Σελίδες

Σάββατο 10 Δεκεμβρίου 2011

“ΤΗΝ ΓΛΩΣΣΑ ΜΟΥ ΕΔΩΣΑΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ”



Παρακολουθώ τηλεοπτικά προγράμματα, όσα χρόνια με θυμάμαι. Πάνω από 30! Τα τελευταία 7 τα παρακολουθώ και … εκ των έσω. Ρεπορτάζ, συνεντεύξεις, μοντάζ, συμμετοχή σε εκπομπές αποτελούν πλέον μέρος της καθημερινότητας μου (και ενίοτε όλη την καθημερινότητα μου!). Αυτά τα 7 χρόνια ήταν αρκετά για να κατανοήσω πλήρως κάτι, που αρχικά το υποπτευόμουν ως τηλεθεατής: Τα κακά νέα, μαθαίνονται γρήγορα. Και τα λάθη, ακόμα γρηγορότερα.
Λάθη εκφραστικά που τα συναντάς σε όλες τις τηλεοπτικές ζώνες. Ακόμα και σε αυτή του κεντρικού δελτίου ειδήσεων. Λάθη που εξαπλώνονται σαν λεκτικοί ιοί. Ένας να κάνει το λάθος, είναι σχεδόν βέβαιο -με μαθηματική ακρίβεια- πως την επόμενη ημέρα, θα ακούσεις το ίδιο λάθος σε άλλο κανάλι, κι από άλλο ...
παρουσιαστή. Δεν αναφέρομαι στα σαρδάμ ή στα εκ παραδρομής εκφραστικά λάθη … αλλά σε εκείνα που τα ακούς τόσο συχνά, που σχεδόν αμφισβητείς πως είναι λάθη! Και που πλέον αποτελούν «θανάσιμα εκφραστικά αμαρτήματα» , σχεδόν όλων, των παρουσιαστών (και όχι μόνο!)
· «…άνοιξαν οι ασκοί του Αιόλου» (από μεγάλο κεντρικό δελτίο ειδήσεων)
Μπορεί ο Αίολος , σύμφωνα με τη μυθολογία, να είχε φυλακισμένους πολλούς ανέμους, αλλά «ο ασκός» του ήταν ένας και μοναδικός.
· «Χθες προβλήθηκε ακόμα ένα επεισόδιο του real life..» (από νέα μεσημεριανή εκπομπή)
Στην τηλεόραση δεν υπήρξε ποτέ μηχάνημα προβολής, όπως στον κινηματογράφο, όπου οι ταινίες όντως προβάλλονται. Υπάρχουν όμως, σήματα μετάδοσης … που απλά «μεταδίδουν».
· «…ένα μηχάνημα που χαλαρώνει τους μύες, ενώ ταυτόχρονα…» (από μεταμεσονύχτια διαφήμιση)
Τα κακά ελληνικά που έγιναν συνήθεια! Ανέκαθεν ο μυς κλινόταν ως εξής: ο μυς, οι μύες, τους μυς…
· «..με τη νέα της σχέση, έπεσε στο μάτι του κυκλώνα, και τη γλωσσοτρώνε όλοι» (από πολύ πρωινή ψυχαγωγική εκπομπή)
Το «έπεσε» ακούγεται χαριτωμένο, αν και σωστό δε το λες! Μιας και στον κυκλώνα «βρίσκεσαι» ή «μπαίνεις». Συντακτικά όμως -αλλά και βάσει των φυσικών φαινομένων- το «μάτι του κυκλώνα», χρησιμοποιείται σχεδόν πάντα λανθασμένα. Μιας και στο «μάτι» επικρατεί ηρεμία. Στη «δίνη» όμως, όχι!
· «Κι όλοι αυτοί Γιώργο μου, είναι εν δυνάμει άνεργοι» (από πρωινή ενημερωτική εκπομπή)
Αυτό ήταν το πρώτο λάθος που διόρθωσα στη Σχολή Δημοσιογραφίας. Πάντα νόμιζα ότι ήταν σωστό. Κι όμως… «ο αέρας είναι δυνάμει νερό»… «ο εργαζόμενος στο δημόσιο, είναι πλέον δυνάμει άνεργος». Το «εν δυνάμει» υπάρχει, αλλά είναι κυρίως θρησκευτικός όρος. «Εν δυνάμει Θεού μπορούμε να αντεπεξέλθουμε σε όσα έρχονται»!
· «…απολαμβάνει της εκτίμησης όλων των κρατών μελών…» (από τίτλο σε ενημερωτική εκπομπή prime time ζώνης)
Είναι άλλο το «απολαμβάνω» και άλλο το «απολαύω». Διαφορετικά ρήματα, διαφορετικής σημασίας, που απλά μοιάζουν πολύ ηχητικά. Άλλο σημαίνει το «Χάρη έλα από εδώ», κι άλλο το «Χάρε, έλα από εδώ»!
· «…στα πλαίσια της καλής συνεργασίας, οι 5 παρουσιαστές…» (από ψυχαγωγικό δελτίο ειδήσεων)
Μπορεί να μη θυμάμαι το γιατί, μιας και γλωσσολόγος δεν είμαι, αλλά θυμάμαι πολύ καλά από τα γυμνασιακά χρόνια, το κόκκινο χρώμα που διέγραφε τη φράση «στα πλαίσια», από δίπλα πάλι με κόκκινο, το σωστό: «στο πλαίσιο», και παραδίπλα με ακόμα πιο έντονο κόκκινο «-1». Κι όταν χάνεις μονάδες στο Γυμνάσιο, το θυμάσαι τόσο έντονα, όπως ακριβώς όταν χάνεις λεφτά δεδουλευμένα!
Κάθε φορά που εντοπίζω ένα λάθος, δε ξέρω αν χαίρομαι ή αν θυμώνω. Αν χαίρομαι που είχα την τύχη να διδαχτώ το σωστό, ή αν θυμώνω που κάποιοι άλλοι ήταν άτυχοι. Προς το παρόν, θυμώνω που έχω τόσο ελεύθερο χρόνο, πια, για να βλέπω τόσο πολύ τηλεόραση!

Δεν υπάρχουν σχόλια: