Σελίδες

Παρασκευή 30 Δεκεμβρίου 2011

Το «νορβηγικό μοντέλο» μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην Κύπρο;


Με τον Σάββα Ιακωβίδη



Αντιστάσεις
ΑΣ ΠΡΟΣΓΕΙΩΘΟΥΝ όλοι. Το φυσικό αέριο είναι μεν μέγα γεγονός, όμως η εμπορική εκμετάλλευσή του θα πάρει ακόμα μερικά χρόνια. Στο μεσοδιάστημα, απομένουν πολλά που έπρεπε να είχαν γίνει από καιρό. Δυστυχώς, είμαστε γνήσιοι Κύπριοι: Τρέχουμε την τελευταία στιγμή να κάνουμε όσα πριν από χρόνια έπρεπε να σχεδιάσουμε, να ετοιμάσουμε, να μεθοδεύσουμε και να είμαστε έτοιμοι να υλοποιήσουμε.
Η ιστορία με τους υδρογονάνθρακες ξεκίνησε επί υπουργίας Ρολάνδη. Μετά την ιστορική εξαγγελία της επίσημης, πια, βεβαίωσης ότι το οικόπεδο «Αφροδίτη» περιέχει γύρω στα 7 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια φυσικού αερίου, αρκετού για να τροφοδοτεί την Κύπρο για τα επόμενα 200 χρόνια, τίθενται πιεστικά επί τάπητος πολλά ζητήματα και...
πτυχές του νέου αυτού και πολυδιάστατου τομέα των υδρογονανθράκων. Πέραν της ένταξης της Κυπριακής Δημοκρατίας στην ομάδα των χωρών παραγωγής ενέργειας, αναδύονται οι πολιτικές, οικονομικές, γεωπολιτικές αλλά και πρακτικές πτυχές του φυσικού αερίου.
Πώς θα μεταφέρεται στην Κύπρο; Θα κατασκευαστεί τερματικός σταθμός; Πόσα θα στοιχίσει, πότε θα είναι έτοιμος; Πώς η Λευκωσία θα καταφέρει να αντιμετωπίσει με σύνεση και ικανότητα τα αντικρουόμενα τεράστια συμφέροντα εταιρειών-κολοσσών όπως και τις ήδη εμπλακείσες μεγάλες δυνάμεις, ΗΠΑ, Ρωσία, Γαλλία, Κίνα, κτλ; Μένουμε στη διαβεβαίωση του Προέδρου Χριστόφια ότι η κυβέρνησή του έχει ήδη αρχίσει έναν «μακροπρόθεσμο στρατηγικό σχεδιασμό» και ότι θα συνεχίσει να εργάζεται με σοβαρότητα και υπευθυνότητα. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, ήδη άρχισε να συζητείται το λεγόμενο «νορβηγικό μοντέλο» και αν αυτό θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί στην περίπτωση της Κύπρου.
Τι είναι αυτό το μοντέλο, που λειτουργεί στη Νορβηγία τα τελευταία 45 χρόνια; Θεωρείται διεθνώς το πλέον αξιόπιστο, διαφανές και αποτελεσματικό σύστημα στη διαχείριση των τεράστιων πόρων από την εκμετάλλευση του πλούτου της χώρας. Οι Νορβηγοί επενδύουν τα χρήματα, που αποκομίζουν από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, τα οποία αντιστοιχούν στο 25% του ΑΕΠ, σε προγράμματα χρηματοδότησης με άξονα την ευημερία των πολιτών της χώρας.
Επίσης, μερίδιο από τα κέρδη που αποκομίζει το κράτος επενδύονται για την εξασφάλιση των επόμενων γενιών, όταν και εφόσον τα αποθέματα πετρελαίου και φυσικού αερίου της Νορβηγίας θα εξαντληθούν. Το νορβηγικό κράτος έχει σημαντικό μερίδιο σε βιομηχανικούς τομείς, όπως στον στρατηγικό τομέα του πετρελαίου, στην υδροηλεκτρική ενέργεια, στην παραγωγή αλουμινίου, στη μεγαλύτερη τράπεζα και στον μεγαλύτερο παροχέα τηλεπικοινωνιών της χώρας. Το κράτος ελέγχει το 31,6% των δημόσιων εταιρειών.
Το πρώτο πετρελαϊκό πεδίο στη Βόρεια Θάλασσα άρχισε να παράγει πετρέλαιο το 1980 και έκτοτε ανακαλύφθηκαν τεράστιες ποσότητες του μαύρου χρυσού. Η Νορβηγία με τον Καναδά, θεωρούνται μοναδικές χώρες στην άσκηση της λεγόμενης «δημόσιας διπλωματίας» (public diplomacy). Το γνωστό σε μας, PRIO, είναι νορβηγικό Ινστιτούτο που εργάζεται για επίλυση συγκρούσεων και την ειρήνη.
Τίθεται, συνεπώς, ευθέως, το ερώτημα: Είναι δυνατόν, το πιο πάνω, νορβηγικό μοντέλο να υιοθετηθεί και να εφαρμοστεί και στην Κύπρο; Εν μέρει, ναι, όσον αφορά την ενίσχυση των δημόσιων πόρων, την ανάπτυξη του τόπου και την αποταμίευση για τις επόμενες γενιές. Με μια τεράστια διαφορά: Άλλη η νοοτροπία των Νορβηγών περί του κοινωνικού κράτους και άλλη των Κυπρίων. Πάντως, είναι δυνατόν η Κύπρος να ωφεληθεί πολλαπλώς από το νορβηγικό μοντέλο, αφού μελετηθεί σε βάθος και αξιοποιηθούν εκείνες οι πτυχές του, που προσιδιάζουν προς τα κυπριακά δεδομένα.

Δεν υπάρχουν σχόλια: