Μου λέει λοιπόν ο φίλος μου ο Γιώργος πριν μερικές μέρες (πάνω από ένα πιάτο παϊδάκια):
Δηλαδή θες να μου πεις ότι εγώ που ήμουν νομοταγής, που πλήρωνα όλους τους λογαριασμούς μου, που έχω βάλει όλα μου τα λεφτά στην επιχείρηση μου και κοντεύω να τα χάσω, ότι πρέπει να πληρώσω και υποστηρίζεις ότι θα πρέπει να γίνουν διαγραφές χρεών σε ορισμένους άλλους, διότι δεν μπορούν να πληρώσουν;Όχι δεν το δέχομαι, τι ηθικό δίδαγμα δίνουμε στα παιδιά και στην κοινωνία όταν ο νομοταγής πολίτης τα χάνει όλα και αυτός που δεν έβαλε δικά του λεφτά αλλά πήρε ένα δάνειο από την τράπεζα του τα χαρίζεις;
Ας υποθέσουμε ότι δεν υπάρχει ασφάλιση αυτοκινήτου έναντι κλοπής. Η λογική λέει ότι όλοι θα φοβούνται να αφήσουν τα αυτοκίνητα τους ξεκλείδωτα.
Στην πραγματικότητα όμως υπάρχει ασφάλεια και όλοι σχεδόν την έχουν. Και παρά το γεγονός ότι το ρίσκο της κλοπής το έχει πλέον η ασφαλιστική εταιρεία, οι κάτοχοι αυτοκινήτων εξακολουθούν και κλειδώνουν τα οχήματά τους σαν να μην είχαν ασφάλεια, άσχετα αν...
γνωρίζουν ότι η ασφαλιστική θα πληρώσει το λογαριασμό αν τους κλαπεί.
Ο λόγος για αυτό είναι διότι οι ασφαλιστικές εταιρείες ουσιαστικά ασφαλίζουν μόνο το 100% του αυτοκινήτου μόνο τον πρώτο χρόνο (και παίζει και αυτό). Άρα ναι μεν μπορεί ο ιδιοκτήτης του αυτοκινήτου να είναι ασφαλισμένος έναντι κλοπής, αλλά στις περισσότερες των περιπτώσεων δεν βγαίνουν τα νούμερα να κάνεις κάτι παράνομο με σκοπό να βγάλεις ένα μικρό κέρδος.
Τώρα ας υποθέσουμε ότι βρίσκεις μια ασφαλιστική εταιρεία, που δέχεται να ασφαλίσει το αυτοκίνητο σου για ένα ποσό μεγαλύτερο από την αξία που το αγόρασες. Σε αυτή την περίπτωση θα είχες κίνητρο να διαπράξεις μια παράνομη πράξη με σκοπό να επωφεληθείς. Αλλά για χάρη της κουβέντας, δεν έχεις κακό σκοπό. Και συνεχίζεις και εσύ όπως όλος ο κόσμος να κλειδώνει την πόρτα του με σκοπό να μην σε κλέψουν. Επίσης έχεις και τον καλύτερο συναγερμό της αγοράς.
Τώρα ας υποθέσουμε ότι κάποιος σου κλέβει το αυτοκίνητο και πας στην ασφαλιστική εταιρεία να πληρωθείς.
Μπορεί η ασφαλιστική να επικαλεστεί ότι έκανε λάθος και σε ασφάλισε για περισσότερα χρήματα από ό,τι θα έπρεπε και άρα, εσύ είχες κίνητρο να αφήσεις το αυτοκίνητό σου να κλαπεί και άρα δεν σε πληρώνει;
Πριν από μερικούς μήνες έγραψα ένα άρθρο με τίτλο: “Το τοξικό δάνειο που αποδείχτηκε μεταμφιεσμένο δώρο”. Σε αυτό το άρθρο περιγράφω την ιστορία του φίλου του Χρήστου που αγόρασε ένα ακίνητο αξίας 250.000 ευρώ αλλά σήμερα, λόγω της κατάστασης, δεν έχει την δυνατότητα να συνεχίσει να το πληρώνει.
Όπως και στην περίπτωση της ασφαλιστικής εταιρείας, έτσι και η τράπεζα, έκανε το ίδιο ακριβώς λάθος.
Στην περίπτωση του φίλου μου, του έδωσε ένα δάνεια πολύ μεγαλύτερο από την αξία του σπιτιού του, ενώ δεν θα έπρεπε. Επίσης έκανε το άλλο μεγάλο λάθος να του δώσει το δάνειο αυτό χωρίς αυτός να βάλει τίποτα.
Αν η τράπεζα είχε κοστολογήσει το ενέχυρο πιο σωστά και αντί για 250.000 κοστολογούσε το ακίνητο για 210.000 και αν είχε ζητήσει προκαταβολή το 20% της πραγματικής του αξίας (με το συνολικό δάνειο να ήταν στα 168.000 αντί 250.000), τότε τα πράγματα θα ήταν πολύ διαφορετικά και για τον φίλο μου τον Χρήστο και για την τράπεζα.
Διότι αντί για μια δόση 1.150 τον μήνα θα έδινε μόνο 800 τον μήνα. Επίσης, έχοντας ήδη καταβάλει το 20% της αξίας του ακινήτου, η αξία του σπιτιού θα ήταν μεγαλύτερη από την αξία του δανείου, άρα ο φίλος μου ο Χρήστος έχει κίνητρο να κάνει ό,τι είναι δυνατόν να συνεχίσει να πληρώνει, με σκοπό να μην του πάρει η τράπεζα το σπίτι... ενώ σήμερα δεν έχει κανένα τέτοιο κίνητρο.
Αν η τράπεζα είχε ακολουθήσει τους νόμους της αγοράς σχετικά με το πως θα έπρεπε να χορηγήσει αυτό δάνειο, δεν θα κινδύνευε σήμερα.
Το ερώτημα λοιπόν είναι, μπορεί η ασφαλιστική εταιρεία στο πιο πάνω παράδειγμα να επικαλεστεί τον ηθικό κίνδυνο για να μην πληρώσει;
Επίσης, μπορεί η τράπεζα να συνεχίσει να έχει απαίτηση να πληρώσει ο φίλος μου ο Χρήστος, ενώ διέπραξε κάθε λάθος στο πως χορηγούνται δάνεια, μεταξύ άλλων, το ότι το σπίτι δεν άξιζε το αρχικό δάνειο που του χορήγησε;
Ο δε φίλος μου ο Γιώργος φωνάζει φάουλ, διότι και αυτός έχει ένα στεγαστικό δάνειο, αλλά αυτός το πήρε σε πραγματικές τιμές και έδωσε το 20% προκαταβολή και το πληρώνει κανονικά.
Ο δε φίλος μου ο Γιώργος φωνάζει φάουλ, διότι και αυτός έχει ένα στεγαστικό δάνειο, αλλά αυτός το πήρε σε πραγματικές τιμές και έδωσε το 20% προκαταβολή και το πληρώνει κανονικά.
Αλήθεια αγαπητέ αναγνώστη, τι λύση υπάρχει για όλες αυτές τις περιπτώσεις; Τις τσουβαλιάζουμε όλες σε ένα νόμο, ή, η κάθε περίπτωση είναι διαφορετική;
Η απάντηση για μένα είναι ότι δεν υπάρχει ηθικός κίνδυνος στις εμπορικές συναλλαγές. Για μένα, είτε είσαι φυσικό είτε νομικό πρόσωπα, θα πρέπει να προσέχεις που βάζεις την υπογραφή σου και θα πρέπει να προσέχεις με τι όρους συνάπτεις τις συμφωνίες σου.
Σε διαφορετική περίπτωση, έχεις την αποκλειστική ευθύνη για τη χασούρα που θα πάρεις... είτε είσαι τράπεζα, είτε είσαι ασφαλιστική εταιρεία, είτε ο θεός ο ίδιος.
Γιώργος Καισάριος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου