ΕΕ: Βορράς εναντίον Νότου;

Γιάννης Παπαδημητρίου, Στρασβούργο απο την ιστοσελίδα της Deutsche Welle

Οι διαφορές Βορρά-Νότου για την αντιμετώπιση της κρίσης στην ευρωζώνη παραμένουν. Μπορούν οι νοτιοευρωπαϊκές χώρες να συμφωνήσουν σε μία κοινή πολιτική γραμμή για την αντιμετώπισγη της κρίσης; 

Η πρόταση δεν προέρχεται μόνο από τα κόμματα της Αριστεράς στη νότια Ευρώπη, αλλά και από ευρωβουλευτές άλλων πολιτικών ομάδων, όπως ο Πορτογάλος Πάουλο Ρανγκέλ, αντιπρόεδρος της κοινοβουλευτικής ομάδας του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος. Μιλώντας στην Deutsche Welle, ο Πορτογάλος πολιτικός υποστηρίζει ότι μόνο έτσι θα δοθεί ευρωπαϊκή λύση σε μία ευρωπαϊκή κρίση: 

«Δεν το αποκαλώ μέτωπο ή μπλοκ, αλλά κοινή στρατηγική για χώρες όπως η Ισπανία, η Ιταλία, η Ελλάδα, η Πορτογαλία, προφανώς η Κύπρος και η Μάλτα, ακόμα και η Ιρλανδία. Όταν ξέσπασε η κρίση, ήταν επιζήμιο το ότι απομονώθηκαν η μία από την άλλη, λέγοντας Η Πορτογαλία δεν είναι σαν την Ελλάδα, Η Ισπανία δεν είναι σαν την Πορτογαλία κλπ. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να βρεθεί η κάθε χώρα μόνη της απέναντι στους ισχυρούς της ΕΕ. 

Κάποιοι εκφράζουν επιφυλάξεις για μία τέτοια συνεργασία, υποστηρίζοντας ότι ένα "μπλοκ των Νοτίων" θα προκαλούσε ένα αντίστοιχο "μπλοκ των Βορείων", κλιμακώνοντας την αντιπαράθεση. Ο Πάουλο Ρανγκέλ υποστηρίζει ότι το «μπλοκ των Βορείων» υπάρχει ήδη: «Βλέπουμε ότι...
πρώτα βγαίνει η Ολλανδία ή η Φινλανδία με μία ιδιαίτερα προωθημένη θέση, ενώ στη συνέχεια εμφανίζεται η Γερμανία με μία τοποθέτηση όχι τόσο έντονη, αλλά εξίσου αυστηρή. Υποθέτω ότι αυτό δείχνει μία κοινή στρατηγική και υποδεικνύει την ανάγκη για αντίστοιχη στρατηγική στις χώρες του Νότου. Δεν θέλω σύγκρουση Βορρά-Νότου, απλώς προτείνω να δώσουμε κοινή ώθηση σε προτάσεις που καταθέτουμε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων». 

Η ευρωβουλευτής της Αριστεράς Μαρίζα Ματίας από την Πορτογαλία κάνει λόγο για διαίρεση Βορρά-Νότου, ακόμα και στη ρητορική αντιπαράθεση: «Πρέπει να σταματήσουμε τη ρητορεία που θέλει από τη μία τους ειλικρινείς, δηλαδή την Ευρώπη του Βορρά, και από την άλλη τους τεμπέληδες, δηλαδή την Ευρώπη του Νότου. Το πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε είναι πανευρωπαϊκό και μπορεί να λυθεί μόνο με ευρωπαϊκή αλληλεγγύη» λέει η πολιτικός από την Πορτογαλία στην Deutsche Welle.

Διαφορετικές αντιλήψεις περί «αλληλεγγύης»:

Οι διαφορετικές αντιλήψεις περί αλληλεγγύης προκάλεσαν μία ζωηρή συζήτηση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, με αφορμή την ομιλία του πρωθυπουργού της Φινλανδίας Γίρκι Κατάϊνεν στην Ολομέλεια του Στρασβούργου την Τρίτη- ομιλία που ξεκίνησε με θερμή διακήρυξη αλληλεγγύης. «Δεν καταλαβαίνω αυτούς που προωθούν τη διαίρεση Βορρά- Νότου. Όταν είμαστε διαιρεμένοι, είμαστε και πιο αδύναμοι: χάνουμε τις κοινές μας αξίες, την ικανότητά μας να οικοδομήσουμε την Ευρώπη από κοινού. Όσο δύσκολα κι αν είναι τα ζητήματα που έχουμε να επιλύσουμε, πρέπει να παραμείνουμε ενωμένοι» δήλωσε ο Φινλανδός πρωθυπουργός. 

Στη συνέχεια ο Γίρκι Κατάϊνεν μίλησε για «ισορροπία ανάμεσα στην ευθύνη και την αλληλεγγύη», λέγοντας ότι έκαστος φροντίζει τα του οίκου του και ότι ναι μεν ο ένας εμπιστεύεται τον άλλον, αλλά δεν μπορεί ο ένας να μεταθέτει ευθύνες στον άλλον. Υπενθύμισε ότι και η Φινλανδία προχώρησε σε μεταρρυθμίσεις όταν είχε βρεθεί κοντά στη χρεοκοπία και προσπάθησε να ενθαρρύνει τις χώρες του Νότου να προχωρήσουν στον ίδιο δρόμο: 

«Βλέπουμε ήδη πρώτα θετικά αποτελέσματα στις αντιδράσεις των αγορών και στην αύξηση των εξαγωγών. Χρειάζεται υπομονή. Δεν ζητώ από τους απλούς πολίτες να κάνουν υπομονή, γνωρίζω ότι έχουν υπομείνει πολλά, αλλά πάλι, ποιά είναι η εναλλακτική λύση; Αν οι χώρες αυτές σταματήσουν την προσπάθεια να εξυγιάνουν τα δημοσιονομικά τους, ποιός θα τους δανείσει χρήματα; Εγώ δεν ξέρω κανέναν» προειδοποίησε ο Γίρκι Κατάϊνεν.

Προειδοποίηση για ύφεση και διάλυση του ευρώ

Ο αντίλογος από τον επικεφαλής της ομάδας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών Χάνες Σβόμποντα: «Είμαστε σε βαθιά κρίση. Είμαστε σε ύφεση, που ενισχύεται από τις πολιτικές της ΕΕ. Πώς θα πείσουμε τον πολίτη να αποδεχθεί μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας για παράδειγμα, όταν η ΕΕ τον αναγκάζει να περικόψει τις κοινωνικές δαπάνες ή ακόμη και τις δαπάνες για την παιδεία, όπως συμβαίνει σήμερα στην Πορτογαλία;» διερωτήθηκε ο Χάνες Σβόμποντα, μιλώντας στο Ευρωκοινοβούλιο.
Πολλοί ευρωβουλευτές προειδοποιούν ότι η κρίση συμβάλει στην άνοδο ακραίων, ευρωσκεπτικιστικών ή ακόμα και εξτρεμιστικών πολιτικών ομάδων, ενώ αίσθηση προκαλεί η ίδρυση και στη Γερμανία πολιτικού κόμματος που ζητεί την έξοδο της χώρας από το ευρώ. Το νέο κόμμα ονομάζεται «Εναλλακτική για τη Γερμανία». Μιλώντας σε ασυνήθιστα υψηλούς τόνους, ο πρώην πρωθυπουργός του Βελγίου και νυν επικεφαλής των Φιλελευθέρων στο Ευρωκοινοβούλιο, Γκι Φερχόφσταντ, προειδοποιεί: «Καλύτερα να είχαν διαλέξει το όνομα Αυτοκτονία για τη Γερμανία. Ό,τι κι αν προτείνουν, είτε διαίρεση της Ευρώπης σε Βόρειους και Νότιους, είτε επιστροφή στο εθνικό νόμισμα, είναι ανοησία. Θα προκαλούσε διάλυση του ευρώ. Και νομίζω ότι ήρθε η ώρα να το πούμε καθαρά: αν υπάρχει μία χώρα που πρέπει να το φοβάται αυτό το σενάριο και θα υποφέρει αν υλοποιηθεί, αυτή η χώρα είναι η Γερμανία».
Οι διαφορές Βορρά-Νότου για την αντιμετώπιση της κρίσης στην ευρωζώνη παραμένουν. Μπορούν οι νοτιοευρωπαϊκές χώρες να συμφωνήσουν σε μία κοινή πολιτική γραμμή για την αντιμετώπισγη της κρίσης; 

Η πρόταση δεν προέρχεται μόνο από τα κόμματα της Αριστεράς στη νότια Ευρώπη, αλλά και από ευρωβουλευτές άλλων πολιτικών ομάδων, όπως ο Πορτογάλος Πάουλο Ρανγκέλ, αντιπρόεδρος της κοινοβουλευτικής ομάδας του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος. Μιλώντας στην Deutsche Welle, ο Πορτογάλος πολιτικός υποστηρίζει ότι μόνο έτσι θα δοθεί ευρωπαϊκή λύση σε μία ευρωπαϊκή κρίση: 

«Δεν το αποκαλώ μέτωπο ή μπλοκ, αλλά κοινή στρατηγική για χώρες όπως η Ισπανία, η Ιταλία, η Ελλάδα, η Πορτογαλία, προφανώς η Κύπρος και η Μάλτα, ακόμα και η Ιρλανδία. Όταν ξέσπασε η κρίση, ήταν επιζήμιο το ότι απομονώθηκαν η μία από την άλλη, λέγοντας Η Πορτογαλία δεν είναι σαν την Ελλάδα, Η Ισπανία δεν είναι σαν την Πορτογαλία κλπ. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να βρεθεί η κάθε χώρα μόνη της απέναντι στους ισχυρούς της ΕΕ. 

Κάποιοι εκφράζουν επιφυλάξεις για μία τέτοια συνεργασία, υποστηρίζοντας ότι ένα "μπλοκ των Νοτίων" θα προκαλούσε ένα αντίστοιχο "μπλοκ των Βορείων", κλιμακώνοντας την αντιπαράθεση. Ο Πάουλο Ρανγκέλ υποστηρίζει ότι το «μπλοκ των Βορείων» υπάρχει ήδη: «Βλέπουμε ότι πρώτα βγαίνει η Ολλανδία ή η Φινλανδία με μία ιδιαίτερα προωθημένη θέση, ενώ στη συνέχεια εμφανίζεται η Γερμανία με μία τοποθέτηση όχι τόσο έντονη, αλλά εξίσου αυστηρή. Υποθέτω ότι αυτό δείχνει μία κοινή στρατηγική και υποδεικνύει την ανάγκη για αντίστοιχη στρατηγική στις χώρες του Νότου. Δεν θέλω σύγκρουση Βορρά-Νότου, απλώς προτείνω να δώσουμε κοινή ώθηση σε προτάσεις που καταθέτουμε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων». 

Η ευρωβουλευτής της Αριστεράς Μαρίζα Ματίας από την Πορτογαλία κάνει λόγο για διαίρεση Βορρά-Νότου, ακόμα και στη ρητορική αντιπαράθεση: «Πρέπει να σταματήσουμε τη ρητορεία που θέλει από τη μία τους ειλικρινείς, δηλαδή την Ευρώπη του Βορρά, και από την άλλη τους τεμπέληδες, δηλαδή την Ευρώπη του Νότου. Το πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε είναι πανευρωπαϊκό και μπορεί να λυθεί μόνο με ευρωπαϊκή αλληλεγγύη» λέει η πολιτικός από την Πορτογαλία στην Deutsche Welle.

Διαφορετικές αντιλήψεις περί «αλληλεγγύης»:

Οι διαφορετικές αντιλήψεις περί αλληλεγγύης προκάλεσαν μία ζωηρή συζήτηση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, με αφορμή την ομιλία του πρωθυπουργού της Φινλανδίας Γίρκι Κατάϊνεν στην Ολομέλεια του Στρασβούργου την Τρίτη- ομιλία που ξεκίνησε με θερμή διακήρυξη αλληλεγγύης. «Δεν καταλαβαίνω αυτούς που προωθούν τη διαίρεση Βορρά- Νότου. Όταν είμαστε διαιρεμένοι, είμαστε και πιο αδύναμοι: χάνουμε τις κοινές μας αξίες, την ικανότητά μας να οικοδομήσουμε την Ευρώπη από κοινού. Όσο δύσκολα κι αν είναι τα ζητήματα που έχουμε να επιλύσουμε, πρέπει να παραμείνουμε ενωμένοι» δήλωσε ο Φινλανδός πρωθυπουργός. 

