Σελίδες

Παρασκευή 21 Οκτωβρίου 2011

Αίγυπτος: Η Μουσουλμανική Αδελφότητα στη δοκιμασία της επανάστασης (1/3)


 

του René NABA*
I-Η Σαουδική Αραβία, η εστία της Αραβικής αντεπανάστασης (1)

Μέσω πολλών πετροδολαρίων, η Σαουδική Αραβία έχει ξεκινήσει μια έντονη αντεπίθεση, προκειμένου  να εξουδετερώσει τις επιπτώσεις των αραβικών εξεγέρσεων, κτίζοντας έναν  διπλωματικό κλοιό γύρω από τις πετρομοναρχίες με την προσθήκη του
Μαρόκου και της Ιορδανίας, με ενέσεις  δολαρίων σε ισλαμικούς - αραβικούς οργανισμούς, στην Αίγυπτο για να ενθαρρύνει το σαλαφιστικό  ρεύμα να πάρει τον έλεγχο της λαϊκής διαμαρτυρίας και  στη Συρία για να αποσταθεροποιήσει το καθεστώς του Μπασάρ αλ-Άσαντ.
Χωρίς να φοβηθεί να γελοιοποιηθεί, το Ριάντ έχει καλέσει ακόμα και τη Συρία για μεταρρυθμίσεις, χωρίς να συνειδητοποιηθεί πόσο αυτή η σύσταση ήταν κακοδεχούμενη όταν η Σαουδική μοναρχία θεωρείται από τις πιο αυταρχικές στο κόσμο, καθώς έχει στερήσει από το λαό της και τις πιο στοιχειώδεις ελευθερίες, απαγορεύοντας στις γυναίκες ακόμα και να  πάρουν το τιμόνι ενός αυτοκινήτου.  
Από κοντά και η Τουρκία, η οποία στοχεύει να γίνει ο περιφερειακός πόλος αναφοράς βάσει της νεοθωμανικής διπλωματίας της,  η δυναστεία Ουαχάμπι, η εστία του φονταμενταλισμού, σκοπεύει να ενώσει τα αραβικά κράτη, όχι εναντίον του Ισραήλ, αλλά εναντίον των σιιτών του Ιράν, το οποίο έφτασε σε επίπεδο πυρηνικής δύναμης παρά το εμπάργκο των τριάντα χρόνων. Σχεδιάζει λοιπόν να εμφυτέψει ένα καινούργιο εμβόλιο, μετά την Αίγυπτο του Νάσερ το 1960 και  το Ιράκ του Μπάαθ στη δεκαετία του 1980, με σκοπό να αποτρέψει τον κεραυνό που κινδυνεύει να πέσει επάνω στη δυναστεία Ουαχάμπι.

Ωστόσο, η προσπάθεια εξαγοράς που δρομολογήθηκε από τους Αιγύπτιους σαλαφιστές, στις 29 Ιουλίου στο Κάιρο, σε εκδήλωση όπου κυριαρχούσαν τα  ουαχαμπιτά συνθήματα (2), η ισραηλινή τηλεοπτική συνέντευξη του πρώην Αντιπροέδρου της Συρίας Abdel Halim Khaddam, αρνησίθρησκος του Μπάαθ, σύμμαχος των Αδελφών Μουσουλμάνων, η συμμετοχή του συριακού κομματιού  των Αδελφών Μουσουλμάνων σε ένα συνέδριο της συριακής αντιπολίτευσης στο Παρίσι τον Ιούλιο 2011 υπό την αιγίδα του Bernard Henry Levy, της αιχμής του δόρατος της αμερικανοισραηλινής στρατηγικής των ΜΜΕ στο ευρωπαϊκό θέατρο όπως ο ρόλος του Γάλλου φιλόσοφου στους Λίβυους αντάρτες ως Υπουργός Εξωτερικών, ρίχνουν ένα πέπλο καχυποψίας σχετικά με τα βαθιά κίνητρα της Μουσουλμανικής Αδελφότητας

Σαράντα δυο χρόνια στρατηγικής συνεργασίας με τις ΗΠΑ έχουν οδηγήσει στον σχεδόν πλήρη εξιουδαϊσμό της Ιερουσαλήμ, τον σχεδόν πλήρη αποικισμό της Παλαιστίνης, την κατάρρευση του Ιράκ και την απώλεια της σουνιτικής εξουσίας στη Βαγδάτη, τον διαμελισμό του Σουδάν με την εγκατάσταση ενός θύλακα υπέρ του Ισραήλ στις εκβολές του Νείλου, την κατάρρευση της Λιβύης, χωρίς η Σαουδική Αραβία να έχει θέσει υπό αμφισβήτηση τη συνεργασία της με τους ΗΠΑ, τον Μεγάλο Προστάτη του Ισραήλ και εγγυητή όλων των δικαιωμάτων της.

