Η Ελληνικη Σημαία

του Γιάννη Σπανού

Από των απωτάτων αιώνων, από την ώρα που το φως της χρυσαυγής του πολιτισμού ρόδιζε τα βουνά της Ιωνίας κι άνοιγε στον ελληνικό εγκέφαλο και στην καρδιά τις πύλες της φιλοσοφικής σκέψης, και τα βάθη του πνεύματος της Φυλής μας προσέλκυαν την αναζήτηση του νου για την πηγή της Δημιουργίας του κόσμου, η έμπνευση του Έλληνα ανθρώπου απεκάλυψε στον λόγο τα μεταφυσικά μυστήρια που θεμέλιωσαν τη διανόηση και ώθησαν στην ερμηνεία των φαινομένων διά του Ελληνικού μύθου, όπως ο μύθος γεννήθηκε στα Ελληνικά Μυστήρια, τα Ορφικά, τα Ελευσίνια, στις Δελφικές και τις Δωδωναίες χρησμοδοτήσεις, που υπέβαλλαν στην κοινή νοημοσύνη τις μεγάλες αλήθειες με τη δύναμη του υψηλού συμβολισμού. Η Μικρασιατική και ακολούθως η Αθηναϊκή σκέψη, κοινωνούσαν τον κόσμο με τη δύναμη της ψυχής από το δισκοπότηρο των συλλήψεων των πραγμάτων και εκπαίδευαν τον διαλογιζόμενο λαό να αναζητεί και να ανακαλύπτει τις απαντήσεις των νομοτελειών και των αγωνιωδών ερωτημάτων για τη φύση των όντων, την προέλευση, τον προορισμό. Γι αυτό το λόγο τα σύμβολα στέριωσαν την πεμπτουσία της Ελληνικής αλήθειας κι ενέπνευσαν στον κόσμο μας τα πεπρωμένα του και τις μεθόδους της ανάβασης στις κορυφογραμμές των μεγάλων του ιδεωδών.

Η Γλαύκα ήταν το σύμβολο της πολιούχου Παλλάδος. Η Σφίγγα των Θηβών. Οι Διόσκουροι της Σπάρτης. Ο Ήλιος των Μακεδόνων. Τον Ήλιο με τις ακτίνες βλέπουμε στις ασπίδες των Κερκυραίων του Ε΄αιώνα και των Λοκρών του δ’. Ο Ταύρος των Μινωϊκών. Είναι σύμβολα μύθων. Και οι Ελληνικοί μύθοι εμπνέονται πάντοτε από μια αλήθεια. Κατά την ιδία έννοια ερμηνεύονται και οι νοοτροπίες. Τα χρώματα. Τα αντιπροσωπευτικά σύμβολα των κοινωνιών. Τα σύμβολα της Φυλής. Οι σημαίες. Και εν προκειμένω η Ελληνική σημαία με τα πανάρχαια χρώματα και τον σταυρό. Το λευκό και το γαλάζιο είναι τα χρώματα των Ελλήνων, γράφει ο Ηρόδοτος. Τον Σταυρό του Χριστού και τα εθνικά χρώματα, ερευνά και αναπτύσσει ο Παρασκευάς Χαραλάμπους, παρατηρώντας ότι ναι μεν ο σταυρός είναι το σύμβολο της πίστης μας, αλλά τα χρώματα, το γαλάζιο και το λευκό, είναι τα χρώματα των Ελλήνων από καταβολών. Τα χρώματα της ασπίδας του Αχιλλέα. Του πέπλου της Αθηνάς στα Παναθήναια. Του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Της Μακεδονικής δυναστείας. Των Σπαχήδων Ηπειρωτών στην πολιορκία της Βαγδάτης το 1639. Της Εθνεγερσίας του 1821. Της σημαίας που καθόρισε η Α΄ Εθνοσυνέλευση του Μαρτίου 1822 με το διάταγμα 540 για το στρατό, το πολεμικό ναυτικό και το εμπορικό. Της γαλανόλευκης που πρωτοπορεί στις εθνικές εξορμήσεις, στις εθνικές εξάρσεις, που κυματίζει στις διεκδικήσεις, που εμπνέει και καθοδηγεί στα εθνικά μεγαλεία, που καλύπτει και συνοδεύει τους ήρωες στη μεγάλη αποδημία. Είναι η σημαία μας που συμβολίζει την Πίστη μας, την Πατρίδα μας, την Ελευθερία μας. Την ανθρωπιά μας. Το φιλότιμό μας. Την παλληκαριά μας. Την εθνική μας αρετή και την ιστορική μας δόξα. Την υπαρξιακή μας μοίρα. Είναι η πυξίδα του προορισμούαπό τη χερσόνησο των Αγίων και των Ηρώων, τη σκλάβα, τουρκοκρατούμενη Καρπασία, ένθα, κατά Στράβωνα έκειντο η Ουρανία, η Αχαιών Ακτή και το Αφροδίσιον, κουβαλάει στη ζωή του την ιερή μνήμη του απελευθερωτικού αγώνα της ΕΟΚΑ και γνωρίζει πως η αγία Καρπασία, η Ελληνική νοτιοανατολικότερη εσχατιά της Φυλής μας, έπλεε στα γαλανόλευκα κύματα στα μεγάλα χρόνια. Οι νέοι ύψωναν στις κορφές των πιο ψηλών κυπαρισσιών τις σημαίες μας, κατεβαίνοντας πριόνιζαν τα κλαδιά κι οι Άγγλοι δεν μπορούσαν να τις καταστρέψουν. Θυμάμαι τη νεολαία να εξορμά στους δρόμους και στις πλατείες των πόλεων και των χωριών και το λαό κρατώντας γαλανόλευκες να ορμά σε ομηρικές συγκρούσεις με τον αγγλικό στρατό.
Θυμάμαι τους αγωνιστές να πέφτουν στις μάχες αγκαλιασμένοι από τις σημαίες μας. Θυμάμαι άντρες και γυναίκες να κρατούν τους ιστούς με τις σημαίες όπως τις σάρισες του Μεγάλου Αλεξάνδρου και να διαλύουν την κατοχική στρατοκρατία.
Βέβαια, σε κάποιο στάδιο, ο Ισαάκιος Κομνηνός μετέφερε τον Δικέφαλο των Παφλαγόνων σαν σύμβολο της δυναστείας του. Ο Δικέφαλος ήταν το μυθικό σύμβολο της Γάγγρας που άρπαζε με τα νύχια του ταύρο! Ο αυτοκράτορας το εισήγαγε στη Βασιλεύουσα. Το Οικουμενικό Πατριαρχείο το ύψωσε στο Φανάρι κι ο Μιχαήλ Παλαιολόγος το μετέφερε στην κίτρινη σημαία της αυτοκρατορίας. Αλλά ο Δικέφαλος, από την αποφράδα επέτειο της αλώσεως και τη θυσία του θρύλου του Γένους, του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου, αποτελεί έκτοτε το σύμβολο των ιερών διεκδικήσεών μας και τη δύναμη των προσδοκιών μας. Την έκφραση της Μεγάλης Ιδέας. Την απελευθέρωση της πρωτεύουσας των απανταχού Ελλήνων. Εξάλλου ο αετός, ο φοίνικας, η άγκυρα, το ρόπαλο του Ηρακλή, η ανεστραμμένη ημισέληνος, οι οκτώ, δώδεκα, δεκαέξι ακτίνες, είναι σύμβολα. Η ημισέληνος με το αστέρι είναι το σύμβολο της Αρτέμιδος που οι Τούρκοι έκλεψαν από την Ελληνική αυτοκρατορία των μέσων χρόνων και το έκαναν αιμάτινη σημαία. Έτσι πήρε και τον Δικέφαλο ο Ιβάν Γ΄Βασιλιέβιτς, μετά την άλωση, λόγω του γάμου του με τη Σοφία Παλαιολογίνα, καθιερώνοντάς τον στη Ρωσική σημαία.
Εδώ επισημαίνω την πίστη των Κυπρίων εθελοντών στην Επανάσταση του 1821. Έσπευδαν με τη σημαία τους, στα καράβια του Κανάρη κι εξορμούσαν για την μαχόμενη Ελλάδα για τη λευτεριά και την προέλαση στην Πόλη. Ενδεικτικοί οι στίχοι του εθνικού βάρδου:
«Είπαν μου πως εφύασιν πο τζεί πο το Καρπάσιν, μια κοπή παίδκιοι τοπιανοί τζιαι πως επήαν πέρα, πέρα στους λας που πολεμούν τζιαι παν κατά την Πόλιν».
Με την Ελληνκή Σημαία τους να κυματίζει στα πεδία των μαχών πολέμησαν οι Κύπριοι εθελοντές στο Μωριά, στη Ρούμελη, στο Αιγαίο κι έπεσαν μαχόμενοι στην Τριπολιτσά, στην Κόρινθο, στο Φάληρο, στο Μεσολόγγι. Για την αποτίναξη του τουρκικού ζυγού, για τη λευτεριά της Ελλάδας, αλλά και για ν’ ανοίξουν με το αίμα τους το δρόμο για τη λευτεριά της Πόλης των ονείρων και των μεγάλων προσδοκιών της Ρωμιοσύνης.
Οι Κύπριοι, εκποιούσαν τις περιουσίες τους, αρμένιζαν για την επανάσταση, πολεμούσαν κι έπεφταν και μετά τον αγώνα πέθαιναν από την πείνα. Επεσήμανα δεκάδες χειρόγραφα στα Εθνικά Αρχεία που επιβεβαιώνουν τις μεγάλες άγνωστες αλήθειες. Η Σημαία των Κυπρίων επαναστατών βρίσκεται στο Ιστορικό Μουσείο. Είναι λευκή με γαλάζιο σταυρό. Οι Κύπριοι με τις γαλανόλευκες έτρεξαν και στην Κρήτη και στη Μακεδονία και στη Μικρασία και στην Ήπειρο κι όπου το έπος των Ελλήνων μεγαλουργούσε για την απολύτρωση των σκλαβωμένων εδαφών. Ήταν φορές που υπερτερούσαν αριθμητικά των άλλων εθελοντών Ελλήνων, όπως με 7 χιλιάδες στον πόλεμο του 1897, με 11 χιλιάδες στον Α΄Παγκόσμιο πόλεμο και 35 χιλιάδες στον Β΄. Την πρωτομαγιά του 1922, στους ελεύθερους ουρανούς της πανηγυρίζουσας Σμύρνης, κυμάτιζαν οι γαλανόλευκες των Κυπρίων που πολέμησαν στη θρυλική Ιωνία.
Στον αγώνα του ’55, δεν είχαμε πολλά όπλα. Είχαμε όμως σημαίες. Τη σημασία της γαλανόλευκης κατανόησαν οι Άγγλοι. Την απαγόρευσαν ο Μάλκομ Στήβενσον κι ο Ρίτσμοντ Πάλμερ, θεωρώντας, οι αφελείς, ότι θα ξερίζωναν από την καρδιά της Ελλάδα. Την πολέμησαν τη σημαία μας. Αλλά η σημαία τους νίκησε. Με τη γαλανόλευκη στα γερά τους μπράτσα επέλαυναν οι αγωνιστές της ΕΟΚΑ στα θυσιαστήρια και την Ελληνική σημαία ήθελαν σάβανο ιερό και έπαθλο στο θάνατό τους. Όταν εκρίναμε πως άξιζαν ένα έπαθλο τιμής κι ευγνωμοσύνης, οι μάρτυρες που επέζησαν των στρατοπέδων συγκέντρωσης και των θαλάμων βασανιστηρίων, τους δώσαμε από μια γαλανόλευκη. Την ασπάζονταν δακρύζοντας και την φύλαγαν τεκμήριο δόξας και μέγιστης τιμής για τα παιδιά τους.
Για τη σημαία μας το έργο του Παρασκευά Χαραλάμπους που σήμερα παρουσιάζεται. Τον συγχαίρω. Τον ευχαριστώ. Αφήνει στις επερχόμενες γενεές το ιερότερο όπλο για την απελευθέρωση της σκλάβας μας πατρίδας. Την ιστορία της Ελληνικής Σημαίας. Τη γαλανόλευκη που έχουν χρέος να ανυψώσουν στα ρημαγμένα καμπαναριά της τουρκοκρατούμενης Καρπασίας οι ελευθερωτές. Για να κυματίζει στους ουρανούς στις πνοές της ελευθερίας. Και να σκεπάζει λυτρωτικά εις τον αιώνα τη μαρτυρική πατρίδα, από την Κερύνεια ως τον Απόστολο Ανδρέα, φρουρός ακρίτας, σηματοδότης του υπέρτατου χρέους και πυρπολητής του ασίγαστου αγώνα των Ελλήνων για αξιοπρέπεια και λευτεριά.