Στη συνέχεια ο Γίρκι Κατάϊνεν μίλησε για «ισορροπία ανάμεσα στην ευθύνη και την αλληλεγγύη», λέγοντας ότι έκαστος φροντίζει τα του οίκου του και ότι ναι μεν ο ένας εμπιστεύεται τον άλλον, αλλά δεν μπορεί ο ένας να μεταθέτει ευθύνες στον άλλον. Υπενθύμισε ότι και η Φινλανδία προχώρησε σε μεταρρυθμίσεις όταν είχε βρεθεί κοντά στη χρεοκοπία και προσπάθησε να ενθαρρύνει τις χώρες του Νότου να προχωρήσουν στον ίδιο δρόμο: 

«Βλέπουμε ήδη πρώτα θετικά αποτελέσματα στις αντιδράσεις των αγορών και στην αύξηση των εξαγωγών. Χρειάζεται υπομονή. Δεν ζητώ από τους απλούς πολίτες να κάνουν υπομονή, γνωρίζω ότι έχουν υπομείνει πολλά, αλλά πάλι, ποιά είναι η εναλλακτική λύση; Αν οι χώρες αυτές σταματήσουν την προσπάθεια να εξυγιάνουν τα δημοσιονομικά τους, ποιός θα τους δανείσει χρήματα; Εγώ δεν ξέρω κανέναν» προειδοποίησε ο Γίρκι Κατάϊνεν.

Προειδοποίηση για ύφεση και διάλυση του ευρώ

Ο αντίλογος από τον επικεφαλής της ομάδας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών Χάνες Σβόμποντα: «Είμαστε σε βαθιά κρίση. Είμαστε σε ύφεση, που ενισχύεται από τις πολιτικές της ΕΕ. Πώς θα πείσουμε τον πολίτη να αποδεχθεί μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας για παράδειγμα, όταν η ΕΕ τον αναγκάζει να περικόψει τις κοινωνικές δαπάνες ή ακόμη και τις δαπάνες για την παιδεία, όπως συμβαίνει σήμερα στην Πορτογαλία;» διερωτήθηκε ο Χάνες Σβόμποντα, μιλώντας στο Ευρωκοινοβούλιο.
Πολλοί ευρωβουλευτές προειδοποιούν ότι η κρίση συμβάλει στην άνοδο ακραίων, ευρωσκεπτικιστικών ή ακόμα και εξτρεμιστικών πολιτικών ομάδων, ενώ αίσθηση προκαλεί η ίδρυση και στη Γερμανία πολιτικού κόμματος που ζητεί την έξοδο της χώρας από το ευρώ. Το νέο κόμμα ονομάζεται «Εναλλακτική για τη Γερμανία». Μιλώντας σε ασυνήθιστα υψηλούς τόνους, ο πρώην πρωθυπουργός του Βελγίου και νυν επικεφαλής των Φιλελευθέρων στο Ευρωκοινοβούλιο, Γκι Φερχόφσταντ, προειδοποιεί: «Καλύτερα να είχαν διαλέξει το όνομα Αυτοκτονία για τη Γερμανία. Ό,τι κι αν προτείνουν, είτε διαίρεση της Ευρώπης σε Βόρειους και Νότιους, είτε επιστροφή στο εθνικό νόμισμα, είναι ανοησία. Θα προκαλούσε διάλυση του ευρώ. Και νομίζω ότι ήρθε η ώρα να το πούμε καθαρά: αν υπάρχει μία χώρα που πρέπει να το φοβάται αυτό το σενάριο και θα υποφέρει αν υλοποιηθεί, αυτή η χώρα είναι η Γερμανία».

πηγή