Πού βαδίζει η Βόρειος Κορέα μετά τον Kim Jong-Il;

Του Κώστα Ράπτη

Η ανησυχία την οποία προκάλεσε ο θάνατος του 69χρονου ηγέτη της Βόρειας Κορέας Kim Jong-Il (με το Χρηματιστήριοτης Σεούλ να υποχωρεί στο άκουσμα του αγγέλματος κατά 5%) ήρθε να υπενθυμίσει απροσδόκητα στη διεθνή σκηνή την εκρηκτική φύση μιας εκκρεμότητας που κρατά από… τη δεκαετία του ’50 και σημαδεύεται από την πλέον στρατιωτικοποιημένη μεθόριο του κόσμου.

Οι ιδιομορφίες του περίκλειστου καθεστώτος της Πιονγκγιανγκ (αρχής γενομένης από την κληρονομική διαδοχή, που τώρα φέρνει στο πηδάλιο της εξουσίας, μετά τον παππού Kim Il-sung και τον πατέρα Kim Jong-Il τον 27χρονο τριτότοκο γιο του εκλιπόντος Kim Jong-eun) χρωματίζουν την εικόνα της Βόρειας Κορέας στο εξωτερικό, ως μίας χώρας του μυστηρίου και του παραδόξου. Ωστόσο κάτι τέτοιο συσκοτίζει τον ιδιοτελή μεν, αλλά απολύτως ορθολογικό και (κρίνοντας από την τύχη του πρώην σοβιετικού μπλοκ) απολύτως αποτελεσματικό τρόπο με τον οποίο η ηγετική ελίτ της Πιονγκγιανγκ χαράζει την πολιτική της.

Η πολιτική αυτή συνίσταται στο να αποφεύγονται οποιεσδήποτε πολιτικές και

οικονομικές μεταρρυθμίσεις θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο τη θέση των κυβερνώντων και να αναπληρώνεται το κόστος της απομόνωσης και καθυστέρησης της χώρας, με την εξασφάλιση διεθνούς βοήθειας, η οποία εκβιάζεται με διαδοχικές στρατιωτικές προκλήσεις σε κάθε κρίσιμη καμπή των εξελίξεων.

Σε μία χώρα όπου η σοβιετική βοήθεια έχει εκλείψει από εικοσαετίας και όπου ο πληθυσμός ακόμη εξαρτάται από τον κρατικό μηχανισμό για την κάλυψη των διατροφικών του αναγκών (με τη σιτοδεία να έχει οδηγήσει το διάστημα αυτό στον θάνατο έως και δύο εκατομμύρια βορειοκορεάτες), ο παραλογισμός του να διοχετεύονται πόροι στο διαβόητο βορειο-κορεατικό πυρηνικό πρόγραμμα, που επιστεγάσθηκε με δύο πυρηνικές δοκιμές το 2006 και 2009, αρχίζει, στο φως των ανωτέρω, να αποκτά νόημα.

Για την βορειοκορεατική ηγεσία έχει επίσης κρίσιμη σημασία το να εξασφαλίζονται περισσότερες της μίας πηγές εξωτερικής βοήθειας, εξ ου και οι διαρκείς ελιγμοί στις σχέσεις με τις ΗΠΑ, τη Νότιο Κορέα (που προβλέπει ως οικονομικά ισχυρότερη στην μελλοντική ενσωμάτωση των βορείων αδελφών) και την Κίνα, η οποία αν και εμφανίζεται το τελευταίο διάστημα ως ο μόνος συνήγορος της Πιονγκγιανγκ στα διεθνή φόρα, διατηρεί μαζί της μια σχέση αμοιβαίας καχυποψίας, αναγόμενης ήδη στην εποχή που Πεκίνο και Μόσχα στήριζαν απόπειρα ανατροπής εκ των έσω του Kim Il-sung το 1956. Το κορεατικό ζήτημα αποτελεί πάντοτε κορυφαίο πιόνι στη σκακιέρα των σινο-αμερικανικών σχέσεων, ενώ αμφότερες οι μεγάλες δυνάμεις ενδιαφέρονται να διατηρηθεί η διαίρεση της χερσονήσου, όπου, υπενθυμίζεται, σταθμεύουν δεκάδες χιλιάδες Αμερικανοί στρατιώτες.

Η ηλικία, η έλλειψη εμπειρίας και η ανεπαρκής νομιμοποίηση Kim Jong-eun προβάλλουν τώρα ως πολύ πιθανό το ενδεχόμενο μοιραίων ρωγμών στο βορειο-κορεατικό καθεστώς, αποδεικνύοντας έτσι για άλλη μία φορά ότι χειρότερη από μία δικτατορία είναι μία δικτατορία που καταρρέει ανεξέλεγκτα. Η πιθανότητα μαζικού λιμού, αλλά και διοχέτευσης στο εξωτερικό πυρηνικού υλικού της Βόρειας Κορέας αποτελούν εφιαλτικό σενάριο για τις μεγάλες δυνάμεις, οι οποίες καλούνται να εκπονήσουν προληπτικώς σενάρια μαζικής, και μάλιστα από κοινού, επέμβασής τους στην περιοχή.

Την ίδια ώρα, μεταξύ των Βορειοκορεατών, η ανάπτυξη, με την ανοχή του καθεστώτος, της μαύρης αγοράς για λόγους επιβίωσης, τις τελευταίες δύο δεκαετίες, έχει ήδη αποσταθεροποιήσει τους παλαιότερους δεσμούς νομιμοφροσύνης και έχει ενισχύσει την κινητικότητα, προετοιμάζοντας την "επόμενη μέρα".

Πηγή:www.capital.gr