Σελίδες

Πέμπτη 21 Ιουνίου 2012

ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΤΗΝ ΕΞΟΔΟ!

Την προηγουμένη των εκλογών, η Αθήνα ξέσπασε σε πανηγυρισμούς. Η εθνική ομάδα ποδοσφαίρου είχε πετύχει μια απρόσμενη νίκη στο ευρωπαϊκό πρωτάθλημα. Στον επόμενο γύρο, με έναν ιδιαίτερο συμβολισμό, η Ελλάδα αντιμετωπίζει την Γερμανία! Η σημασία όμως των εκλογών, έχει να κάνει με το ότι βάσει του αποτελέσματός τους, θα αποφευχθεί ένα αντίστοιχο πολιτικό ματς μεταξύ των δυο χωρών. Μια νίκη του ακροαριστερού ΣΥΡΙΖΑ θα προκαλούσε κρίση, ακυρώνοντας την δανειακή συμφωνία. Με μια κεντρώα κυβέρνηση συνασπισμού, η Αθήνα μάλλον θα καταφέρει μια συμφωνία, η οποία θα της επιτρέψει να παραμείνει στο ευρώ, και κουτσά στραβά να συνεχίσει να εφαρμόζει ένα τροποποιημένο πρόγραμμα λιτότητας.

Η οικονομική εκδοχή του αγώνα μεταξύ Ελλάδας και Γερμανίας, μάλλον θα πάει στην παράταση, με την ελπίδα πως και οι δυο πλευρές θα τα βρουν, και θα συμφωνήσουν σε μια ισοπαλία.

Οι εξελίξεις στην Ελλάδα δεν σημαίνουν ότι η Ευρώπη γλίτωσε. Αντίθετα, αυτό που...
γίνεται φανερό είναι ότι η Ελλάδα δεν είναι πια το επίκεντρο του προβλήματος. Το μέλλον του ευρώ θα αποφασιστεί στην Ισπανία, και κυρίως στην Ιταλία. Η Ευρώπη θα πρέπει να εκμεταλλευτεί αυτό το μικρό διάλειμμα που προκάλεσε η ελληνική εκλογική αναμέτρηση, και να αναθεωρήσει την όλη της προσέγγιση απέναντι στην κρίση του ευρώ. Προς το παρόν, η κατάσταση κόλλησε. Οι πολιτικοί, ειδικά οι Γερμανοί, δέχονται πιέσεις να προχωρήσουν προς μια δημοσιονομική και τραπεζική ένωση, αν είναι να σωθεί το ευρώ. Αυτοί όμως αντιδρούν (σωστά), επιμένοντας πως οι πολιτικές και διπλωματικές συνθήκες δεν είναι κατάλληλες, για ένα τέτοιο βήμα. Εν τω μεταξύ, η κρίση θεριεύει, και απειλεί τα δημοσιονομικά τους ζητήματα. Αν η Ευρώπη δεν μπορεί να λύσει το πρόβλημα με περισσότερη πολιτική ενοποίηση, τότε μάλλον θα πρέπει να αρχίσει να σκέφτεται σοβαρά την επιστροφή της στα εθνικά νομίσματα.

Προς το παρόν, όλοι αποφεύγουν ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Και αυτό σημαίνει πως μάλλον η διάλυση του ευρώ εξαιτίας της Ελλάδας ήταν κάτι το απίθανο. Αν η ΕΕ θέλει, έχει τα χρήματα για να κρατήσει την Ελλάδα στο ευρώ.

Η Ιταλία όμως, όπως και η Ισπανία είναι διαφορετικές περιπτώσεις. Αν δεν μπορέσουν να βρουν χρηματοδότηση μέσω των αγορών, η ΕΕ δεν θα μπορέσει να συγκεντρώσει τα ποσά που χρειάζονται για να τις σώσει. Και τότε, το ευρώ θα κινδυνέψει πραγματικά.

Συνεπώς, το πιο σημαντικό γεγονός των τελευταίων ημερών, σε σχέση με την κρίση της ΕΕ δεν ήταν οι ελληνικές εκλογές, αλλά η αποτυχημένη διάσωση των ισπανικών τραπεζών της περασμένης εβδομάδας. Μάλιστα, τα σπρεντς των ισπανικών ομολόγων σημείωσαν αύξηση μετά την ανακοίνωση της συμφωνίας διάσωσης. Προφανώς, οι επενδυτές συμπέραναν ότι αν η Ισπανία δεν μπορεί να δανειστεί απευθείας για να σώσει τις τράπεζές της, τότε μάλλον κοντεύει να χάσει παντελώς την πρόσβασή της στις αγορές. Αυτό όμως σημαίνει πως η Ισπανία μπορεί να χρειαστεί διάσωση η ίδια, με πιθανό κόστος πάνω από €500 δισ, κάτι που θα δημιουργήσει μεγάλη τρύπα στα οικονομικά τείχη της ΕΕ.

Και μετά, τι θα γίνει με την Ιταλία; Το σημερινό έλλειμμα του ιταλικού προϋπολογισμού είναι μικρότερο από αυτό της Βρετανίας. Το δημόσιο χρέος της όμως έχει σπάσει κάθε ρεκόρ, και είναι πάνω από το 120% του ΑΕΠ της. Η χώρα χρειάζεται να δανειστεί πολλά δισεκατομμύρια, μόνο και μόνο για να εξυπηρετεί αυτό το χρέος. Είναι όμως μάλλον δύσκολο για την ΕΕ και το ΔΝΤ να μπορέσουν να προσφέρουν τα χρήματα που απαιτεί η βοήθεια προς την Ιταλία. ΤΟ ΔΝΤ μάλιστα, θεωρεί εδώ και καιρό πως η χώρα θα πρέπει να μπορεί να δανείζεται απ ευθείας από τις χρηματαγορές. Τα κόστη δανεισμού όμως συνεχώς αυξάνονται για την Ιταλία. Σε λίγο, η Ρώμη δεν θα έχει καμιά πρόσβαση σ αυτές τις αγορές.

Υπάρχουν κάποιοι στην Γερμανία που συνεχίζουν να πιστεύουν ότι μια χαοτική έξοδος της Ελλάδας θα βοηθούσε την Ευρώπη, αναδεικνύοντας το γεγονός ότι υπάρχουν και χειρότερα από την λιτότητα. Κάποιοι άλλοι, στον χώρο των αγορών, πιστεύουν πως οι άμεσες συνέπειες μιας ελληνικής εξόδου θα ήταν περιορισμένες, αφού οι τράπεζες είχαν τα χρονικά περιθώρια να κλείσουν τα ανοίγματα που είχαν απέναντι στο ελληνικό χρέος.

Κάποιες πιο προσεκτικές φωνές όμως, επιμένουν πως οι έμμεσες επιπτώσεις μιας Grexit θα ήταν οδυνηρές. Μόλις οι επενδυτές δουν ότι ένα κράτος μπορεί να φύγει από το ευρώ, τότε θα σπεύσουν να επανακοστολογήσουν το δανειακό ρίσκο και στις υπόλοιπες χώρες, αυξάνοντας έτσι την πίεση στην Ιταλία και την Ισπανία.

Για αυτό, οι ευρωπαϊκές αρχές θα πρέπει να ευγνωμονούν τους Έλληνες που ψήφισαν όπως ψήφισαν, απομακρύνοντας τον κίνδυνο συγκρούσεων. Αν η ΕΕ προκαλέσει ένταση στο ζήτημα της Ελλάδας, τότε η κατάσταση των δυο αυτών χωρών θα είναι πλέον μη αναστρέψιμη.

Ακόμη και αν πιστεύετε (όπως εγώ) ότι στο τέλος το ευρώ θα διαλυθεί, ή η ευρωζώνη θα συρρικνωθεί, θα ήταν λάθος να προκληθεί μια τελική κρίση τώρα. Δυστυχώς, η ΕΕ και οι αρμόδιοι της είναι ακόμη πάρα πολύ μακριά από το να έχουν την οποιαδήποτε στοιχειώδη μεθοδολογία για τον τρόπο τερματισμού του πειράματος του ευρώ. Και εδώ είναι που ταιριάζει αυτό που είχε πει ο Ομπάμα σε σχέση με την αμερικανική εμπλοκή στο Ιράκ: Θα πρέπει να είμαστε τόσο προσεκτικοί στην έξοδο, όσο απρόσεκτοι ήμασταν στην είσοδο…

πηγή
 

Δεν υπάρχουν σχόλια: