Το πολιτικό είναι και ατομικό ήθος

Πολλά γεγονότα συγκεντρώθηκαν, που αποδεικνύουν πως ο πολιτικός κόσμος απαιτείται να επανεύρει το ήθος -έστω αυτό που υπήρχε σε άλλες εποχές- διότι υπάρχουν περιπτώσεις όπου συναγωνίζεται με τις εκφράσεις και τις συμπεριφορές του καταστάσεις του περιθωρίου.

Κάποιοι ίσως νομίζουν πως αρκεί να έχουν ήπιους τρόπους, κι ας είναι και επίπλαστοι, και να εφαρμόζουν τους κανόνες τους σαβουάρ-βιβρ στο περιβάλλον και στους ομοίους τους. Κάποιοι άλλοι πάλι -το και χειρότερο- διαχωρίζουν το ατομικό ήθος από το πολιτικό, λες και πως επιβάλλεται να διακρίνεται κάποιος για το ήθος στην προσωπική του ζωή, ενώ η συμπεριφορά του ως πολιτικού να καθορίζεται από άλλους κανόνες.

Δεν είναι καθόλου έτσι. Ατομικό και πολιτικό ήθος δεν διαχωρίζονται. Αν είσαι αγενής στην Βουλή, σημαίνει πως είσαι αγενής και στην προσωπική σου ζωή. Ο Αριστοτέλης με κανέναν τρόπο δεν διέκρινε μεταξύ ατομικής και πολιτικής ηθικής. Κι αν βρεθεί κάποιος που έμαθε τον μαρξισμό μόνον στις ΚΟΒΕΣ, να του πω ότι ο ελληνολάτρης Καρλ Μαρξ, αποκαλεί τον Αριστοτέλη «denkriese», δηλαδή γίγαντα της σκέψης, και προσθέτει «βλέπουμε μακριά, μόνο επειδή στεκόμαστε στις πλάτες γιγάντων». Τον αποκαλεί δε

«genie», δηλαδή μεγαλοφυία.

Και λέγει ο Μαρξ, ότι η ηθική φιλοσοφία του Αριστοτέλη, που στηρίζεται στην έννοια της αρετής, συνδέεται άμεσα με την πολιτική φιλοσοφία. Ο άνθρωπος δηλαδή, δεν επιλέγει να είναι ενάρετος για χάρη του εαυτού του μόνο, αλλά και για το κοινωνικό σύνολο μέσα στο οποίο είναι και ο ίδιος υποχρεωμένος να ζει.

Επομένως, οφείλει ο πολιτικός να επιδεικνύει την αυτή συμπεριφορά όπου κι αν βρίσκεται, με όποιον κι αν συναγελάζεται, σε όποια θέση κι αν βρίσκεται. «Εκείνοι που ξεχωρίζουν την πολιτική από την ηθική, ποτέ δεν θα καταλάβουν ούτε τη μία, ούτε την άλλη» (αυτό δεν το είπε ο Αριστοτέλης, αλλά ο Απολλώνιος ο Περγαίος).

Περιττό να χρειασθεί ανάλυση το υποστηριζόμενο πως το ήθος βρίσκεται σε άμεση συνάρτηση με την δημοκρατική συμπεριφορά. Το εντυπωσιακό στην χώρα μας είναι, πως ο καθένας διακηρύσσει την πίστη του στους δημοκρατικούς κανόνες, την ίδια στιγμή που τους παραβιάζει. Τουλάχιστον οι της Χρυσής Αυγής και των Συνιστωσών του ΣΥΡΙΖΑ, ομού με το ΚΚΕ, δηλώνουν πως είναι κατά της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας. Ο ψόγος επομένως, είναι προς όσους παριστάνουν τον δημοκράτη, μόνο που είτε έχουν λανθασμένη αντίληψη περί του τι είναι δημοκρατία, είτε την δημοκρατία την θέλουν για τους άλλους, επειδή αυτό τους εξυπηρετεί. (Να θυμηθούμε και τον Περικλή, με το «δημοκρατία μεν τούνομα, αρχή δε ην του πρώτου ανδρός).

Είχαμε εχθές το επεισόδιο με την κα. Βούλτεψη, η οποία αρνήθηκε να παραδώσει την τσάντα της, προκειμένου να περάσει από τον ειδικό έλεγχο κατά την είσοδο στην Βουλή. Στην παρατήρηση του αστυνομικού ότι πρέπει να το κάνει σύμφωνα με τα νέα μέτρα που ισχύουν στη Βουλή, η κα. Βούλτεψη αρνήθηκε και πάλι λέγοντας χαρακτηριστικά "να ξεϊσχύσουν".

Αυτό τώρα τι ήταν; «Μαγκιά»; Οι κανόνες είναι για τους άλλους, αλλά όχι για εκείνην; Η δε δικαιολογία που πρόβαλε ότι αφού δεν έχει άδεια οπλοφορίας, άρα δεν έχει και όπλο, αδικεί και αυτήν, αλλά και όσους την άκουσαν.

Σε τι θα την πρόσβαλε το γεγονός ότι θα υπάκουε σε θεσμοθετημένους κανόνες, που η ίδια αποδέχθηκε; Ο Σωκράτης πέθανε εν γνώσει του ότι η απόφαση των δικαστών είναι άδικη, αλλά είπε στους μαθητές του πως δεν μπορεί να δραπετεύσει, επειδή θα έδινε το κακό παράδειγμα πολίτη που δεν υπακούει στους νόμους.

Αυτό πήραν και οι Ρωμαίοι και στη συνέχεια είναι γνωστό από το ρωμαϊκό δίκαιο «κακός νόμος, αλλά νόμος». Τον κακό νόμο φροντίζεις να τον αλλάξεις. Αλλά στο δημοκρατικό πολίτευμα, ώσπου να τον αλλάξεις, τον εφαρμόζεις. (Δεν ξεχνάμε βέβαια και την ύβρη σε συνάδελφό της μέσα στην Βουλή «άι σιχτίρ τσόκαρο…».

Και την προηγουμένη ημέρα, υπήρξε ο απαξιωτικός χαρακτηρισμός του κ. Βούτση προς τους αστυνομικούς, τους οποίους απεκάλεσε «μπάτσους». Η αλήθεια είναι πως ο «προοδευτικός» κόσμος διδάσκεται από μικρός ότι τα θεσμοθετημένα όργανα της Πολιτείας είναι οι κακοί («φάε το φαγητό σου, γιατί θα φωνάξω τον χωροφύλακα») εναντίον των οποίων πρέπει να στραφούν.

Όταν όμως αποδέχεται κάποιος το σύστημα (αλλιώς δεν θα ήταν στην Βουλή), έστω και για να το αλώσει «από μέσα», κατά την συνήθη δικαιολογία, οφείλει να το σέβεται. Αυτό επιβάλλει το πολιτικό-ατομικό ήθος. Ο κ. Βούτσης, παρά τις επανειλημμένες οχλήσεις, υπεκφεύγει και αρνείται να δηλώσει ότι πρόκειται για στιγμιαία εκφερόμενη λανθασμένη έκφραση. Όλοι ακούσαμε τι είπε, και είναι προσβλητικό να μας θεωρεί άνοες που δεν αντιλαμβανόμαστε.

Άπειρα τέτοια περιστατικά συμβαίνουν καθημερινά, ενώ δεν θα έπρεπε. Ο πολίτης θέλει τους ταγούς να βρίσκονται ψηλά. Όταν διαπιστώνει πως δεν ξεχωρίζουν από τον μέσο άνθρωπο, ίσως δε να βρίσκονται και χαμηλότερα, με ποια αισιοδοξία μπορεί να ατενίσει το μέλλον του;

Ο Μακεδών