Ο καλύτερος σύμμαχος των δυτικών χωρών κατά του αραβικού εθνικισμού και βασικός συνεργάτης τους για την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, μέσω του πολέμου στο Αφγανιστάν είναι, παραδόξως, ο Ταρέκ Ραμαντάν,  εγγονός ενός από τους ιδρυτές, ο πιο στιγματισμένος από τους φιλοαμερικανικούς διανοούμενους της ευρωπαϊκής σκηνής.

Σύμφωνα με επανειλημμένες πληροφορίες του τύπου, αυξάνουν οι επαφές μεταξύ της Μουσουλμανικής Αδελφότητας (ΜΑ) και της κυβέρνησης των ΗΠΑ για την πολιτική αποκατάσταση της πανισλαμικής οργάνωσης ιδιαίτερα παρούσας σήμερα τόσο στην Αίγυπτο, όσο  και στη Λιβύη μετά το πραξικόπημα του ΝΑΤΟ, καθώς επίσης  στη Συρία, και σε μικρότερο βαθμό στην Τυνησία, και της οποίας το παλαιστινιακό παρακλάδι δεν είναι άλλο από τη Χαμάς. 

Η εξάλειψη του στίγματος που βάρυνε μέχρι τώρα την Αδελφότητα θα αποσκοπούσε στη διασφάλιση συνεργασίας στο πλαίσιο της στρατηγικής των ΗΠΑ και στην αντιστάθμιση κάπως της αδυναμίας των Ηνωμένων στην περιοχή, λόγω της ανικανότητας τους ενώπιον του Ισραήλ σχετικά με το πάγωμα του εποικισμού και την επανάληψη των ισραηλινο-παλαιστινιακών διαπραγματεύσεων

Τον Μάιο του 2011, συναντήθηκαν στο Κάιρο ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών Ζιπέ, με τους εκπροσώπους της Αδελφότητας. Η Μουσουλμανική Αδελφότητα εξέφρασε την πρόθεσή της να συμμετάσχει στην αιγυπτιακή πολιτική ζωή, στη βάση ενός ανακαινισμένου πολιτικού κόμματος, του οποίου ο τελικός σκοπός, σύμφωνα με το αμερικανικό σχέδιο, θα πρέπει να είναι η παύση της εχθρότητας της πανισλαμικής οργάνωσης κατά του εβραϊκού κράτους. 

II- Οι «Αδελφοί Μουσουλμάνοι», o αιώνιος αντίπαλος του στρατού.

Ενώ ο Νείλος είναι η αναμφισβήτητη αρτηρία ζωής της Αιγύπτου, οι δύο πυλώνες της είναι ο στρατός και οι «Αδελφοί Μουσουλμάνοι» που τους χωρίζει μια σοβαρή διαμάχη νομιμότητας εδώ και μισό αιώνα (3).

Η Μουσουλμανική Αδελφότητα ιδρύθηκε το 1928. Σήμερα διεκδικεί τα πρωτεία στον αγώνα για την εθνική ανεξαρτησία. Στον απόηχο της κατάρρευσης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, αυτή η οργάνωση πρότεινε την  ισλαμική αναγέννηση και μη βίαια πάλη ενάντια της δυτικής επιρροής.
Σε μια περιοχή κάτω από τον αποικιακό ζυγό, η ιδεολογία της θα έχει μεγάλη επιρροή προς την πνευματική ελίτ, εξαπλώνοντας γρήγορα το κίνημα στις μουσουλμανικές χώρες (Αίγυπτος και Σουδάν), ή γαλλικές, αλλά επίσης στη Βόρεια Αφρική (Αλγερία και Λιβύη), και σε μικρότερο βαθμό, στην Τυνησία και το Μαρόκο.

Με ελιγμούς μεταξύ της αιγυπτιακής μοναρχίας και της βρετανικής αποικιοκρατίας, κινούμενη μεταξύ συνεργασίας και αντιπολίτευσης, σύμφωνα με τις ανάγκες της πάλης της, η οργάνωση θα απαγορευθεί στο απόγειο της δύναμής της το 1948, ενώ διεκδικούσε σχεδόν ένα εκατομμύρια μέλη, αντιπροσωπεύοντας μια σημαντική πολιτική δύναμη στην αιγυπτιακή σκακιέρα.

Η θεμελιώδη και βίαιη αντίδραση της κατά των κοσμικών αραβικών κρατών οδήγησε στην απαγόρευση της, η τουλάχιστον στον περιορισμό των δραστηριοτήτων της σε πολλές χώρες, συμπεριλαμβανομένων της Συρίας και του Ιράκ (όπου θα καταπολεμήσει την κοσμική ιδεολογία του Μπάαθ), ή ακόμη στην Αίγυπτο .

