλάσει τη σούπα. Είναι σαφής, επίσης, η τάση να αποφευχθή, ει δυνατόν, η προσφυγή στο λαό ο οποίος απεδείχθη ότι δεν είναι ούτε προβλέψιμος ούτε δεκτικός στην επιχειρηματολογία των επισπευδόντων. Η ιδία φιλοσοφία περίπου αντανακλάται και στην παράγραφο 3 (β) του διατακτικού, όπου καλούνται οι δύο ηγέτες να εκφωνούν περισσότερο εποικοδομητικά και εναρμονισμένα μηνύματα. Τα σχόλια περιττεύουν.
Αξιοπρόσεκτη είναι και η παράγραφος 10 του σκεπτικού κατά την οποίαν «υπονόμευση του αξιοπίστου των Η.Ε. υπονομεύει αυτήν ταύτην την ειρηνευτική διαδικασία». Με απλά λόγια, όποιος επικρίνει κάποια συγκεκριμένη ενέργεια ή σκέψη των ΗΕ, ή των εκπροσώπων του, υπονομεύει την ειρηνευτική διαδικασία και συνεπώς είναι άξιος της τύχης του.
Δεν αξίζει τον κόπο να ασχοληθή κανείς με τα τμήματα της Αποφάσεως που μιλούν γιά εντατικοποίηση των προσπαθειών ώστε να επιλυθούν οι εναπομένουσες διαφορές στα καίρια θέματα –σαν να έχει επιλυθεί κάτι το ουσιαστικό μέχρι στιγμής. Πρόκειται περί της συνήθους προσπαθείας ωραιοποιήσεως της καταστάσεως, στην οποία τόσα και τόσα κείμενα των ΗΕ μας έχουν συνηθίσει.
΄Εχουμε και τα άσχετα αποσπάσματα, τα οποία προφανώς έχουν ένταχθή γιά να ικανοποιήσουν Κυριος οίδε ποία ενδιαφέροντα και συμφέροντα –η παράγραφος 21 του Σκεπτικού όπου καλωσορίζεται και ενθαρρύνεται η προσπάθεια ευαισθητοποιήσεως του προσωπικού της Ειρηνευτικής Δυνάμεως σε θέματα AIDS και η μακροσκελής παράγραφος 12 του Διατακτικού περί μηδενικής ανοχής σε θέματα σεξουαλικής εκμεταλλεύσεως....
΄Ισως όμως η πιό θλιβερή παράγραφος να είναι η υπ΄αριθ. 9 του Διατακτικού, με την οποία καλείται «η τ/κ πλευρά και οι τουρκικές (στρατιωτικές) δυνάμεις να επαναφέρουν στα Στροβίλια το στρατιωτικό καθεστώς που υφίστατο προ του Ιουνίου 2000». Εντεκάμιση χρόνια... Εντεκάμιση χρόνια κατά τα οποία η Τουρκία γράφει στα παλαιότερα των υποδημάτων της την τόσο ευγενικά διατυπωμένη πρόσκληση των ΗΕ να άρει την κατάσταση που επέβαλε. ΄Οχι πώς κακώς η Κυπριακή πλευρά επιμένει γιά την συμπερίληψη της παραγράφου αυτής. Η υπόμνηση χρειάζεται. Αυτό όμως που πρέπει να σημειωθή είναι η περιφρόνηση της τουρκικής πλευράς στις αποφάσεις των ΗΕ – ακόμα και σ’αυτές που και η ίδια αποδέχεται.
Αυτά ως προς την Απόφαση του ΣΑ. Υπάρχουν όμως και χειρότερα. Στο κάτω-κάτω η απόφαση είναι η απόρροια της κοινής θελήσεως/αδιαφορίας/ συμφερόντων των κατ΄ιδίαν μελών του ΣΑ. Δεν πρέπει να παραγνωρίζουμε επίσης το γεγονός ότι πάρα πολλά μέλη των ΗΕ έχουν κουρασθή από το Κυπριακό, το αγνοούν και δεν βλέπουν γιατί πρέπει να ασχολούνται επί πενήντα περίπου χρόνια με αυτό.
Υπάρχει όμως και ο Γενικός Γραμματεύς των ΗΕ. Αυτός που υποτίθεται ότι πρέπει να είναι η μνήμη και η συνείδηση των ΗΕ. Βεβαίως, έχουμε καιρό να δούμε Γενικό Γραμματέα εις το ύψος των περιστάσεων. Κατά τη γνώμη μου, όμως, για ο,τι αυτή αξίζει, ο κ. Μπαν-κι Μουν υπερέβη πολλά όρια. Σύμφωνα με δημοσιογραφικές ανταποκρίσεις, ο ΓΓ εξέφρασε αισιοδοξία γιά την μέχρι τώρα πρόοδο (;), αλλά τόνισε ότι ο εναπομένων χρόνος γιά επίτευξη συμφωνίας είναι περιωρισμένος γιατί η ανάληψη από την Κύπρο της Προεδρίας της ΕΕ θα έκανε τις συνομιλίες «πολιτικά δυσχερείς και ευαίσθητες» (politically difficult and sensitive). ΄Οπερ έστι μεθερμηνευόμενον: Η Τουρκία έχει δηλώσει ότι δεν θα αναγνωρίσει την Κυπριακή Προεδρία γιά τις επαφές της με την ΕΕ. Και γιά να εκφράσει την δυσανασχέτησή της κατα πάσαν πιθανότητα θα παγώσει και τις συνομιλίες γιά το Κυπριακό. Πριν λοιπόν φθάσουμε στο σημείο αυτό, στη απευκταία αναβάθμηση της υποστάσεως της Κυπριακής Δημοκρατίας την οποία συνεπάγεται η ανάληψη της Προεδρίας, πρέπει να ξεμπερδεύουμε με το ενοχλητικό αυτό πρόβλημα....
Ομολογώ ότι τόσο σκαιά παρέμβαση του υποτιθεμένου αμερόληπτου και «υπερκομματικού» Γενικού Γραμματέως δεν μπορούσα να την φαντασθώ. Ο κ. Μπαν-κι Μουν λέγει λίγο-πολύ καθαρά ότι η ανάληψη από την Κυπριακή Δημοκρατία της Προεδρίας της ΕΕ, αποτελεί δυσμενή εξέλιξη. Μακάρι να μπορούσαμε να αποφύγουμε το πικρόν αυτό ποτήριον...
Μία τελευταία παρατήρηση: πιθανώτατα όλες αυτές οι απαράδεκτες διατυπώσεις να μη πρωτοεμφανίζονται στην τελευταία αυτή Απόφαση, αλλά σε πολλές περιπτώσεις να επαναλαμβάνεται λεκτικό που έχει διαμορφωθή κατά τα τελευταία χρόνια –απλούστατα εγώ δεν είχα παρακολουθήσει τα τελευταία κείμενα. Αλλά αναρωτιέμαι: τόσο πολύ έχει μειωθή η δύναμις αντιστάσεώς μας –τόσον της Ελλάδος όσον και, κυρίως, της τον μείζονα λόγον εχούσης Κυπριακής Δημοκρατίας- ώστε να αποδεχόμεθα αδιαμαρτύρητα όλα αυτά; Αν έτσι είναι τα πράγματα, τότε οι οιωνοί είναι όντως σκοτεινοί.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου