Κοινοβουλευτικές εκλογές στην Αλβανία

Γράφει ο Δρ. Ιωάννης Παρίσης

Για μια ακόμη φορά, την δέκατη από το 1996, ο Οργανισμός για την Ασφάλεια και Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ) οργάνωσε αποστολή παρατήρησης εκλογών στην Αλβανία.  Η αποστολή παρατηρητών του ΟΑΣΕ, με επικεφαλής την κα Conny Β. McCormack (ΗΠΑ), ανέπτυξε περισσότερους από 400 παρατηρητές σε όλη τη χώρα, ενώ παράλληλα συμμετείχαν και περίπου 300 παρατηρητές από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, διάφορα εθνικά κοινοβούλια, πρεσβείες κ.ά., για την παρακολούθηση των εκλογών.

Οι εκλογές αυτές θεωρούνται γενικώς ως μια σημαντική δοκιμασία σχετικά με την δημοκρατική πορεία της χώρας και τις επιδιώξεις της για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Εξήντα έξι πολιτικά κόμματα και δύο ανεξάρτητοι υποψήφιοι συμμετείχαν στις εκλογές. Εξήντα δύο από τα κόμματα αυτά συμμετείχαν σε έναν από τους δύο συνασπισμούς  των οποίων ηγούνταν τα δύο μεγάλα κόμματα: 25 κόμματα με την Συμμαχία για την Απασχόληση, την Ευημερία και την Ένταξη με επικεφαλής το Δημοκρατικό Κόμμα του απερχόμενου πρωθυπουργού Σαλί Μπερίσα, και 37 κόμματα με τη Συμμαχία για την Ευρωπαϊκή Αλβανία υπό την ηγεσία

του Σοσιαλιστικού Κόμματος του Έντι Ράμα.

Λίγο μετά το άνοιγμα των εκλογικών κέντρων, το πρωί της Κυριακής 23 Ιουνίου, η τηλεόραση ανακοίνωσε ότι ένας 53χρονος Αλβανός σκοτώθηκε και αρκετοί άλλοι τραυματίστηκαν σε ανταλλαγή πυροβολισμών κοντά σε εκλογικό τμήμα σε κωμόπολη στο βορειοδυτικό τμήμα της χώρας. Το θύμα ήταν  υποστηρικτής του Σοσιαλιστικού Κινήματος για Ενσωμάτωση (LSI) του οποίου ηγείται ο πρώην πρωθυπουργός Ιλίρ Μέτα (κύριος σύμμαχος του Έντι Ράμα). Τουλάχιστον τρία άτομα, συμπεριλαμβανομένου του φερόμενου ως δράστη - υποψηφίου του κυβερνώντος Δημοκρατικού Κόμματος του πρωθυπουργού Σαλί Μπερίσα – τραυματίστηκαν.

Σύμφωνα με την προκαταρκτική έκθεση που δημοσίευσε η Διεθνής Αποστολή Παρατήρησης Εκλογών του ΟΑΣΕ στην Αλβανία, οι εκλογές χαρακτηρίστηκαν από την ενεργό συμμετοχή των πολιτών σε όλη τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας και τον πραγματικό σεβασμό των θεμελιωδών ελευθεριών. Ωστόσο, το κλίμα δυσπιστίας μεταξύ των δύο κύριων πολιτικών δυνάμεων στιγμάτισε το εκλογικό κλίμα και δημιούργησε αμφισβητήσεις για ολόκληρη της εκλογική διαδικασία. Η εκλογική διαδικασία προχώρησε καλά, έστω και με διαδικαστικές παρατυπίες, αλλά η καταμέτρηση των ψήφων καθυστέρησε σε πολλές περιοχές.

Ο κ. Σαλί Μπερίσα, 68 ετών, πρωθυπουργός κατά τα τελευταία οκτώ χρόνια και ηγέτης του Δημοκρατικού Κόμματος της Αλβανίας, έχασε τις εκλογές. Ο κ. Έντι Ράμα 20 χρόνια νεότερος, ηγέτης του Σοσιαλιστικού Κόμματος και επικεφαλής της Συμμαχίας για την Ευρωπαϊκή Αλβανία, ο οποίος είχε γίνει γνωστός ως δήμαρχος των Τιράνων, στην περίοδο 2000-2011, θα είναι ο νέος πρωθυπουργός, υποστηριζόμενος από τον κ. Ιλίρ Μέτα.

Οι Έλληνες της Αλβανίας, κυρίως της Βορείου Ηπείρου – όσοι έμεινα πλέον εκεί – προσήλθαν για μια ακόμη φορά στις εκλογές διαιρεμένοι, διασπασμένοι και αλληλοκατηγορούμενοι. Δύο κόμματα εκπροσωπούσαν την ελληνική μειονότητα: τοΚΕΑΔ (πολιτική έκφραση της «Ομόνοιας») και το πρωτοεμφανιζόμενο σε κοινοβουλευτικές εκλογές MEGA. Το πρώτο συμμετείχε στη συμμαχία του Edi Rama και το δεύτερο στη συμμαχία του Sali Berisha. Άλλοι υποψήφιοι ελληνικής καταγωγής συμμετείχαν, όπως και στο παρελθόν, με άλλα κόμματα, κυρίως τα δύο μεγάλα. Τελικώς, όπως συνέβη και στις εκλογές του 2009, εξελέγη μόνο ο επικεφαλής του ΚΕΑΔ Βαγγέλης Ντούλες.

Όλοι πιστεύουν ότι στην Αλβανία θα υπάρξει μια σημαντική αλλαγή σε όλο το πολιτικό φάσμα. Δεν πρόκειται μόνο για αλλαγή κομμάτων στην εξουσία αλλά για αλλαγή γενεών.  Η γενιά των εξηντάρηδων που επί χρόνια εκπροσωπούσε ο Μπερίσα, αντικαθίσταται από τη γενιά των σαραντάρηδων που εκπροσωπούν οι Ράμα και Μέτα. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι πρόκειται για ένα στοίχημα για την Αλβανία, το οποίο μένει να δούμε αν θα μπορέσει να το κερδίσει.

Η Ελλάδα από τη μεριά της οφείλει να παρακολουθεί στενά και συστηματικά τις εξελίξεις στη γείτονα χώρα και να εκμεταλλεύεται εποικοδομητικά τις ευκαιρίες που παρουσιάζονται, αλλά και να υποστηρίζει την υπόθεση του Ελληνισμού εκεί. Μέχρι σήμερα, από τότε που έπεσε το κομουνιστικό καθεστώς και η δημοκρατία ήρθε στη χώρα αυτή, μάλλον απέτυχε και στους δύο τομείς.