Στην Αίγυπτο, πιο συγκεκριμένα, ο συντάκτης της διαταγής απαγόρευσης, ο Μαχμούντ Φαχμί Νοκράτσι Πασά θα δολοφονηθεί στις 28 Δεκεμβρίου 1948, με αποτέλεσμα σε αντίποινα, δύο μήνες αργότερα, την δολοφονία του ιδρυτή του Κινήματος Χασάν Αλ Μπάνα (12 Φεβρουαρίου 1949).

Με φόντο τη στρατιωτική καταστροφή της Παλαιστίνης και το τραυματικό σοκ στον αραβικό κόσμο από την ίδρυση του Ισραήλ, αυτός ο διακανονισμός των λογαριασμών μεταξύ του αιγυπτιακού θρόνου και της Μουσουλμανικής Αδελφότητας υπονόμευε τα θεμέλια της μοναρχίας,  ενώ συγχρόνως απαξίωσε και την Αδελφότητα. Πράγματι, αυτός ο εσωτερικός αιγυπτιακός πόλεμος, ήταν αμελητέος σε σχέση  με το σοκ της δημιουργίας μιας δυτικής οντότητας στο επίκεντρο του αραβικού κόσμου: το Ισραήλ. Για μεγάλο χρονικό διάστημα, οι «Αδελφοί Μουσουλμάνοι» θα είναι το αντικείμενο της υποψίας ότι είναι ένα όργανο του βρετανικού αποικιοκρατισμού στην κεντρική σύγκρουση των Αράβων, την Παλαιστίνη, όπως ακριβώς και το Συριακό Λαϊκό Κόμμα (ΣΛΚ) και το Πανσυριακό Κόμμα που ιδρύθηκε από το Λιβανέζο  Αντούν Σαάντε.

Ο ηγέτης του Πανσυριακού Κόμματος, ο Λιβανέζος Αντούν Σαάντε, κατηγορούμενος ένοχος πραξικοπήματος στο Λίβανο, τουφεκίστηκε στις 8 Ιουλίου 1949, έξι μήνες μετά τον Αιγύπτιο συνάδελφό του. Το κόμμα του αναγκάστηκε να περάσει στη παρανομία, ενώ ο υπεύθυνος της καταδικαστικής απόφασης, ο πρωθυπουργός του Λιβάνου Riad El Solh, δολοφονήθηκε με τη σειρά του το 1951, ενώ ταξίδευε στο Αμμάν.

Ο αιγυπτιακός στρατός έρχεται έτσι καπάκι στην Αδελφότητα, και κερδίζει το πόλεμο παίρνοντας μαζί του και τη μοναρχία, και τα όνειρα εξουσίας της Παν-ισλαμικής οργάνωσης που διαλύεται το 1954. Το πραξικόπημα της «Ομάδας των Ελεύθερων Αξιωματικών», στις 26 Ιουλίου 1952, έστειλε τον βασιλιά Φαρούκ στην εξορία και την Αδελφότητα στη παρανομία.

Μοιραίο λάθος. Από το νέο βασιλικό καταφύγιο της, η Αδελφότητα θα ηγηθεί του αγώνα κατά του Γκαμάλ Αμπντέλ Νάσερ, χαρισματικού ηγέτη των Αράβων που έφερε την αύρα μιας γνήσιας λαϊκής νομιμότητας, στόχου μιας Δυτικής επίθεσης άνευ προηγουμένου στον αραβικό κόσμο.

Ο Νάσερ είχε τα μάτια του στο Τελ Αβίβ, η Μουσουλμανική Αδελφότητα στη Μέκκα, το Σίτυ και την Wall Street. Ο εθνικιστής αξιωματικός θεωρούσε το Ισραήλ ως την κύρια απειλή για τον αραβικό κόσμο και ευνοούσε την παναραβική αλληλεγγύη, ενώ η Μουσουλμανική Αδελφότητα υποστήριζε τη θρησκευτική αλληλεγγύη ως αντίδοτο στην εκκοσμίκευση, αποκρύπτοντας το ισραηλινό γεγονός. Η αδελφότητα, η οποία είχε πρωτοστατήσει στον αγώνα κατά της βρετανικής αποικιοκρατίας στην Αίγυπτο, συμμάχησε με τους χειρότερους εχθρούς της χώρας της: την Σαουδική Αραβία (την υποτελή ομότιμη της Αμερικής) και την Ιορδανία (τον Βρετανό χωροφύλακα στη Μέση Ανατολή). 

Συνεχίζεται
 
*René NABA  : Πρώην επικεφαλής για τον αραβο-μουσουλμανικό κόσμο στη διπλωματική υπηρεσία του Γαλλικού Πρακτορείου Ειδήσεων.


Δεν υπάρχουν σχόλια: